همه آنچه که باید درباره سیگار الکترونیکی بدانید

دنیای قلم -رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، به‌تازگی با تاکید بر این که وزارت بهداشت به‌هیچ عنوان زیر بار ارائه مجوز قانونی فروش محصولات دخانی الکترونیکی نخواهد رفت، گفته: «این محصولات حاوی مقادیر زیادی نیکوتین هستند و سبب می‌شوند فرد در عین مصرف دخانیات معمولی،‌ به مصرف سیگار الکترونیک هم اقدام کند». او با اشاره به این که سیگارهای الکترونیکی که در کشور به فروش می‌رسد، به شکل غیرقانونی است، افزوده: «قطعا مواد معطر این دستگاه‌ها سرطان‌زا و به شدت خطرناک است و مصرف کننده و سلامتی فردی را که در مواجهه با دود آن قرار می‌گیرد، هم به خطر می‌اندازد. از طرفی گزارش های زیادی هم از انفجار باتری این محصولات رسیده است که منجر به متلاشی شدن استخوان فک، دندان‌ها و بافت صورت مصرف کننده و مرگ وی شده است».(منبع خبر: ایسنا). در ادامه با سیگار الکترونیکی بیشتر آشنا می شوید و به چند سوال درباره‌اش پاسخ می‌دهیم.

 2 نوع سیگار الکترونیکی وجود دارد

سیگار الکترونیکی محصولی است که به طور معمول یک مایع حاوی نیکوتین، مواد معطر، پروپلین گلیکول یا گلیسرول را تبخیر می‌کند. به طور کلی دو نوع سیگار الکترونیکی وجود دارد. معروف‌ترین نوع، یک دستگاه به شکل سیگار است که با باتری تغذیه می‌شود و مایعی را که حاوی پروپلین گلیکول یا گلیسرول است، تبخیر می‌کند. مخزن این مایع قابلیت شارژ مجدد دارد. کار پروپلین گلیکون موجود در مایع این است که دودی شبیه دود سیگار ایجاد می‌کند. در سیگار الکترونیکی میزان مصرف نیکوتین توسط فرد مصرف کننده تعیین می‌شود، به طوری که برخی می‌توانند سیگار بدون نیکوتین را انتخاب کنند. در نوع دیگری از سیگار الکترونیکی تنباکو استفاده شده است، اما این تنباکو در مقایسه با سیگار در دمای پایین‌تری می‌سوزد و از این رو تولیدکنندگان این نوع سیگار عقیده دارند با احتراق تنباکو در دمای پایین، مواد مضر و سرطان‌زا کاهش می‌یابد.

سیگار الکترونیکی آثار مخرب سیگار معمولی را ندارد؟

تحقیقات درخصوص تاثیر استفاده از سیگار الکترونیکی همچنان در حال انجام است. اثر دراز مدت این نوع سیگار بر سرطان همچنان مبهم به نظر می‌رسد، اما شواهد نشان می‌دهد افرادی که از سیگار الکترونیکی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض مواد سرطان‌زا قرار دارند. از آن‌جا که سیگار الکترونیکی نمی‌سوزد و مانند سیگار معمولی دود خارج نمی‌کند، چنین تصور می‌شود که آثار مخرب دود سیگار را ندارد، اما مطالعات انجام شده خلاف آن را نشان می‌دهد. تحقیقات حیوانی نشان داده است که استفاده از سیگار الکترونیکی مکانیسم دفاعی ریه موش‌ها را در برابر باکتری‌ها ضعیف می‌کند. مطالعه دیگری نشان می‌دهد که استفاده از سیگار الکترونیکی سبب التهاب در راه‌های هوایی می شود و به عبارتی می‌تواند میزان پیشرفت عفونت‌های ویروسی و باکتریایی را افزایش دهد. برخی مطالعات هم حاکی از این است که استفاده از سیگار الکترونیکی می‌تواند ضربان قلب، فشار خون و خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد. انتظار می‌رود سیگارهای الکترونیکی به واسطه وجود برخی از فلزات سنگین و سمی منجر به آسیب‌های بیشتری به عملکرد فیزیولوژیک بدن شود که همین امر به شدت نگرانی‌ها درخصوص مصرف این نوع سیگار  را افزایش داده است.

توهم ترک سیگار با سیگار الکترونیکی

موثر بودن یا نبودن استفاده از سیگار الکترونیکی برای ترک سیگار موافقان و مخالفانی دارد. از یک سو موافقان موثر بودن این نوع سیگار که اغلب تولیدکنندگان و افراد وابسته به آن‌ها هستند در توجیه استدلال خود به نقش مهم سیگار الکترونیکی در کاهش عوارض ناشی از دود سیگار اشاره می‌کنند و به همین دلیل استعمال این نوع سیگار را روش موثری به منظور ترک سیگار معمولی می دانند. از سوی دیگر مخالفان استفاده از سیگار الکترونیکی به عوارض ناشی از عوامل شیمیایی و عوارض احتمالی آن اشاره می‌کنند که می‌تواند بسیار زیانبار باشد. علاوه بر این، مخالفان اعتقاد دارند استفاده و آزاد بودن و دسترسی راحت به سیگار الکترونیکی می‌تواند زمینه مصرف سیگار معمولی را به ویژه در بین جوانان فراهم کند. به عبارتی استعمال سیگار الکترونیکی می‌تواند دروازه‌ای برای ورود به دنیای اعتیاد باشد. حتی برخی گزارش‌ها حاکی از این مسئله است که خود سیگار الکترونیکی هم می‌تواند اعتیادآور و توهم‌زا باشد.

نویسنده : مصطفی نجمی | ‌ پژوهشگر اعتیاد