دنیای قلم - احمد مازنی : چگونه می‌توان به مشاركت یا عدم مشاركت مردم ایران در انتخابات پی برد؟ این روزها كه ثبت‌نام از داوطلبان انتخابات مجلس دوازدهم اعلام شده، مهم‌ترین مساله این است كه مردم می‌آیند یا نمی‌آیند؟ برای پاسخ به این پرسش اولین نكته پاسخ به سوال دیگر است: كدام مردم؟ یعنی هر كس تعریف خاصی از مردم دارد. در محافل سیاسی، مذهبی و اجتماعی ایران، هر گروهی تعریف خاصی از مردم دارد و همین عامل موجب خطای هاله‌ای می‌شود، چون به تعبیر مولوی «هر كسی از ظن خود شد یار من؛ وز درون من نجست اسرار من» مردم ایران عبارتند از آحاد زنان و مردان ایرانی كه واجد شرایط رای دادن هستند، از هر دین، مذهب، قوم، گرایش سیاسی و منزلت اجتماعی. بنا بر این مردم فقط اصحاب مسجد و هیات یا اعضا و هواداران فلان حزب و جناح یا كاربران چند گروه در فضای مجازی نیستند از آن طرف مردم فقط ساكنین كلانشهر‌ها یا فقط شهرهای كوچك و روستاییان نیستند. تك‌تك روستاییان، ساكنین شهرهای كوچك و بزرگ، كارگران، كارمندان، بازنشستگان، دانشگاهیان، حوزویان، كردها، آذری‌ها، لرها، بختیاری‌ها، تركمن‌ها، گیلانی‌ها، مازنی‌ها، بلوچ‌ها، سیستانی‌ها، عرب‌ها و دیگر هموطنان ایرانی در تعریف مردم ایران می‌گنجند. مردان و زنان شالیزار‌های شمال، كشاورزان مزارع گندم، حبوبات، صیفی‌جات و سبزیجات، كارگران كارخانجات، مشاغل خانگی و ساختمانی، دانشجویان و طلاب حوزه‌های علمیه، روزنامه‌نگاران و اصحاب رسانه، هنرمندان رشته‌های مختلف، قضات و كاركنان دستگاه قضایی، پژوهشگران و نویسندگان، بازاریان، كسبه، تجار، كاركنان بانك‌ها و ادارات دولتی و شركت‌های خصوصی هر كدام بخشی از مردم ایران هستند و در این میان از گروه‌های ویژه اجتماعی مانند خانواده‌های معظم شهدا و ایثارگران و گروه‌های مرجع كه دارای منزلت خاصی هستند نیز نباید غافل شد. همچنین در تعریف درست مردم میلیون‌ها نفر از افراد جویای كار و ایرانیان مقیم خارج از كشور را نیز باید به حساب آورد. بنا بر این اولین نكته برای رهبران و مسوولان كشور و فعالان سیاسی و اصحاب رسانه توجه همه‌جانبه به مفهوم مردم و تنوع این مفهوم و نیز تنوع مطالبات و انتظارات گروه‌ها و صنوف مختلف مردم است و البته در این میان علاوه بر حامیان، به طیف گسترده مخالفان و منتقدان نیز باید توجه داشت. دومین نكته برای پی بردن به اراده مردم كه در همه كشورها معمول است، نظرسنجی است. از طریق نظرسنجی می‌توان به دیدگاه مردم درباره انتخابات و میزان مشاركت آنها دست یافت. نظرسنجی در انتخابات كشورهای مختلف بخشی از فرآیند انتخابات است، به نحوی كه نامزدهای یك حزب در اوج كارزار نفسگیر انتخاباتی، نظرسنجی می‌كنند و نامزدی كه رتبه بالاتری در نظرسنجی كسب كند به عنوان نامزد رسمی به فعالیت انتخاباتی ادامه می‌دهد و سایر نامزدها كناره‌گیری می‌كنند. این نظرسنجی‌ها به صورت شفاف و علنی انجام می‌شود و نتایج آن لحظه به لحظه به اطلاع افكار عمومی می‌رسد. اما در كشور ما نظرسنجی‌ها اغلب محرمانه و در اختیار مقامات و افراد خاص قرار می‌گیرد و ادامه این رویه به ابهامات مربوط به انتخابات و صداقت متولیان امر انتخابات آسیب جدی وارد می‌كند. بنا بر این در این مرحله از فرآیند انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان كه پس از اعتراضات مردمی در سال ۱۴۰۱ نقش مهمی در تعامل حاكمیت با مردم و ارتباط جامعه با جریان‌های سیاسی دارد، ادراك درست و جامع از مفهوم مردم و صداقت در سنجش دیدگاه‌ها و مواضع آنها از اهمیت خاصی برخوردار است.