سازمان نظام معلمی ضرورت امروز

دنیای قلم -علی‌اصغر فانی : رویكرد نظام اداری كشور حركت به سمت كوچك‌سازی اندازه دولت است. بدنه سنگین دولت و حجم نیروی انسانی بالای آن عملا چابكی را از مدیریت دولتی گرفته است. هزینه‌های اداره نظام دولتی سهم بالایی از بودجه سالانه را تشكیل می‌دهد. نسبت اعتبارات عمرانی به اعتبارات جاری قابل قبول نیست. از سوی دیگر تمركز بالا در مدیریت دولتی، خلاقیت را از عوامل استانی، شهرستانی و منطقه‌ای گرفته و نوآوری را در سازمان دولت، كمرنگ كرده است. وزارت آموزش و پرورش نیز از قاعده بالا مستثنی نیست. در آموزش و پرورش برای حضور 547 هزار معلم در كلاس، حدود 220 هزار كادر اداری، خدماتی و.... مشغولند كه این نسبت یعنی نسبت نیروهای صف به نیروهای ستاد حدودا 2.5 برابرمی‌شود. این مفهوم از این نسبت چنین مستفاد می‌شود كه در ازای هر 5 معلم، 2 نیروی پشتیبان وجود دارد. لذا در آموزش و پرورش باید دو اقدام زیر صورت گیرد:
1- كاهش تمرکز: باید تلاش كرد از تمركز كاسته شود و انجام كارها به رده‌های پایین‌تر واگذار شود. استقرار نظام مدرسه‌محور كه در سال‌های اخیر در آموزش و پرورش مطرح شده و در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر آن تاكید شده است، ضروری به نظر می‌رسد. كاهش تمركز و سوق دادن امور به رده‌های پایین‌تر، از تراكم نیرو در ستاد كاسته و نیروهای پشتیبان تعدیل می‌شوند.
2- امور حاكمیتی و امور تصدی‌گری: در حال حاضر اموری كه توسط ستاد دنبال می‌شود به دو قسمت زیر تفكیك می‌گردد:
1/2- امور حاكمیتی: اموری است كه باید توسط دولت انجام شود.
2/2- امور تصدی‌گری: كه قابل واگذاری است یعنی اموری كه می‌توان آن را به دیگران واگذار كرد و ستاد نقش ناظر را ایفا می‌كند.
در كشور ما سازمان‌هایی تحت عنوان كلی «سازمان عمومی غیردولتی» وجود دارند كه در عین حال كه در خدمت جامعه هستند بخشی از نظام دولتی نیستند و وجودشان به اندازه دولت اضافه نمی‌كند.

مانند سازمان نظام پزشكی، سازمان نظام پرستاری، سازمان نظام مهندسی و...
ماموریت این سازمان‌ها، همكاری با دستگاه مربوطه و ارایه خدمات تصدی‌گری است كه قبل از تشكیل سازمان توسط عوامل دولتی انجام می‌شده است.
در آموزش و پرورش با حضور قریب به یك میلیون نفر معلم و پیرامعلم (كاركنان آموزش و پرورش كه در مشاغل غیرمعلمی انجام وظیفه می‌كنند) ضرورت تاسیس «سازمان نظام معلمی» بیش از سایر نهادها و وزارتخانه‌ها حس می‌شود.
این سازمان می‌تواند وظایف زیر را عهده‌دار شود:
اگر تعریف زیر را برای سازمان معلمی بپذیریم:
«سازمان نظام معلمی» سازمانی است غیردولتی، صنفی، تخصصی، غیرسیاسی، غیرانتفاعی و دارای شخصیت حقوقی مستقل. وظایف زیر را می‌توان به عنوان بخشی از وظایف سازمان مطرح كرد:
1- سنجش صلاحیت‌های تخصصی و حرفه‌ای معلمان
2- صدور كارت عضویت و شماره نظام معلمی
3- نظارت بر كیفیت كار تخصصی و حرفه‌ای معلمان
4- اجرای برنامه‌های آموزشی مداوم
و...
در رتبه‌بندی معلمین اگر این سازمان وجود داشت، بررسی صلاحیت‌ها را به راحتی و با استقلال رای می‌توانست انجام داده و جلوی تنش‌ها را بگیرد.