طیبه سیاوشی: تلاش می‌کنیم که شورای نگهبان تفسیر شفاف‌تری از «رجل سیاسی» ارائه دهد
طیبه سیاووشی، نماینده پیشین مجلس گفت: « تلاش‌هایی می‌شود که از شورای نگهبان درخواست تفسیر کنیم. چون تفاسیر قبلی شورای نگهبان به این معنی بوده که رجل فقط مرد است.»
«شاید رد دوره‌های آتی رئیس جمهور زن هم داشته باشیم» این را نه یک فعال حوزه زنان بلکه عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان می‌گوید. او در گفت‌وگویی با روزنامه اطلاعات در پاسخ به اینکه « می‌توان امیدوار بود که زنان هم شانسی برای انتخابات ریاست جمهوری داشته باشند؟» می‌گوید « از مجلس باید سوال کنید، هنوز که مجلس چیزی به ما اطلاع نداده».
وی اما در ادامه حرف‌های امیدوار کننده‌ای میزند. در عین حال توضیح می‌دهد « در کل دنیا چنین ایرادی وجود دارد. قوانین بخشی از این مساله است اما از نظر من، بخش عمده‌ای از آن بحث فرهنگی است. می‌توانیم همین سوال را به این صورت مطرح کنیم که چرا در آمریکا بعد از سیصد سال هنوز رئیس جمهور زن نداریم. آیا بحث تفاوت بین زن و مرد بوده است؟ به نظر می‌رسد بیشتر این موضوع فرهنگی است. بگذارید مثال دیگری از داخل کشور خودمان بزنم. در همین انتخابات اخیر، تعداد خانم‌هایی که برای نمایندگی مجلس ثبت‌نام کردند و تائید صلاحیت شدند بسیار زیاد بود. از بین آنها تعداد 16، 17 نفر انتخاب شدند. یعنی خانم‌ها هم به خودشان رای نمی‌دهند، اینجا که دیگر شورای نگهبان مقصر نیست. پس دقیقاً مسئله ممنوعیت‌های قانونی نیست و پای مسائل فرهنگی در میان است. شاید در دوره‌ای ریاست جمهوری خانم‌ها هم اتفاق بیفتد؛ کما اینکه در هیچ دوره‌ای وزیر زن نداشتیم اما در دولت آقای احمدی‌نژاد یک وزیر زن هم منصوب شد. بنابراین، منع قانونی وجود ندارد و شاید در دوره‌های آتی رئیس جمهور زن هم داشته باشیم.»
سخنان کدخدایی در یک نگاه واقع بینانه به منزله کارت دعوت برای ثبت نام زنان در انتخابات ریاست جمهوری نیست اما این امید را ایجاد می‌کند که موانع پیش روی زنان روز به روز کمتر شود. کما اینکه فعالان سیاسی نیز در این عرصه تلاش‌هایی را آغاز کرده‌اند.
طیبه سیاووشی، نماینده پیشین مجلس، در گفت‌وگویی با «آزادی» در این باره گفت: «تلاش‌هایی می‌شود که از شورای نگهبان درخواست تفسیر کنیم. چون تفاسیر قبلی شورای نگهبان به این معنی بوده که رجل فقط مرد است.»
وی درباره اینکه آیا واقعا موانع فرهنگی موجب شده زنان امکان دستیابی به جایگاه ریاست جمهوری را نداشته باشند، گفت: « قبلا هم در جمعی این را گفتم. ایالات متحده هم هنوز رئیس جمهور زن نداشته است و آنها هم موانع فرهنگی زیادی دارند اما دلیل بر این نیست که کسی نتواند رئیس جمهور زن داشته باشد. کار ما در ایران سخت تر است زیرا فقط یک تجربه وزیر زن بعد از انقلاب داشتیم و متاسفانه در دولت روحانی علی رغم همه تلاش ها ادامه پیدا نکرد.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب در توضیح اینکه تفسیر مجدد از اصل 115 قانون اساسی چقدر به رفع موانع موجود کمک می‌کند، گفت: « بحث این است که می‌توانیم این تفسیر را در قالب اصلاحیه داشته باشیم و این فرصت به زنانی که رجل سیاسی محسوب می‌شوند، داده شود که در انتخابات ثبت نام کرده و به دلیل جنسیت رد صلاحیت نشوند».
وی افزود: «خانم اعظم طالقانی بارها ثبت نام کردند و به نوعی رد صلاحیت شدند. یعنی هر بار گفتند که او صلاحیت ندارد اما نگفتند که این به خاطر جنسیت صلاحیت ندارد. به هرحال اکنون با توجه به صحبت هایی که خانم دکتر جنیدی معاونت حقوقی ریاست جمهوری کرده است، تلاش می‌شود که اصلاحی صورت بگیرد و شورای نگهبان اصل 115 قانون اساسی را مجدد تفسیر کند.»
به گفته سیاوشی مشکل از اینجا است که « ما از ابتدا هنجارهای فرهنگی که وجود داشته را به نوعی در دیدگاه حاکمیتی وارد کردیم و بر اساس آن، برداشت کردیم که زنان نمی‌توانند در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کنند. یعنی مسائل فرهنگی مانعی است که با عدم تفسیر شفاف‌تر از اصل 115 به وجود آمده است.»
این نماینده پیشین مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به سخنان آقای کدخدایی می‌توان امیدوار بود که مسیر برای زنان هموارتر شده است؟ گفت: «چون شورای نگهبان این تفسیر را نداشته که رجل سیاسی فقط مردان هستند. مسیر هموار است اما مادامی که یک تفسیر شفاف‌تر از این اصل و کلمه رجل سیاسی نداشته باشیم همچنان مشکلاتی باقی است».
وی در پاسخ به اینکه آیا در این دوره از انتخابات نیز شاهد حضور زنان به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری خواهیم بود؟ گفت: « در دوره‌های قبلی که خانم طالقانی بودند و ثبت نام می‌کردند. در این دوره هم خانم‌هایی هستند که سابقه اجرایی و حضور در پست‌های کلان سیاسی و ظرفیت ورود به انتخابات ریاست جمهوری را دارند».
سیاوشی همچنین در پاسخ به آیا اکنون در جامعه زنان، افرادی با ظرفیت رئیس جمهور شدن داریم یا خیر؟ گفت: «زنانی که بعد از انقلاب توانستند به نوعی در سیاست‌های کلان حاکمتی حضور داشته باشند، تعدادشان زیاد نیست. دلیلش نیز این است که این فرصت به آنان داده نشده نه اینکه چون توانایی نداشتند، زیاد نیستند. در این دوره از انتخابات نیز زنانی که مایل هستند به این عرصه هم ورود پیدا کنند، حتما ثبت نام خواهند کرد».
این فعال سیاسی اصلاح طلب ضمن استقبال از سخنان اخیر سخنگوی شورای نگهبان در این باره گفت: « اینکه آقای کدخدایی تاکید کردند مانع قانونی وجود ندارد، خیلی خوب است. البته ایشان بر موانع فرهنگی تاکید می‌کنند اما به نظر من مانع فرهنگی هم در کار نیست. ما دیدم که یک نفر وزیر زن شد و خیلی هم موفق بود و مانع فرهنگی هم نداشت.» وی در پایان ابراز امیدواری کرد که «انشالله که برای رد صلاحیت زنانی که این دوره ثبت نام می‌کنند، دلایل موجهی اعلام شود.»