چگونه می‌توان بازار بورس را نجات داد
یادداشت مجتبی توانگر، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درباره شرایط بازار سرمایه را بخوانید.
دنیای قلم -شاخص کل بورس از ابتدای سال‌جاری تا اواسط هفته گذشته حدود ۶درصد افت داشته است. شاخص هم‌وزن نیز طی همین دوره یک درصد افت داشته است. این به‌معنای آن است که بیشترین افت در سال‌جاری مربوط به شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه است.
حدود ۸ماه از ریزش‌های بازار سهام در مردادماه سال۱۳۹۹ می‌گذرد. شاخص کل بورس از آن زمان تا هفته گذشته، حدود ۴۲درصد اصلاح داشته است.
ناهماهنگی وزارتخانه‌های دولت در عرضه صندوق‌های قابل معامله در بورس (etf) پالایشگاه‌ها، بی‌تدبیری در آزادسازی سهام عدالت، قیمت‌گذاری دستوری در حوزه خودرو، فولاد، سیمان و صنایع دیگر، اصلاح نکردن کسری بودجه و فشار به بازار سرمایه برای جبران کسری بودجه، تغییرات مدیریتی در سازمان بورس (در یک سال گذشته سازمان بورس ۳رئیس دیده است)، تغییرات مستدام در مقررات بازار سرمایه ازجمله موارد اساسی است که سبب کاهش ارزش بازار سهام طی چندین ماه گذشته شده است. در این میان، با مقایسه قیمت‌های سهام و روند سودسازی شرکت‌ها و همچنین با توجه به سایر شاخص‌های کلان اقتصادی مانند نرخ ارز، نرخ تورم و رشد نقدینگی می‌توان به ارزندگی بازار سهام اذعان داشت. با این بیان، عمده دلیل ریزش قیمت‌ها در بازار سهام را می‌توان ایجاد هیجانات و ترس از کاهش بیشتر ارزش سهام درنظر گرفت. علاوه بر این، ایجاد انتظار کاهش نرخ ارز به‌دلیل مذاکرات مجدد پیرامون برجام و ابهامات نسبت به آن را می‌توان یکی از دلایل بنیادین ریزش‌های سال‌جاری درنظر گرفت.
بیشتر بخوانید: بازار بورس تحت تاثیر چه عواملی است
کم‌کردن دامنه نوسان قیمت سهام و کاهش نقدشوندگی سهام نیز یکی از دلایلی است که به طولانی‌تر شدن صف‌های فروش و نبود تقاضای مؤثر برای خرید و کاهش ارزش معاملات منجر شده است.
پیامدهای ریزش شاخص بازار سهام
ریزش قیمت سهام پیامدهای زیادی و حوزه‌های مختلفی به‌وجود می‌آورد. در ادامه به مهم‌ترین آن اشاره می‌شود.
1- تامین مالی‌نشدن بخش‌خصوصی(از طریق انتشار سهام و اوراق مالی اسلامی)
2- تامین مالی‌نشدن دولت و بخش‌های عمومی غیردولتی (از طریق انتشار سهام و اوراق مالی اسلامی)
3-هدایت نقدینگی عموم مردم به سمت بازارهای غیرمولد و تورم‌زا (حوزه مسکن، خودرو، سکه و ارز)
4- ایجاد بی‌اعتمادی فعالان بازار سرمایه نسبت به دولت و حاکمیت (دلالت‌های امنیتی، اقتصادی و انتخابات)
5-کاهش درآمد مالیاتی دولت از محل معاملات سهام
راهکارهای بهبود وضعیت کنونی
از آنجا که ریشه افت قیمت‌ها در این ایام اقتصادی نیست و بیشتر جنبه‌های انتظاری و هیجانی دارد، لذا عمده راهکارها بایستی ناظر بر کاهش هیجانات و جنبه‌های انتظاری باشد. در ادامه مهم‌ترین راهکارها ارائه می‌شود:
1- توقف قیمت‌گذاری دستوری محصولات شرکت‌هایی که در سهام آنها در بورس معامله می‌شود.
2- اصلاح کسری بودجه، تعریف پایه‌های جدید مالیاتی (مالیات بر عایدی سرمایه فعالیت‌های غیرمولد) و کاهش فرار مالیاتی
3- توقف اظهارنظر غیرکارشناسی مسئولان درخصوص نرخ ارز(دلار 15هزار تومانی و موارد مشابه)
4-ارتقای سامانه‌های نظارتی سازمان بورس و جلوگیری از دستکاری قیمت‌ها در بازار
5-افزایش دامنه نوسان و کاهش حجم مبنای سهام (برای سهام‌های بزرگ‌تر می‌توان دامنه نوسان را بیشتر کرد.)
6- آموزش و تبلیغ درباره ارزندگی سهام و ضرورت سرمایه‌گذاری بلندمدت توسط افراد متخصص مالی و اقتصادی
منبع: همشهری