هر ایرانی سالانه چقدر فاضلاب تولید می کند؟

دنیای قلم -سالانه قریب به 32 میلیارد متر مکعب فاضلاب در ایران تولید می‌شود که از این میزان 5 میلیارد متر مکعب فاضلاب شهری و 28 میلیارد متر مکعب زهاب کشاورزی است. سرانه تولید فاضلاب توسط هر فرد چگونه محاسبه می‌شود؟

سرانه تولید فاضلاب مقدار فاضلابی است که توسط هر فرد در طول روز تولید می‌شود و برای محاسبه آن، یک ضریب تقریبی به‌عنوان ضریب تبدیل آب به فاضلاب تعریف می‌شود؛ به‌طوری‌که درصدی از آب مصرفی تبدیل به فاضلاب و بخشی از آن هم برای اموری مانند آشامیدن، پخت‌وپز، آبیاری فضای سبز و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مقدار ضریب تبدیل آب به فاضلاب را می‌توان بین ۷۰ تا ۹۰ درصد در نظر گرفت؛ بنابراین، به‌طور میانگین می‌توان گفت که حدود ۸۰ درصد از آب مصرفی به فاصلاب تبدیل می‌شود. متوسط سرانه مصرف آب در کشور ایران در جوامع شهری بین ۱۵۰ الی ۲۲۰ و در روستاها بین ۸۰ الی ۱۲۰ لیتر در روز است.

انواع مصرف آب

به‌طور کلی، آب در شهرها به سه گونه مصرف می‌شود که عبارت‌اند از مصرف خانگی، مصرف صنعتی و مصرف همگانی. در ادامه در مورد هریک توضیحاتی را ارائه می‌دهیم:

مصرف خانگی

مصارف خانگی آب شامل پخت و پز، آشامیدن، شستن ظرف، استحمام، دستشویی، لباس‌شویی و… است. میزان مصرف خانگی آب به مقدار جمعیت شهر و میانگین مصرف شبانه‌روزی هر نفر بستگی دارد؛ همچنین در شهرهای بزرگ که مردم توجه بیشتری به بهداشت داشته و معمولاً ازنظر مالی در وضعیت بهتری هستند، میزان مصرف روزانه آب بالاتر است. مقدار آب مصرفی ایده‌آل برای مصرف خانگی در ایران، برابر با عددی بین ۷۵ تا ۱۵۰ لیتر در شبانه‌روز است. این عدد نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از سرانه تولید فاضلاب در کشور، به مصارف خانگی تعلق دارد.

مصرف صنعتی

مصارف صنعتی در سه گروه کلی قرار می‌گیرند که این گروه‌ها عبارت‌اند از:
کارگاه‌های کوچک مانند قصابی‌ها، نانوایی‌ها، آرایشگاه‌ها، قنادی‌ها و… که مصرف آب آن‌ها باتوجه‌به نیاز مردم شهر و همچنین تعداد کارکنان کارگاه تعیین می‌شود.
کارخانه‌های بزرگ که از آب برای انجام کارهایی مانند خنک کردن موتورها، تولید فرآورده‌های کارخانه و… استفاده می‌کنند.
موسسه‌های دامداری که برای نگهداری از دام‌های بزرگ مانند گاو، اسب و… بین ۵۰ الی ۸۰ لیتر آب و برای نگهداری دام‌های کوچک مانند بز، گوسفند و… بین ۱۰ الی ۲۰ لیتر آب در طول شبانه‌روز مصرف می‌کنند.

مصرف همگانی

نوع دیگری از مصرف آب، مربوط به مصرف همگانی است. این مورد نیز به‌نوبه خود بر میزان تولید فاضلاب اثرگذار بوده و بخش قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد؛ اما مصرف همگانی آب چه مصارفی را شامل می‌شود؟ این نوع از مصرف آب شامل مصرف سازمان آتش‌نشانی، مصرف داخلی تأسیسات سازمان آب و همچنین تلفات آب است.

سرانه مصرف آب در ایران برای مصارف مختلف

کشاورزی بیشترین میزان مصرف آب را داشته و این مسئله موجب نگرانی مردم و مسئولین کشور شده است. یکی از بهترین روش‌ها برای حل این مشکل، تغییر روش‌های آبیاری و استفاده از آبیاری قطره‌ای است؛ همچنین امروزه از پساب نیز برای آبیاری اراضی کشاورزی استفاده می‌شود. پساب‌های تولیدشده در بخش‌های صنعتی و بهداشتی دارای مقادیر زیادی از مواد آلی مانند فسفر بوده و به‌عنوان کود هم ایفای نقش می‌کنند. 
واحدهای صنعتی و کارخانجات گوناگون از دیگر مصرف‌کنندگان آب بوده و درنتیجه، سهم مهمی در سرانه تولید فاضلاب دارند. آب مصرفی در بخش‌های مختلف کارخانجات، حاوی مواد شیمیایی متنوع بوده که می‌توان از طریق تصفیه صحیح، کیفیت آن را بهبود بخشید و برای مصارف مختلف از آن استفاده کرد.