عراقی كوچك در دل تهران
حتی دوستی می‌گفت شیوه عزاداری در ایام محرم در حسینیه‌ها و خیابان‌های محله دولت‌آباد متفاوت از سایر مراسم عزاداری در تهران و شهرهای دیگر است
دنیای قلم -مرجان یشایایی: اگر هوس كرده‌اید در حال و هوای شهرهای عربی خاورمیانه قدمی بزنید، لازم نیست به سوریه یا عراق بار سفر ببندید. محله دولت‌آباد عراق كوچكی است در دل پایتخت كشورمان. این محله در جنوب شرقی تهران، جایی است با خیابان‌كشی‌های منظم و خانه‌های بسامان و بنا بر اسنادی كه وجود دارد، اولین محله تهران كه در اوایل دهه 50 به فاضلاب شهری مجهز شده.
امروز عمده ساكنان آن معاودین عراقی هستند. معاود به معنی بازگشت به مكان سابق یا چیزی كه قبلا بوده، به عراقی‌هایی اطلاق می‌شود كه ریشه‌های ایرانی داشته‌اند و به همین دلیل یك‌بار در سال 1350 با به قدرت رسیدن حزب بعث در عراق و ریاست‌جمهوری احمد حسن‌البكر و بار دیگر در سال 1359 بعد از به قدرت رسیدن صدام از عراق رانده و وارد ایران شدند. از همان زمان، به تدریج محله دولت‌آباد شد ماوای اصلی این افراد. به این ترتیب، نسل دوم معاودین هم در ایران متولد شده و بالیده‌اند، اما هنوز میراث عربی را با خود حفظ كرده‌اند. ما در شبی حوالی ساعت 10 به خیابان اصلی دولت‌آباد رسیدیم. با ورود به محله، فورا به شهرهای عربی خاورمیانه می‌روید.
مغازه‌هایی كه انواع اجناس عربی را ارایه می‌كنند؛ حوموسی خریدیم كه محصول كشور اردن بود. اعلان مغازه‌ها هم فارسی است و هم عربی و از جالب‌ترین بخش‌های دیدار از دولت‌آباد، چشیدن غذاها و دسرهای عربی است كه شاید خوشمزه‌تر از اینها را در خیابان‌های تهران پیدا نكنید. رستوران‌ها كه میز و صندلی‌ها را كنار خیابان چیده و با لامپ‌های پرنور جلایی به شب محله داده‌اند، بهترین غذاهای عربی را برای‌تان سرو می‌كنند. از انواع كباب و كبه و حوموس با كیفیت عالی گرفته تا كنافه و شیرینی‌های دیگر عربی. دیدن مردان با دشداشه و زنان با سبك خاص بستن روسری عربی در محله دولت‌آباد چیز غریبی نیست. همین‌طور فروشندگان و گردانندگان رستوران‌ها و غذاخوری‌ها كه با هم عربی صحبت می‌كنند، اما با شما كه رهگذر محله هستید، به زبان فارسی. تركیب همه اینها شبی و تجربه‌ای متفاوت را برای‌تان رقم می‌زنند.
در این میان عجیب آنكه معاودین عراقی كه تقریبا پیشینه‌ای به اندازه افغان‌ها در ایران دارند، توانسته‌اند كولونی خود را به شكلی برخوردار در دولت‌آباد شكل دهند و در كنار آن، خصوصیات فرهنگی كشور مبدا مانند زبان و نوع لباس پوشیدن و تنوع غذایی را حفظ كنند، درست مانند محله چینی‌ها و ایتالیایی‌ها در شهر نیویورك.
حتی دوستی می‌گفت شیوه عزاداری در ایام محرم در حسینیه‌ها و خیابان‌های محله دولت‌آباد متفاوت از سایر مراسم عزاداری در تهران و شهرهای دیگر است. بسیاری از معاودین با گذشت چندین دهه از راندن‌شان به ایران، هنوز وضعیت اقامتی مشخصی ندارند و در واقع شهروند ایران به حساب نمی‌آیند، پس چه دلیلی دارد كه افغانستانی‌ها جز شهر مشهد، در تهران یا شهرهای دیگری كه جمعیتی قابل توجه از افغان‌ها، بسیار بیشتر از معاودین عراقی، را در داخل خود اسكان داده و با وجود داشتن زبان مشترك كه از مهم‌ترین سرمایه‌های نمادین برای نزدیك شدن به جامعه مقصد است، هنوز محله‌ای از هموطنان خود را شكل نداده‌اند و شما نمی‌توانید محله افغان با خصوصیات یك محله در شهرهای ایران پیدا كنید، همین‌طور كه نمی‌توانید رستورانی با غذاهای افغان در شهرهای ما بیابید. دلیل آن حتما ریشه در مسائل فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی دارد كه پیدا كردن‌شان به زیست بهتر ایرانی‌ها با مهاجرانی كمك می‌كند كه به هر دلیل از سرزمین خود كنده و حالا در كنار ما زندگی می‌كنند.