چرا نوجوانان سیگاری می شوند
چرا نوجوانان سیگاری می شوند
دنیای قلم -بنابرگزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در آمریکا(سیدیسی)، تقریبا از هر چهار دانشآموز دبیرستانی یک نفر طی ۳۰ روز گذشته یکی از محصولات حاوی تنباکو را مصرف کرده است. گفته میشود بخشی از این موضوع به این واقعیت برمیگردد که مغز نوجوانان به اندازه کافی رشد نکرده و بخشی از مغز که مسئول کنترل و ارزیایی درست خطرات است، هنوز به بلوغ نرسیده است. حالا پژوهشهای جدید به دنبال بررسی آن بخشهای مغزهستند که در دوران نوجوانی هنوز کاملا رشد نکردهاند تا شاید بتوان برخی روندهای مربوط به سیگار کشیدن را معکوس کرد و نرخ مصرف سیگار در نوجوانان را کاهش داد.
ردپای «انگیزه لذتجویی» در سیگاریشدن نوجوانان
در پژوهش جدیدی که در نشریه «نیچر کامیونیکیشن» منتشر شد، محققان انگلیسی و چینی دریافتند تمایل به مصرف سیگار در نوجوانان به اندازه ماده خاکستری در مغز این افراد مربوط است. «ترور رابینز»، روان شناس دانشگاه کمبریج و یکی از نویسندگان این پژوهش، گفت: «از آن جا که شروع سیگار کشیدن به احتمال زیاد از دوران نوجوانی است، هر روشی برای تشخیص دلایل احتمال افزایش مصرف آن میتواند به نجات جان میلیونها نفر کمک کند.» پژوهش جدید بر تجزیه و تحلیل تصویربرداریهای مغزی و عادات مصرف سیگار خود گزارش کرده بیش از ۸۰۰ جوان در سنین ۱۴، ۱۹ و ۲۳ ، استوار است. محققان دریافتند افرادی که سیگار کشیدن را از ۱۴ سالگی شروع کردند، حجم ماده خاکستری مغزشان در لوب چپ پیشانی و لوب راست پیشانی به میزان قابلتوجهی کمتر بود. مغز انسان از دو نوع بافت اصلی تشکیل شده است؛ ماده سفید و خاکستری. ماده خاکستری حدود ۴۰ درصد حجم مغز را تشکیل میدهد. این مجموعه مملو از بدنه سلولی و دندریتهایی است که با نورونهای نزدیک ارتباط برقرار میکنند و در نهایت به تسهیل پردازش اطلاعات و همچنین توانایی فرد برای فکر کردن و استدلال سریع کمک میرسانند. از طرفی بخش چپ مغز با تصمیمگیری و قانونشکنی در ارتباط است. بنابراین جای تعجب نیست اگر فردی به دلیل کمبود ماده خاکستری در این بخش تمایل بیشتری برای سیگار کشیدن دارد. به نظر میرسد از دست دادن ماده خاکستری در لوب راست پیشانی که بخش مرتبط با احساسات است، تنها پس از سیگار کشیدن رخ میدهد. به این ترتیب در مغز روندی تکراری مبنی بر «انگیزه لذتجویی» تولید میشود و فرد را ترغیب میکند به سیگار کشیدن ادامه دهد.
مداخله متناسبتر برای سیگار نکشیدن نوجوانان
البته این پژوهش محدودیتهایی هم دارد. از جمله این که با توجه به حجم گسترده دادهها، تنها اسکنهای مغزی ساکنان چهار کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایرلند جمعآوری شده است. بنابراین مشخص نیست خارج از منطقه اروپای غربی، چه میزان تغییرات عصبشناسی وجود دارد و چقدر با عادت سیگار کشیدن در ارتباط است. با این حال، اگر این ارتباط در تحقیقات بیشتر ثابت شود، یافتهها میتواند به محققان کمک کند برای مبارزه با مصرف سیگار در نوجوانان ایدههای بهتری ارائه کنند؛ چه با استفاده از این بینش جدید برای بازدارندگی نوجوانان از شروع سیگار کشیدن و چه با هدایت ما به سمت یک مداخله متناسبتر که به جبران کاهش ماده خاکستری در این مناطق کمک کند.