نقد سریال بچه مهندس 4؛ ضعف‌ در فیلمنامه افراط‌ در شـعار

نقد سریال بچه مهندس 4؛ ضعف‌ در فیلمنامه افراط‌ در شـعار

بچه مهندس 4 جدا از تغییر کارگردان، بازیگر شخصیت اصلی و همچنین زمان اندک برای ساخت، اما مشکلات و نقص‌های دیگری هم دارد که بزرگ‌ترینش ضعف چشمگیر فیلمنامه و وجود دیالوگ‌های شعاری است.

دنیای قلم -دیگر از ساختن فصل‌های تازه یک سریال متعجب نمی‌شویم و آمادگی داریم تا فصل دوم هر مجموعه تلویزیونی ساخته و پخش شود. یکی از سریال‌هایی که تنها سه سال از عمرش گذشته و به فصل چهارم رسیده، «بچه مهندس» است. مجموعه‌ای که سه فصل نخست آن توسط علی غفاری ساخته شد و در یک حرکت بی‌سابقه فصل چهارمش را احمد کاوری ساخت. این تنها تغییر مهم سریال نبود و روزبه حصاری، بازیگر نقش جواد جوادی در فصل سوم به دلیل آنچه «عدم توافق مالی و درخواست‌های خارج از عرف» گفته شد جای خودش را به محمدرضا رهبری داد تا اتفاق عجیب دیگر این سریال هم رخ دهد. 


تقویت اعتماد به نفس


تغییر بازیگران یک نقش، پیش از این هم در سریال‌های ایرانی پیش آمده بود که دلیل اصلی‌اش، فوت بازیگر اصلی بود و پس از آن جابه‌جایی‌هایی صورت می‌گرفت. بچه مهندس4 با این دو تغییر بزرگ و با توجه به زمان اندک ساخته و پخش شد. سریالی که در راستای سیاست‌های تازه شبکه دو سیما و در ادامه مسیر سه فصل قبلی قرار است امید و اعتمادبه‌نفس نوجوانان و جوانان ایرانی را تقویت کند و بیشتر روی شعار «ما می‌توانیم» مانور می‌دهد.

نقدی بر سریال بچه مهندس را بخوانید
قسمت‌های بچه مهندس4 از نیمه گذشته است و زمان مناسبی برای بررسی سطح کیفی و فنی آن است اما پیش از آن باید نگاه حاکم بر این نوع از سریال‌ها را شناخت. القای ناامیدی و ایجاد یأس در بین جامعه و به‌طور خاص نوجوانان و جوانان از سوی فضای مجازی و حتی حقیقی امر قابل کتمانی نیست. پس از چند سال انفعال در برابر این پدیده، بالاخره و در چهار، پنج سال اخیر، برخی از مدیران  به این نتیجه رسیدند که باید در برابر این تهاجم مقابله کنند و ساختن سریال‌هایی با موضوع نوجوانان و جوانان و با هدف جذب مخاطب خانواده اولویت اصلی آنها شد. سریال‌هایی مانند «از سرنوشت» و «بچه مهندس» نمونه‌هایی از این تلاش هستند. نوجوانان و جوانانی که شرایط مساعد و مناسبی در کودکی نداشتند و به کمک افراد خیر یا بهزیستی رشد کردند و در این مسیر، موانع و سختی‌های بسیاری را دیدند و تحمل کردند و درنهایت هم به هدف‌شان رسیدند یا درحال رسیدن به اهداف‌شان هستند.
این سیاست به‌طور کلی و روی کاغذ حتما تصمیم درستی است اما مثل همیشه شکل اجرا و نوع رویکرد به آن چندان مورد توجه قرار نگرفت. در کشورهای دیگر و خیلی زودتر فیلم‌ها و سریال‌هایی با موضوع تقویت عرق ملی و تشویق استعدادها ساخته و پخش شد و آنقدر موفق بودند که در سرزمین‌های دیگر هم پخش شدند و عامل ‌انگیزه برای جوان‌های دیگر کشورها هم شدند. آنچه در این سریال‌ها مشترک و وجه غالب بود نگاه دقیق و بدون شعار و همچنین استفاده صحیح از عامل داستانی و درام بود. آنچه که در کارهای داخلی کمتر دیده می‌شود. 


مشکل فیلمنامه در سریال بچه مهندس


بچه مهندس 4 همانند سه فصل قبلی و با وجود برخی ویژگی‌های مثبت در خلق شخصیت‌های ملموس اما به‌شدت از مشکل فیلمنامه رنج می‌برد. حذف برخی شخصیت‌های قبلی و حضور کاراکترهای تازه منطق روایی خاصی ندارد و با توجه به کمبود زمان، هیچ عمقی به آنها داده نشده است. استفاده بیش از حد از شعار و حرف‌های کلیشه‌ای به‌جای ایجاد حس غرور، مخاطب را عصبی می‌کند یا او را به خنده می‌اندازد. وجود خرده روایت‌های متعدد و همچنین فاصله چند قسمتی بین پرداختن به شخصیت‌های مختلف باعث فاصله گرفتن مخاطب از این سریال و داستان‌هایش می‌شود. گاهی از برخی از شخصیت‌های مهم و اصلی نزدیک به پنج، شش قسمت خبری نمی‌شود و یکدفعه و بی‌دلیل سروکله آنها پیدا می‌شود. 
شاید اگر کاوری این سریال را خودش می‌نوشت یا با داشتن زمان بیشتری آن را تولید می‌کرد با خروجی متفاوت‌تری روبه‌رو بودیم. فارغ از نقش کارگردان، اما شرط اصلی موفقیت این نوع از مجموعه‌ها، اصلاح نگاه به مساله امید، جوانان و نوجوانان است. 
چقدر از تصویری که از جوان‌ها و نوجوانان ایرانی در سریال‌ها ارائه می‌شود منطبق بر واقعیت است؟ به تصویر کشیدن جوانانی که تنها مشکل و دغدغه‌شان ازدواج است و بدون توجه به دسته‌بندی طبقات اجتماعی و سبک زندگی‌شان لباس می‌پوشند و حرف می‌زنند و هدف دارند جز گمراه کردن و آدرس غلط دادن چه عایدی دیگری دارد؟ دوره بیانیه خواندن و شعار دادن در سریال‌ها سال‌هاست گذشته اما همچنان هستند مدیرانی که به این شعارها علاقه دارند و هنوز گمان می‌کنند که این حرف‌ها مخاطب هم دارد.
بچه مهندس 4 جدا از تغییر کارگردان، بازیگر شخصیت اصلی و همچنین زمان اندک برای ساخت، اما مشکلات و نقص‌های دیگری هم دارد که بزرگ‌ترینش ضعف چشمگیر فیلمنامه و وجود دیالوگ‌های شعاری است.

 

منبع: فرهیختگان
 

 

 

کلید واژه
خبرهای مرتبط
دیدگاه‌ها
ناشناس 1400/02/12
خاک دو عالم بر سرتان با این فیلم و سریال ساختنتان
مسعودذاکر 1400/02/14
من نمیدونم چه مرضی به جون کارگردانها و نویسنده ها افتاده!؟ دقت کردید تو فیلم ها چقدر خانواده هارو بدون تعصب و بی غیرت و با فرهنگ غربی نشان میدن؟مثلا تو فیلم دختر با پسره دوست هستن و رابطه نامشروع دارن و وقتی خانواده اش میفهمه تازه دختر رو تشویق میکنن به رابطه! یا دختر تو روی پدره میگه من این پسر رو میخوام و پدرجان توهم هیچ غلطی نکن پدره هم میگه چشم!!!!؟؟؟!!!!! انگاری کارگردانها پول گرفتن که بی غیرتی و بی تعصبی رو در خانواده ها رواج بدن و فرهنگ غربی و بدون بنیه رو قالب بر فرهنگ خوب ایرانی کنند،حیف حیف حیف،خیلی حیفه فرهنگ زیبا و سنتی و تعصبی ایرانی از بین بره
مسعود ذاکر 1400/02/14
در مورد فیلم بچه مهندس هم خانواده توفیقی رو نگاه کنید!! این خانواده هم زود قضاوت میکنن هم خیلی عجولانه تصمیم میگیرن ! هم خودخواهانه یک آدم رو رد میکنن،مثلا جوادی درسته در گذشته به کسی علاقه داشته اما نه رابطه ای وجود داشته و عشقش یک طرفه بوده و همینکه بعد از مدتها دختره رو دید پشیمان شد و فراموشش کرد و مهمتر اینکه بورسیه خودش رو زیر پا گذاشت بخاطر این پدر و دختر اما این پدر و دختر اینقدر خودخواه و غیر منطقی بودن که بدجور پسره رو جواب کردن و حتی در مورد بیماریش زود قضاوتش کردن!! اما تو فیلم اسرار داره که خانواده توفیقی یک خانواده خوب و منطقی و محترم و قابل احترام است در صورتی که این خانواده اصلا خصوصیات خانواده خوب و محترم رو نداره
محمد 1400/02/20
فیلم نامه را یه بچه ۶ ساله نوشته انگار
ناشناس 1400/03/14
بچه مهندس ۴ اصلا نباید به این شکل ساخته می‌شد اصلا موضوع اصلی که جواد بود رو کلا کارگردان فراموش کرده بود جواد رو کلا به یک بچه پروشگاهی که همه تحقیرش میکنن تبدیل کرده بود هی اینور نیافتاد غش می‌کرد توهین می‌شد بهشو از دانشگاه و دانشجوها و ریاینده ها و توفیقی و خلبان فرودگاه بگیر و تا آخر ....آخرش هم عین یتیمها عقدش کردن و همش پلیس و سیستم امنیتی رو در ایران قوی نشون دادن اصلا کارگردان کل سریال جواد رو ندیده بوده فصل ۳رو چندتای آخرش رو براش گذاشتن اونم فکر کرده سریال پلیسی هست و زندگی امنیتی ها رو نشون میداد که سخت زندگی میکنن و جواد فقط کوآپ کوپتر درست کرده .... بازی جواد با روزبه حصاری و اون فصلهای اول تا سوم بوی زمان قدیم و قشنگی فضای صمیمی که همه چقدر جواد رو دوست داشتن عاشق اون فصلهام نه این سریال بچه مهندس ۴ اصلا هیچ ربطی به ۱-۳ نداشته .... این سریال باید اسمش بود «امنیت کشور» برای اینکه همه چی آش مصنوعی حتی دوستی عمیق بهروز در ۲ روز و اون گداها اصلا چه ربطی به این سریال آخ که به هیچ جوری اون جواد نبود ...... ببخشید نظرم رو گفتم و تا انتقاد نباشه کارگردان خبره نمیشه انشاالله در سریالهای بعدی موفق تر باشید
مری 1400/03/14
خيلي سريال كارگرداني متفاوتی از سریال ۱-۳ داشت كلا ميخواست كلي سوژه رو همزمان به ثمر برسونه که غیر ممکنش میکنه، به عنوان مثال جریان گداها٫ دوستی عمیق ناگهانی بهروز٫ مریضی ٫ دکتر توی هرم٫ خرابکارها و آدمکش‌ها و نقش بزرگ اداره امنیت و محافظت کشوری اصلا ربطی به سریال ۱-۳ که آنقدر همه جواد رو دوست داشتن نداشت و در سریال چهارم همه به عنوان یک بچه پرورشگاهی بهش ضعیف کشی میکردن. به نظر من این سریال هیچ ربطی به سریالهای قبلی نداشت و تمرکز روی کوآپ کوپتر و مسایل دیگه رو دور میزد مخصوصا آخرین قسمتش قدردانی از نیروهای کشوری هیچ ربطی به جواد و زندگیش نداشت. ولی اگر اسم سریال عوض می‌شد و یک سریال پلیسی خیلی عالی با نیروهای امنیتی می‌شد، من مشتاقانه منتظر بچه مهندس ۴ با دوست‌های قدیمی جواد و کل سیستم قبلی رو میخوام و امیدوارم زودتر درست شه. این نظر شخصی من و سلیقه من بود ولی نظرات همه مورد احترام هست و همه یک نظر نیستن مرسی از فرصت داده شده که نظراتمون رو ارایه کنیم. مرسی مری
عسل 1400/05/06
آخه این چه جور سریال ساختنه خیلی بی مزه و یهویی هست من که خیلی بدم اومد جواد در بچه 4 که بازی کردند اصلا مهندس نبود همش فکر و خیال های بیمزه ای میکردند درباره مرضیه
منتظر 1400/06/05
یکی از بهترین فصل های بچه مهندس بود . از نظر من بعد از بچه مهندس ۳ ، بچه مهندس ۴ بهترین فصل بچه مهندس بود . مخصوصا قسمت های آخرش که واقعا جذاب و دیدنی بود . خداکنه فصل های بعدی رو هم بسازن البته با کارگردان قبلی و روزبه حصاری
نفیسه 1400/08/20
سلام من بچه مهندس ۴ رو خیلی دوست داشتم حتی از بچه مهندس ۳ هم قشنگ تر بود توروخداااا ازتون خواهش میکنم بچه مهندس ۵ رد هم بسازین اصلا هم دوست ندارم روزبه حصاری رو بیارین من فقط آقای رهبری رو ترجیح میدم برای این سریال چون اگه آقای حصاری میخواستن میتونستن که سریال افرا رو کنسل کنن و بیان و این سریال رو بازی کنن درجواب این فردی که میگه مرضیه جلو روی پدرش وایستاده و گفته من عاشق جواد هستم میخوام بگم نه اینجوری نیست مرضیه همه چی رو سنجید و اینکه کاملا مطمئن شد که مژگان دیگه توی زندگی جواد نیست به جواد جواب مثبت داد وگرنه چند بار هم پدر و مادر مرضیه از مرضیه پرسیدن جوابت چیه و مرضیه هم سکوت کرد و گفت هرچی که شما بگید منم حرفم همون هست تازه اولیت برا هم که جواد رفته خونه ی مرضیه اینا و گفت بره با مرضیه صحبتکنه مرضیه گفت نیاز به فکر داره و الان امادگیشو نداره پس یادمون باشه زود قضاوت نکنیم مرضیه ی فیلم ما همه چی رو سنجید و قدم به قدم جلو اومد و جواد رو شناخت و مطمئن شد که به درد زندگیش میخوره به پدرش گفت من دوست دارم جواد بیاد باهام رندگی کنه ول بازم مرضیه گفت هرجور خودتون میدونید بابا این فیلم اینجوری بود . # دوستان خواهشا زووووووووووووووود قضاوت نکنید ‌# لطفا لطفا برا بچه مهندس ۵ آقای حصاری رو نیارید چون ایشون لیاقت بازی بچه مهندس رو نداره و فقط آقای رهبری رو بیارید و السلام و ختم کلام خواهش هم میکنم ازتون که بچه مهندس ۵ رو بسازیییییییید ممنون میشم آقای وارسته ی عزیز اگه ۵ بچه مهندس قصه ش رو بنویسید فقط دیگه تو بچه مهندس ۵ پلیسی نباشه ساده و خیلی قشنگ اجرا بشه متشکرم ‌. :)
نفیسه 1400/08/22
سلام ۵ رو هم بسازید لطفاااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااا
ناشناس 1400/10/13
سلام لطفا سریال بچه مهندس ۵ رو هم بسازید با آقای محمد رضا رهبری خواهش میکنم بسازید بچه مهندس ۳ جذابیت آن چنانی نداشت ولی بچه مهندس ۴ خیلی عالی و جذاب بود
علی 1400/10/14
من بچه مهندس ۱و۲رو بعضی وقتا دیدم اما بچه مهندس خیلی خیلی بهتر بود جوری بود که سر ساعت ۱۰فیلمشو نگاه میکردم ولی بچه مهندس ۴همه خودشون هستن الا جواد.اخه چند سال گذشته که جواد تغییر کرده کاش جواد فصل ۳رو تو فصل۴میووردن و نقش دوستای جواد هم سر جاش میموند ...خیلی خسته کنندست فیلمش ببخشید نظرمو گفتم اما اگه خواستیم فصل۵رو درست کنین جوادی فصل۳باشه خیلی بهتره ...
ناشناس 1400/10/15
خیلی مسخره و گوه . اول که پسره میخواست بره امریکا و هیچ حس و احساسی به دختر توفیقی نداشته مرضیه هی گریه و هی ناراحتی هااای واااای که جواد داره میره ... حالا که نرفته و مونده هی واسش طاقچه بالا میذارن . باید رید به این فیلمنامه
ناشناس 1400/10/16
سریال بچه مهندس یک قشنگ بود. فصل دومش قابل تحمل، سه ‌اش مسخره، چهارش هم خییلیی بچه گانه و خنده داره، مزخرف تمام
...... 1400/10/19
سلام من ۳ قسمت اول رو دوست داشتم ولی قسمت ۴ بد ترین قسمتی بود که دیدم مردم کم مشکل دارن حالا شما هم فیلم غمگین میزارین
متین 1400/12/21
خانم نفیسه بچه مهندس سه رو ندیدی اظهار نظر نکن مرضیه توی قسمتای آخر بچه مهندس سه عاشق جواد شده بود و وقتی فهمیده بود جواد بخاطر مژگان پذیرش دانشگاه پورتلند گرفته بود گریه کرد بخاطر جوادجواد سکانسش توی بچه مهندس 3 قسمت 32 و اینکه قسمتای آخر به جواد نگاه عاشقانه میکرد ، توی بچه مهندس چهار سکانسی هست که مرضیه عکس جواد رو توی پرورشگاه داخل موبایلش ذخیره کرده و هی عکس اونو میبینه گریه میکنه توی یه سکانس بچه مهندس چهار هست که توفیقی به جواد جواب رد داده و میخواد راجب جواد سرسفره با مرضیه حرف بزنه که مرضیه گریه میکنه و میره توی اتاقش و بابا و مامانش متوجه حسی که مرضیه به جواد داره شده بودن پس فیلمو کامل ندیدی اظهار نظر نکن اون سکانسی هم که میگه نظر من نظر شماست بخاطر اینکه نمیخواسته توفیقی از عشق و حسش به جواد خبردار شه مگه نه حس عاشقانه جواد به مرضیه از آخر فصل سه شروع شده بود ، لطفا سریال رو ببین بعد قضاوت کن درضمن رهبری خیلی سرد و د خشک و بی روح بازی میکنه و مصنوعی و خنثی طوری که آدم نمیفهمه خوشحاله یا ناراحت ! درضمن اصلا هم حسی بازی نمیکرد نه با مرضیه نه با بچه های خانه مهر نه با بی بی نه با دوستش

نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.