فائزه هاشمی از زندگی شخصی، روایت آزار جنسی زنان و قتل رومینا می گوید
فائزه هاشمی فرزند مرحوم هاشمی که اظهارنظر هایش همیشه موافقان و مخالفان تند و تیزی داشته است درباره آزار جنسی زنان اظهارنظر کرده است.
فائزه هاشمی جنجالی ترین فرزند مرحوم آیت الله هاشمی است. او زنی است که ساختار شکنی های زیادی کرده و اظهارنظرهای جنجالی اش در زمان حیات پدرش همیشه حاشیه ساز شده است. فائزه هاشمی حتی مدتی را به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام در زندان بوده است.
حالا این دختر جنجالی مرحوم هاشمی در خصوص هشتگی که در فضای مجازی به راه افتاده و زنان از آزار های جنسی که دیده اند روایت می کنند، صحبت کرده است. او در گفت و گویی با روزنامه شرق این هشتگ را مورد بررسی قرار داده و گریزی هم به زندگی خصوصی اش زده است که خلاصه ای از آن را می خوانید:
*من از زیر چادر شلوار جین یا كتانی سفید میپوشیدم كه برخی ایراد میگرفتند. دانشگاه آزاد هم که دانشجو بودم، در آن زمان مانتوها همه بلند و گشاد و تیره بود، سر كلاس چادر را برمیداشتم، مانتوهایم بلند نبود، معمولا رنگ روشن میپوشیدم یا بارانی كه كمی چسبان بود. رئیس دانشگاه گفت ما میدانیم حجاب شما مشكلی ندارد، ولی شما که اینطور میپوشید دیگران هم میخواهند همین كار را بكنند. گفتم خیلی هم خوب است که بپوشند. وقتی مشکلی ندارد، چه اشکالی دارد دیگران نیز آن را انجام دهند. مانتوهای دراز و گشاد که در هرکدام چند نفر جای میگیرند، چیست كه تن دخترهایمان كردهایم. اینطور حرفها بوده، اما موضوعات جدیتر نبوده است.
* من چادری هستم، اما اینطور نبود كه فكر كنم چادر حجاب برتر است و همهجا چادر سر كنم. مثلا در دانشگاه با مانتو و روسری بودم و حتی مقنعه هم سر نمیكردم. فقط زمان اسبسواری مقنعه سر میكنم كه راحتتر است. یا در ماشین معمولا چادر از روی سرم میافتد و اصراری به سرکردن آن ندارم، احتمالا گاهی تذكر هم داده بودند، اما بهصورت جدی چیزی یادم نیست.
مادرم به محسن گفت مگر تو قیم فائزه ای!
* یكبار قبل از انقلاب كه بابا زندان بود، محسن چیزی به من گفت، یادم نیست چه بود، مامان با او دعوا كرد كه مگر تو قیم فائزه هستی؟ و تمام شد. الان هم گاهی محسن به صحبتهای من اعتراض میكند من هم میگویم این موضوع من است، نه تو. بههرحال تربیت خانوادگی و رفتارهای مامان و بابا نتیجهاش این بوده كه چنین اعتراضاتی نبوده است. اگر هم بوده، من زیر بار نرفتهام كه این تذكرها ادامه داشته باشد.
*من 16سالگی ازدواج كردم، بنابراین این موارد برای من پیش نیامد که رابطهای(با مردان) شکل بگیرد. رفتوآمد با همكلاسی مرد یا دوست مرد بهصورت خاص یا تنها نیز نداشتم، اما اینكه در كلاس گفتوگو كنیم عادی بود. من زمانی كه دانشگاه رفتم، دختر آقای هاشمی بودم و مراجعات متعددی بود كه کار، پول، وام و... میخواستند یا مشکلی داشتند، بنابراین مراجعان مرد نیز زیاد بودند. هیچوقت دچار این محدودیتها نبودم که با مردها صحبت نكنم.
*ممكن است در بازار یا جای شلوغی كه بودم، كسی متلکی گفته باشد، نمیگویم نبوده، افراد عادی كوچه و بازار این كارها را میكنند و برای همه هم اتفاق میافتد. مهمترین موردی كه برای من توهین باشد، از طرف آقای تاجیك بود كه فیلمش هم پخش شد و آن صحنه حرفهای ركیك هم داشت؛ بهجز آن من با این پدیدهها بهصورت جدی و بحرانی روبهرو نبودهام.آن ماجرا سنگین بود، اما نه اینكه برای مدتها من را درگیر كند و روح و روانم را به هم بریزد.
آزادی توهین کننده به فائزه یک روز بعد از زندان
* پیشتر شکایاتی از دروغهای رسانههای اصولگرا درباره خودم داشتم. یكبار سال 88 بود كه گفته بودند من 300 هزار مانتوی سبز در ستادهای آقای موسوی پخش كردهام یا روزنامه جوان عكس برجی را در نیاوران انداخته و گفته بود این متعلق به فلانی است. از من اسمی نبرده بود، ولی تمام مشخصات مالک برج ادعایی فقط به من میخورد و موارد دیگر که هیچکدام به جایی نرسید، بنابراین دنبال شكایت نبودم؛ چون معتقد بودم مورد آقای تاجیك هم به جایی نخواهد رسید. آن اتفاق، هم علنی شده بود و همه محكومش كرده بودند، ایشان به بابا هم توهین كرد. دادستانی بهعنوان مدعیالعموم وارد قضیه شد و محكومیتی هم به ایشان دادند كه پس از یک روز زندان هم آزاد شد؛ از اول نتیجه معلوم بود.
*بابا اصولا لحن تندی (با من) نداشت؛ اما طوری بود كه معمولا اثر میكرد. درباره همسرم هم بالاخره دعواهای زن و شوهری همیشه هست. اگر همسرم تند شده، من هم تند شدهام یا برعكس. همیشه در مقابل چیزهایی كه به نظرم منطقی نیست، ایستادهام.
برای من شنیدن اینها (آزار زن ها)جدید نیست. مراجعاتی بوده كه میگفتند فلانجا رفتیم و اذیت شدیم یا برای كار که مراجعه میكنند، میگویند خیلی جاها قابل اعتماد نیست، خواستههای دیگری دارند؛ بنابراین مطرحشدنش از یك نظر بد نیست. به نظرم خلأ قانونی و حقوقی برای شکایت و دنبالکردن نداریم، اما فقط آبرو و نگرانی از نظر اطرافیان یا بیکارشدن و... سبب میشود موضوع پنهان باقی بماند. میخواهم بگویم بخشی از این موارد به خود خانمها هم برمیگردد که به دلایل مختلف ترجیح میدهند بیان نکنند و حقشان را دنبال نکنند.
اگر من به حقوقم آگاه باشم و بدانم چه عكسالعملهایی میتوانم داشته باشم، از کجا کمک بگیرم و چطور ازطریق مراجع قضائی یا غیرقضائی پیگیری كنم، بنابراین از این نظر خوب است که موضوع عمومی شود و آگاهی دختران را بیشتر كند و قبح بیانکردن آن ریخته شود، یا اگر لازم باشد به مراکزی مثل دفتر زنان ریاستجمهوری یا مجموعهای در شهرداریها، دفاتر مشاوره یا خانههای امن مراجعه کنند.
ضمن اینکه مطرحشدن این موارد و نام افراد فارغ از اینکه درست است یا نه، باعث میشود که آقایان هم رفتارهایشان را کنترل کرده و حواسشان را جمع کنند. البته ممکن است بعضی دنبال انتقامجویی شخصی باشند و مسائلی را مطرح کنند که واقعیت نداشته باشد و آبروی کسی برود. اما در کل این اتفاقات همراه با صداقت و سلامت میتواند آینده بهتری را برای دختران ما و جامعه و خانوادهها فراهم کند. خیلی از این موارد به خود ما زنان برمیگردد؛ اعتقاد ندارم که همه این مسائل دست مردان است. بالاخره رفتار من اهمیت دارد و نباید اینطور باشد که اگر برای من در هر جایی اتفاقی میافتد، تحمل کنم و مثلا بعد از چند سال اعتراض کنم؛ باید همانجا برخورد و عکسالعمل مناسب داشته باشم. شاید منافعمان ایجاب میکند مثلا اگر الان اعتراض کنم، رئیسم اخراجم کند. بالاخره باید بایستم و با رفتارهای بد مقابله کنم و هزینه هم اگر لازم باشد، بدهم. رواج هر چیز خوب دوران گذار و هزینه دارد. نباید انتظار داشته باشم همهچیز برای من فراهم باشد. باید جاهایی هزینه بدهم تا اتفاقاتی مثبت بیفتد و کمکم نهادینه شود.
* مثلا خیلی جاها طرف میگوید من (خانم ها)اگر همراهی کنم، میتوانم ارتقای شغلی داشته باشم. خب اگر عزتش را حفظ کند، بهتر است یا اینکه رئیس شود؟ بعضی اوقات کار را از دست نمیدهند؛ ولی منافع کمتری میبرند. مثلا در محیط دولتی اگر رسمی باشند، بهراحتی شغلشان را از دست نمیدهند؛ اما گاهی منافعشان را در نظر میگیرند که میخواهند پیشرفت داشته باشند، سفر بروند، امکانات بهتر داشته باشند و خیلی چیزها را تحمل میکنند.
بالاخره ما هم باید این وسط تکان بخوریم و نمیشود انتظار داشته باشیم همهچیز از طرف مقابل باشد. رفتارهای ما کمک میکند به اصلاح رفتار دیگران. نباید انتظار داشته باشیم که فقط دیگران به داد ما برسند. خود ما هم باید وارد میدان شویم. اگر یکبار جواب نه بدهیم یا مقابله بکنیم، امکان تکرار کم میشود؛ ولی اگر دفعه اول کوتاه آمدی یا خودت را به نشنیدن و نفهمیدن زدی، راه برای ادامه باز میشود. نمیتوانیم از نقش خودمان غافل شویم.
*متأسفانه عمدتا(در عرصه سیاست) با اسم صیغه موضوع را تمامش میکنند. بخشی از سیاستمداران و مردان ما آلوده شدهاند. مردان هم لفظ پرستو را یاد گرفتهاند و از آن سوءاستفاده میکنند. هوسبازیهای خودشان را ربط میدهند به وجود پرستوها،
*شنیدم یکی از آقایان صیغهای داشته که او هم متأهل بوده و خودش هم اطلاع داشته. بعد که به او اعتراض میکنند، میگوید ما شنیده بودیم اگر کسی صیغه نکرده از دنیا برود، در بهشت به روی او بسته است و من خواستم موردی را به من معرفی کنند و اطلاع نداشتم. متأسفانه آلودگیها بالاست و اجازه نمیدهند چیزی لو برود.
قانون اشکال دارد
*( در موضوع قتل رومینا)اینجا قانون اشکال داشت، قانون ما متأسفانه این است. اینجا برخلاف قانون عمل نشده است؛ قانون مشکل دارد که اجازه چنین کاری به پدر میدهد. درصورتیکه یک فاجعه عمومی است و مدعیالعموم باید جدی وارد قضیه شود. در لایحه منع خشونت هم فقط مادر را به قانون قبلی اضافه کردهاند. یعنی مادر هم اگر فرزندش را بکشد، مشابه پدر با او رفتار میشود. خواستند صدای فعالان حوزه زنان را کم کنند، مادر را هم به این قضیه اضافه کردند که اگر تصویب شود، فاجعه است و مادر هم اعدام نمیشود. به نظرم اگر کسی بلایی سر فرزندش بیاورد، باید چندبرابر افراد عادی مجازات شود.
*قوانین درباره خشونت در جامعه نسبت به زنان بد نیست. اگر کسی به من آسیب بزند، میتوانم شکایت کنم. مهمترین مشکل علیه زنان در خانواده بود که مرد با اختیاراتی که داشت، میتوانست هر بلایی سر زن و دخترش بیاورد. این لایحه بهصورت جدی وارد خانواده نشده؛ بنابراین جایی که خلأ بود، اصلاحی صورت نگرفته است. حالا در قضایایی مثل قتل رومینا مادر هم اضافه شده است؛ یعنی اگر مادر هم بلایی سر فرزندش بیاورد، درست مجازات نمیشود که این قضیه مثبت نیست. یکسری موضوعات که ارتباطی به خشونت ندارد، مثل برخورد با بیحجابها که اضافه کردهاند یا اگر من در مورد حجاب اجباری اظهارنظری بکنم، حتی در جلسات خصوصی مجرم هستم. مواردی را گنجاندهاند که ربطی به خشونت ندارد. پر از کلیگویی است که برخلاف ویژگی قانون است که باید جامعومانع باشد. بهجای حفاظت از امنیت زنان موضوع کرامت زنان است که یک نگاه سلیقهای را باز میکند و خیلی موارد دیگر که در این گفتوگو زمانی برای پرداخت ندارد.
*با این شرایط بعید میدانم کاری بشود. خیلی عقب هستیم. بالاخره اتفاقاتی خواهد افتاد ولی چه زمانی مشخص نیست. در سه انتخابات اخیر قبل از مجلس اخیر، تقریبا اصلاحطلبان برنده بودند. نتایج چه شد؟ اصلاحطلبان هم فرصتسوزی کردند.