شجریان؛ یاور مردم در بزنگاهها
اردشیر کامکار موسیقی دان و هنرمند در یادداشتی از ویژگیهای شخصیتی محمدرضا شجریان خسروی آواز ایران گفته است.
دنیای قلم- من آقای محمدرضا شجریان را از قبل از انقلاب میشناسم. از دهه 50 و زمانی كه با گروه «شیدا»، گروه آقای پایور و گروههای دیگر كار میكردند. من از آن سالها افتخار آشنایی با ایشان را دارم. چیزی كه در تمام این سالها در مورد ایشان صادق بوده و میتوان در مورد ایشان گفت این است كه آقای محمدرضا شجریان خواننده توانایی بودند و هرگز از اوج پایین نیامدند. برای من یكی از فرازهای فعالین هنری و موسیقایی ایشان، كارهایی است كه با گروه شیدا و آقای محمدرضا لطفی در جشن هنر شیراز انجام دادند.
اردشیر کامکار در روزنامه اعتماد نوشت: كارهایی آقای شجریان كه در آن دوره با آقای محمدرضا لطفی انجام دادند هم از نظر زیبایی كار و هم از نظر جنبه آموزشی بسیار اهمیت دارد. آن كارها به نظر من به نوعی یك مكتب آموزشی بودند. به عقیده من هنوز هنرجویان میتوانند از آن كارها به عنوان منبع معتبری برای آموزش ردیف و ظرافتهای موسیقی ایرانی استفاده كنند. منبعی كه میتواند به عنوان پشتوانه موسیقایی زمینهساز آینده هنری پرباری برای هنرجوی امروز و هنرمند آینده شود. در 100 سال اخیر، ایران خوانندههای توانایی داشته. خصوصا از نظر تكنیكی ما خوانندگان بسیار خوبی داشتیم. در چنین وضعیتی كه ما با این تعداد خوانندههای خوب در موسیقی این سالها روبهرو بودهایم اینكه خوانندهای بتواند سرآمد همه آنها باشد، جایگاه بسیار رفیعی است. شجریان سرآمد همه خوانندههای 100 سال اخیر ایران بود كه در میان آنها هنرمندان بسیار ارجمند و بزرگی داریم.
من جدای از همه این چیزها كه تا به اینجا گفتم، مدتی هم پیش آقای محمدرضا شجریان میرفتم آواز كار میكردم. در آن دوره بود كه هم تواناییهای ایشان در كار هنر و انتقال تجربههایشان به دیگران بر من آشكار شد و هم خصوصیات ارزشمند فردی و شخصیتی ایشان. خضوع و افتادگی ایشان بسیار قابل توجه بود. خصوصا وقتی میدیدید كه هنرمندی با آن جایگا والا و آن حد از اعتبار هنری و اجتماعی این طور فروتنانه و بدون تبختر رفتار میكند. هر هنرمندی را از دو جنبه میتوان دید و بررسی كرد. یكی جنبه تخصصی و هنری و جایگاه او در آن رشتهای كه كار میكند و دیگری جنبه اجتماعی و فرهنگی آن هنرمند. یعنی جنبهای كه به جامعه، مردم و مسائل آنها مربوط میشود. به نظر من آقای محمدرضا شجریان از هر دو جهت در زمره توانمندترینها قرار میگیرند چراكه از نظر تخصصی و تكنیكی یكی از بهترین خوانندههای تاریخ موسیقی ایران به شمار میروند و این را آثار ارزشمند پرشماری كه از ایشان بر جای مانده گواهی میدهد؛ و از نظر شخصیت اجتماعی و بعد عمومی هم-همان طور كه همه میدانند- از مردمیترین هنرمندان ما محسوب میشوند. دغدغه مردمی ایشان در طول تمام سالهایی كه ایشان به كار هنری مشغول بودند بسیار پررنگ بوده است. همراهی ایشان با مردم در بزنگاههای سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر، این مردمی بودن و دغدغه مردم داشتن را به خوبی گواهی میدهد.