خطای بزرگ مخالفان مذاکره چیست
یادداشت عبدالرضا فرجی‌راد، استاد مطالعات ژئوپلیتیک درباره مذاکرات را بخوانید.
دنیای قلم -این روزها، جمهوری اسلامی ایران از یک‌سو و اعضای ۱+۴ از سوی دیگر، درگیر مذاکراتی سخت، نفسگیر و حساس هستند. این‌طور نیست که این مذاکرات، آن هم به‌واسطه اثرات تحریم‌های امریکا بر ملت ایران، صرفاً برای جمهوری اسلامی ایران حساس باشد، بلکه رویدادهای اخیر مرتبط با مسأله هسته‌‌ای، بویژه تصمیم جمهوری اسلامی ایران درباره ارتقای غنی‌سازی به میزان ۶۰درصد، بر پیچیدگی مسأله و ضرورت حل آن در سطح جهانی افزوده است. مطابق چنین رویکردی و در چنین زمینه‌‌ای ملی و بین‌المللی، می‌توان گفت مذاکرات وین، مسأله بازگشت امریکا به برجام و همچنین رفع تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان موضوع ساده‌‌ای نیست که داخل کشور به مسأله‌‌ای برای بحث‌های سیاسی یا جناحی تبدیل شود. یا اینکه برخی بخواهند درباره این مسأله حیاتی، بازی سیاسی راه بیندازند. مسأله مذاکرات وین که بیش از هرچیز معطوف به رفع تحریم‌های ظالمانه است، مربوط به ملت ایران است. چراکه همگان بر این حقیقت اذعان دارند که باید هرچه زودتر تحریم‌های ظالمانه برداشته شود تا در روزگار کرونایی که روز‌به‌روز تعداد کشته‌شدگان در حال افزایش است؛ معیشت مردم بهتر شود. در این صورت است که هم بهتر می‌توان با ویروس منحوس کرونا مبارزه کرد و هم آسیب‌های روانی، اجتماعی و اقتصادی مردم که ناشی از تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی است، تاحد زیادی ترمیم شود. در همین چارچوب رئیس جمهوری بخوبی بر این مسأله تأکید کرده است که نباید موضوعی به اهمیت مذاکرات وین را به مسأله داخلی انتخابات گره زد.
روحانی خطاب به منتقدان تأکید کرد که «از مذاکره وین نترسید، بعضی‌ها می‌ترسند؛ بعضی‌ها نگران هستند که مذاکره فوری انجام شود و تحریم‌ها زود برداشته شود و در انتخابات مشکل پیدا کنند.»
سخنان رئیس جمهوری گویای تلاش مخالفان برای به بن‌بست کشاندن مذاکرات اخیر و تلاش برای خنثی‌سازی این تلاش‌ها است. امروز باید توجه داشت که اگر و هزار اگر، همتراز حزب، گروه و یا دسته‌‌ای تلاش می‌کند تا این مذاکرات به شکست بینجامد، یا چنین آرزویی دارد، یا تلاش می‌کند این مذاکرات به عقب بیفتد که معلوم نیست عقب افتادن آن چه سرنوشتی به همراه خواهد داشت؛ همه این گروه‌ها، افراد یا دسته‌ها باید توجه داشته باشند که این تلاش‌های احتمالی، چیزی نیست جز تداوم مشکلات و زمینه چینی برای ادامه دشمنی‌هایی که بدخواهان ایران بر ملت ما اعمال کردهاند.
منتقدان مذاکرات اخیر باید به این واقعیت مهم توجه کنند که مذاکره یکی از ابزارهای جمهوری اسلامی ایران برای استیفای حقوق ملت بوده است. این مسأله، در عرصه‌های حیاتی و در دوره‌های مختلف جمهوری اسلامی به اثبات رسید. هم امام خمینی(ره) و هم مقام معظم رهبری، هرجا که احساس کردهاند مذاکره می‌تواند گره‌‌ای از مسائل کشور باز کند، ابایی از آن نداشته‌‌اند و دست دولتمردان را در این زمینه بازگذاشته‌اند. عالی‌ترین نمونه، همان چیزی است که روحانی به آن اشاره کرد و آن مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با رژیم صدام برای حل مسائل باقی مانده از جنگ تحمیلی بود.
دیپلماسی در کنار سایر ابزارها
امروز هم انتظار می‌رود مذاکره و دیپلماسی، در کنار سایر ابزارها و اقدامات برای تأمین حقوق ملت ایران به‌کار گرفته شود. البته، مذاکره امروز یک تفاوت عمده با دوره‌های گذشته دارد. منتقدان باید این حقیقت را در نظر داشته باشند که این دور از مذاکرات با مذاکراتی که طبق تمایل آنان قرار است ۴ ماه دیگر یا بعد از انتخابات برگزار شود، تفاوت بسیار جدی دارد. زیرا در آن زمان، هم شرایط منطقه‌‌ای و هم شرایط بین‌المللی نامعلوم خواهد بود و در دنیای تغییرات سریع، مشخص نیست که مناسبات منطقه‌‌ای یا جهانی چگونه خواهد بود. ضمن اینکه نباید فراموش کنیم که لابی‌های قدرتمندی در داخل امریکا و منطقه فعال شده‌‌اند تا مانع توفیق ایران در این مذاکرات شوند. در چنین هنگامه‌‌ای، حتی یک روز هم نباید غفلت کرد و باید هرچه سریع‌تر و بدون بازی‌های سیاسی داخلی، رفع کامل تحریم‌ها که مورد تأکید مقامات ارشد نظام هم هست، انجام شود. چرا که براساس وضعیت داخلی و منطقه‌‌ای، اهمیت رفع تحریم‌ها حتی همطراز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است.در چنین شرایطی دولتمردان باید با هدایت رهبر معظم انقلاب و در چارچوب تعیین شده در شورای عالی امنیت ملی حرکت کرده و خود را درگیر حواشی و نزاع‌های روزمره داخلی نکنند. همزمان با این اقدام، ضروری است تا مسئولان کشور در حوزه‌های مختلف، اهمیت این مذاکرات و ضرورت رفع ظلم تحریم‌ها را برای مردم تبیین کنند.
یکی از دغدغه‌های امروز مردم
یکی از مسائل و دغدغه‌های امروز کشور و مردم، این است که چرا درباره مسأله حیاتی و مرتبط با منابع ملی به نام مذاکرات، یک حرف واحدی وجود ندارد و هرکس در رابطه با نحوه مواجهه با دشمن خارجی، مذاکرات و برداشتن تحریم‌ها سخنی می‌گوید. انتظار می‌رود شورای عالی امنیت ملی در این زمینه فعال‌تر شده و چارچوب‌های تدوین شده را برای همه طرف‌های داخلی تشریح کند. چراکه هر روز تأخیر در رفع تحریم‌ها، آن هم در شرایط کرونایی خیانت به ملت است. از این رو انتظار می‌رود کشور با ایجاد همصدایی و وحدت، در این مسیر حرکت کند. منتقدان باید توجه کنند که دولت نامزدی در انتخابات پیش رو ندارد، بنابراین مسأله دولت، مسأله انتخابات یا رأی‌آوری نیست. بنابراین، هر تلاشی برای تعویق مذاکرات یا تعویق توافقات احتمالی، عملاً به معنای خالی کردن پشت تیم مذاکره‌کننده ایران است.
امروز همگان باید بدانند که اگر غنی‌سازی ۶۰درصدی یا استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر در نطنز، پاسخی به خرابکاری و تروریسم هسته‌‌ای رژیم صهیونیستی است، موفقیت ایران در مذاکرات برجامی و رفع تحریم‌ها نیز به منزله شکست نتانیاهو و بن‌سلمان و منافقین است. این واقعیتی است که اتحاد و یکدستی و یک سخنی همه طرف‌ها در داخل را ضروری می‌کند.
منبع: روزنامه ایران