پسران نوجوان و پدرانِ دور؛ چرا گاهی رابطه به تنش میرسد؟
دوران بلوغ، یکی از پیچیدهترین مراحل رشد روانی انسان است. بسیاری از خانوادهها، بهویژه پدران، با این پرسش مواجهاند که چرا فرزند پسرشان ناگهان فاصله میگیرد، پرخاشگر میشود یا حتی گاهی نسبت به آنها حس منفی پیدا میکند؟ این پدیده طبیعی است، اما بیتوجهی به آن میتواند شکاف عمیقی در روابط خانوادگی ایجاد کند.
دنیای قلم - مریم علی محمدی -بلوغ، صرفاً تغییرات فیزیکی نیست. در این دوران، مغز نوجوان بهشدت درگیر هویتیابی، استقلالطلبی و بازتعریف روابط انسانی میشود. پسرها در این مسیر، گاهی پدر را بهعنوان نماد اقتدار، کنترل یا گذشتهای که میخواهند از آن جدا شوند، میبینند.
دکتر ناهید فرهودی، روانشناس کودک و نوجوان میگوید: «در بسیاری از فرهنگها، از جمله فرهنگ ما، پدر نقش اقتدار و انضباط را دارد. اما در سنین بلوغ، پسر نوجوان در تلاش برای ساختن شخصیت مستقل خود است. در این فرآیند، هرگونه نظارت یا قضاوت میتواند بهعنوان تهدید درک شود.» او تأکید میکند که این فاصلهگیری عاطفی موقتی است، به شرط آنکه درک و صبوری دو طرف وجود داشته باشد.
دلیل اصلی چیست؟
کارشناسان دلایل متعددی را برای این موضوع برمیشمارند:
نیاز به استقلال: پسرها در سن بلوغ میخواهند خودشان تصمیم بگیرند. پدران اگر بیش از حد سختگیر یا کنترلگر باشند، فرزند احساس خفگی میکند.
الگوگیری از پدر، همراه با طغیان: پسر در عین حال که از پدر الگوبرداری میکند، تلاش میکند با او متفاوت باشد. این تناقض، گاه باعث کشمکش درونی و تنش بیرونی میشود.
کمبود گفتوگوی عاطفی: بسیاری از پدران از کودکی با فرزند خود رابطهای صمیمی و گفتوگومحور نداشتهاند. در نوجوانی، این خلأ خودش را نشان میدهد.
ایجاد فضای امن برای گفتوگو
دکتر فرهودی میگوید: «پدران باید بدانند که این دوران، زمان قضاوت نیست. شنیدن، درک کردن، و ایجاد فضای امن برای گفتوگو مهمترین کارهایی است که میتوان انجام داد.»
او پیشنهاد میکند:
به جای امر و نهی، با فرزند مشورت کنید.
خاطرات و اشتباهات نوجوانی خود را با او در میان بگذارید.
زمان اختصاصی برای گفتوگوی دو نفره با فرزند تعیین کنید.