نیازهای روانی کودکان را بهتر بشناسیم

دنیای قلم - نقش والدین در سلامت‌روان کودکان پررنگ بوده و هیچ شک یا شبهه‌ای درباره آن نیست. در این بین، برآورده کردن نیازهای جسمی کودکان، شاید ساده‌ترین کار ممکن باشد به خصوص در صورت وجود امکانات مالی که می‌توان برای کودک غذای مقوی، سرپناه مناسب، خواب کافی و محیط زندگی امن فراهم کرد. موارد گفته شده نیازهای اساسی جسمانی کودک را تشکیل می‌دهند اما باید پرسید آیا پاسخ دادن به نیازهای روانی کودکان به همین آسانی است و اصلا پدر و مادرها با این نیازها آشنا و از ضرورت برآورده کردن آن‌ها آگاه هستند؟ در ادامه و به بهانه روز جهانی کودک، نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.

1 عشق، امنیت و پذیرش| عشق، امنیت و پذیرش باید در قلب زندگی خانوادگی باشد. کودک باید بفهمد که عشق و محبت شما وابسته به دستاوردهایش نیست. والدین باید اشتباهات و نقاط ضعف فرزندان‌شان را بپذیرند و از مشاهده آن‌ها متعجب نشوند. پدر و مادر باید منحصر به فرد بودن هر کودک را پیش چشم داشته باشند و از مقایسه کودک خود با دیگران بپرهیزند. کودک موفق در خانه‌ای رشد می‌کند که محیط آن سرشار از عشق بدون قید و شرط باشد.

2 قوانین و چارچوب| کودکان نیاز به کاوشگری، پرورش مهارت‌های جدید و استقلال دارند ولی در عین حال باید بدانند که رفتارهای مشخصی، غیرقابل پذیرش هستند و خود آن‌ها مسئولیت پیامدهای چنین رفتاری را باید بر عهده بگیرند. به عنوان یک عضو خانواده، کودک باید از قوانین خانواده آگاهی داشته باشد. پس لازم است چارچوب و مقرراتی را مشخص کنید که عادلانه و مداوم باشد. با داشتن چنین قوانینی آن‌ها قادر خواهند بود در خانه، مهد، مدرسه و ... به مقررات احترام بگذارند. البته هنگام وضع قوانین، قاطع و در عین حال مهربان باشید.

3 آرامش در خانه| احساس ترس در کودک به صورت پراکنده مشکل‌ساز نیست اما گاهی مشاجرات والدین در حضور کودک و رد و بدل شدن مکالماتی دال بر ترک خانه و خانواده، کودک را در شرایط اضطراب‌زایی قرار می‌دهد و در نتیجه خانه به جای احساس امنیت، ترس را به او القا می‌کند. بهتر است والدین تا حد امکان در حضور کودک دعوا نکنند و در حین دعوا، مراقب الفاظ خود باشند زیرا تاثیر منفی جبران ناپذیری بر روان کودک می‌گذارد.

4 بازی‌های سالم| برای کودکان بازی تنها جنبه تفریحی دارد.  بازی به کودک اجازه می‌دهد خلاق باشد، حل مسئله را یاد بگیرد و بتواند خودکنترلی‌اش را بهبود ببخشد. بازی‌های خوب و سنگین که شامل دویدن و فریاد زدن است نه تنها جنبه تفریحی دارد بلکه به سلامت جسمی و روانی کودک کمک می‌کند.

5 دوست و همبازی| گاهی اوقات لازم است کودک زمانی را به بازی با همسالانش بپردازد. بازی با دیگران باعث می‌شود کودک نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد، حس تعلق پذیری خود را افزایش دهد و یاد بگیرد چگونه با دیگران کنار بیاید. والدین هم می‌توانند همبازی‌های خوبی برای فرزندان باشند به شرط این‌که سعی در مدیریت بازی نداشته باشند و در مدت زمان بازی، خود را در اختیار کودک قرار دهند.

6 اعتماد به نفس بالا| اعتمادبه‌نفس بالا از اساسی‌ترین نیازهای کودکان است. برای داشتن کودکی با اعتماد به نفس بالا، اولا باید کودکان را تشویق و تحسین کنید. تحسین توانایی آن‌ها برای یادگیری بازی تازه، به آن‌ها کمک می‌کند تا میل به کشف و آموختن شان درباره محیط زندگی رشد کند. با لبخند زدن و صحبت کردن، به آن‌ها اطمینان خاطر بدهید. توجه درست شما به کودک، اعتماد به نفس را به او هدیه می‌دهد.

دکتر ساحل گرامی| ‌ روان‌شناس کودک-