بایدها و نبایدها در گفتوگو با امریكا
بحث مذاكره ایران با كشورهای مختلف از جمله امریكا یكی از مباحث قدیمی در عرصه سیاسی ایران است كه اتفاقا این روزها در فضای عمومی كشور بازتابهای وسیعی پیدا كرده است.
دنیای قلم - محمد صادق جوادی حصار : بحث مذاكره ایران با كشورهای مختلف از جمله امریكا یكی از مباحث قدیمی در عرصه سیاسی ایران است كه اتفاقا این روزها در فضای عمومی كشور بازتابهای وسیعی پیدا كرده است. اخبار جسته و گریختهای هم درباره گفتوگوها و پیامهای ردوبدلشده میان دو كشور منتشر میشود. البته اصل مذاكره، گزاره ناپسندی نیست؛ به خصوص اینكه سوابق مذاكراتی ما با دُول غربی به خصوص امریكا نشان داده كه ایران توانایی و تسلط كافی برای فنون مذاكره را دارد؛ بنابراین از اصل مذاكره با هر كشوری در جهان نباید گریزان بود. اما الزامات یك مذاكره سالم و نتیجهبخش آن است كه طرفین یا دو طرف این اضلاع به چند مساله اصلی توجه كنند. یكی اینكه هدف از مذاكره نباید خود مذاكره باشد، بلكه گرهگشایی و راهگشایی برای رسیدن به یك نتیجه معقول مهمتر از مذاكره برای مذاكره است.
اگر امریكا سیگنالهای مطلوب را بدهد و ایران بتواند به آن اعتماد كند یعنی سنا و كنگره امریكا قبول كنند كه ایران یك كشور مستقل است و حق طبیعی ایران است كه در مسائل منطقهای و جهانی به دنبال منافع خودش (در حیطه قانون و منطق و اخلاق) باشد، میتوان به یك مذاكره منطقی و نتیجهبخش دست یافت. معتقدم ایران نباید از مذاكره با امریكا پروا داشته باشد، منطق هم حكم میكند همانطوركه ایران پس از سالها قطع رابطه با عربستان سعودی به یك گفتوگوی سالم و نتیجهبخش رسید و روابط خود را از سر گرفت، میتوان با شركای عربستان، مثلا امریكا هم یكچنین روابطی را برنامهریزی كرد اما اینكه از امریكا یك تابو درست كرده و اعلام شود با همه جهان میتوان مذاكره كرد جز امریكا موضوع جالب و دلنشینی نیست. ایران باید به گونهای در سطوح داخلی و بینالمللی تعامل داشته باشد كه طرف مقابل عقلانیت و منطق پذیرش حق را در مواجهات ما ببیند. ایران میتواند در سطح جهانی بدل به كشوری شود كه آماده است در هر سطحی مبتنی بر عقلانیت و منطقه گفتوگو كند. ایران هم ظرفیت دارد...
هم پشتوانه لازم را دارد و هم مستند جهانی قابل توجهی به نام برجام دارد. امریكا اگر تعهدات خود ذیل برجام را عمل كند، ایران دست بالا را خواهد داشت. ایران و امریكا میتوانند گفتوگوهای منطقی را برنامهریزی كنند. یكی از مدعیان اصلی گفتوگوهای منطقهای كه همواره مطرح میشد عربستان بود كه امروز با ایران روابط تازهای را آغاز كرده است. وقتی عربستان مستقیما با ایران در حال گفتوگوست، دغدغه شركای امریكا تا حد زیادی حل شده است. این موضوع فضای لازم برای مذاكره با 5+1 را فراهم میسازد. این مذاكرات به خصوص با امریكا مهم است؛ همه میدانند كه طرف اصلی مذاكرات هستهای، ایران و امریكا هستند. توافق ایران و امریكا بدون تردید معادلات را حل و دریچهای به سمت تفاهم باز میكند. اروپا در بسیاری از موارد همگام یا تابع سیاستهای امریكا هستند. ایران هم میتواند از این فرصت استفاده كند و بگوید؛ همانطوركه با عربستان و سیر همسایگان منطقهای مراودات نوینی را آغاز كرده با جهان به ویژه با امریكا هم میتوان مذاكرات و مراودات سالم، دیپلماتیك و مبتنی بر رعایت حقوق متقابل در عرصههای بینالمللی و منطقهای را آغاز كند.