این جراحی اقتصادی است یا جراحی معده؟
جراحی اقتصادی چقدر موثر است و روی چه کسانی تاثیر می گذارد اینجا را بخوانید
دنیای قلم -طبق برآورد مركز آمار ایران، در اردیبهشت ۱۴۰۱ نرخ تورم نقطه به نقطه با ۳/۷ درصد افزایش نسبت به فروردین، به 3/39 درصد رسید. بر اساس این آمار قیمت مواد غذایی در یك‌سال اخیر به‌طور متوسط ۵۰/۹ درصد بالا رفته و بیشترین افزایش ماهانه مربوط به نان و غلات، روغن‌ها و قند و شكر و شیرینی‌ها بوده است. پس از انجام جراحی اقتصادی اخیر، مردم به ناگاه با افزایش غیرقابل تصور قیمت‌ها مواجه شده‌اند. افزایش قیمت‌ها كه قرار بود تنها شامل ۴ قلم كالا باشد، تمام كالاها و خدمات را كه از هزاران قلم تجاوز می‌كند را شامل شده است.
خانواده‌ای كه با ریال، حقوق دریافت می‌كند به ناگاه در گردابی قرار می‌گیرد كه باید با دلار خرید كند، یعنی درآمد ریالی و هزینه دلاری! به بیان دیگر در برابر هر افزایش قیمتی به میزان یك دلار، سی هزار تومان كسری بودجه برای خانواده پدیدار می‌شود. جراحی بزرگی كه دهك‌های پایین را تحت تاثیر قرار می‌دهد و عملا لایه‌های پایین جامعه را نشانه گرفته است، مانند هیولایی است كه فشار عمده را به طبقات پایین جامعه می‌آورد و فاصله طبقاتی را بیش از پیش می‌كند. خانواده‌ها در این زمان احساس می‌كنند از دهك خود به دهك‌های پایین‌تر پرتاب شده‌اند و پول‌شان چون خاكروبه‌ای شده است كه تنها كفاف حوزه خوراك و مسكن آن هم به صورت دست و پا شكسته را می‌دهد! صف‌های به هم پیوسته یك هفته‌ای شكل گرفت كه به ناگاه از تب و تاب افتاد به این معنا كه خانواده نیازهایش را تا جایی كه امكان داشت كوچك و كوچك‌تر كرد.
تورمی كه هر سال گروه زیادی را به زیر خط فقر می‌كشاند با این اقدام جدید دولت گروه زیادی را به زیرخط فقر كشاند. كاهش یافتن سطح زندگی كه به جنگ اوكراین و جلوگیری از قاچاق گره خورد توجیه قابل قبولی برای عموم مردم نبود! حتی برای گروهی از مسوولان هم افزایش یك‌باره قیمت‌ها توجیه مناسبی برای مبارزه با قاچاق نبود، این گروه معتقد بودند كه آیا فقط با افزایش قیمت می‌توان با قاچاق مقابله كرد؟ آیا با افزایش قیمت بنزین، قاچاق آن كنترل شد؟ تولید گندم كل دنیا در سال ۲۰۲۱، ۷۸۰ میلیون تن بوده است. سهم اوكراین ۳۳ میلیون تن بوده است؟ تمام این بازی‌ها به خاطر یك درصد است؟ و معترض شدند كه چرا آمار اشتباه می‌دهید؟! در پایان باید گفت جوانب این تصمیم باید به‌طور كامل بررسی می‌شد، زیرا یك تصمیم، تعجیل، تاخیر یا اقدام غلط و نابجا آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به اقتصاد، فرهنگ، امنیت و آرامش میلیون‌ها نفر یا همه جامعه وارد خواهد ساخت.
به نظر مشكل اقتصاد نحیف و ضعیف ایران تنها حذف ارز ترجیحی و تخصیص یارانه‌ها به دهك‌های پایین و چاپ پول نیست كه با آن بتوان اقتصاد را سر و سامان داد، بلكه به نظر می‌رسد برای ثبات اقتصادی، كشور نیازمند مهار پایدار تورم از طریق اصلاح ساختار بودجه، اصلاح نظام بانكی، افزایش انضباط مالی و افزایش استقلال بانك مركزی است و شاید لازم باشد مذاكرات با امریكا برای رفع تحریم‌ها از زوایای مختلف مورد تجدیدنظر قرار گیرد!
محدثه كاظمی