چه کسانی بیمه بیکاری نمی گیرند؟+تغییرات جدید
کدامیک از مشاغل و گروه‌ها مشمول بیمه بیکاری نمی‌شوند؟ در این باره بیشتر بخوانید.
دنیای قلم ـ کلیه مشمولان قانون تامین اجتماعی، که تابع قانون کار هستند، مشمول قانون بیمه بیکاری می‌شوند. بنابراین کسانی که طبق قانون کار تحت پوشش بیمه اجباری هستند قانون بیمه بیکاری نیز بر آنها حاکم است.
خروج برخی از مشاغل و گروه ها از پوشش بیمه بیکاری یا به دلیل تصریح قانونی است، مثل اتباع خارجی که به روشنی در قانون بیمه بیکاری از شمول خارج شده‌اند، و یا به دلیل ماهیت و فلسفه وجودی نوع بیمه مربوطه است. در این نوع از فعالیت‌ها به دلیل نداشتن کارفرما یا صاحبکار موضوع بیکاری و اخراج منتفی است.
مثل بیمه کارگران ساختمانی. با توجه به این توضیحات گروه‌های زیر از شمول قانون بیمه بیکاری خارج هستند:
۱- صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری
۲- بازنشستگان و از کارافتادگان کلی
۳- اتباع خارجی
۴- مشمولین بیمه اجباری کارگران ساختمانی
۵- مشمولین بیمه اجباری رانندگان برون و درونشهری
۶- مستخدمین پیمانی دستگاه‌های دولتی
۷- مشمولین بیمه قالیبافان به صورت انفرادی و بدون کارفرما
۸- بیمه خادمین مساجد
۹- بیمه کارگران باربر
۱۰- افراد شاغل در موسسات و شرکت‌های دولتی که از لحاظ استخدامی تابع مقررات خاص هستند.
۱۱- شاغلین کارگاه‌های خانوادگی که به استناد ماده ۱۸۸ قانون کار اعضای شاغل در آن منحصر به صاحب کار و خویشاوندان نسبی درجه یک وی باشند (شامل همسر، فرزندان و پدر و مادر).
قراردادهای کار و بیمه بیکاری
قرارداد غیرموقت یا دائم: در این نوع قرارداد چنانچه کارگر اخراج شود و بیکاری غیرارادی توسط هیئت‌های حل اختلاف وزارت کار محرز شود و حداقل سابقه لازم (یکسال) پرداخت حق بیمه نیز وجود داشته باشد، مقرری وی برقرار می‌شود. بنابراین در این نوع قرارداد بیکاری باید با اخراج کارگر یا عدم نیاز به تشخیص اداره کار، و تعطیلی یا توقف کار کارگاه به دلیل حوادث غیرمترقبه، همراه باشد. بنابراین به کسی که کار را بدون اطلاع قبلی ترک می‌کند یا استعفا می‌دهد یا به صورت ارادی بازخرید می‌شود یا با توافق با کارفرما بیکار می‌شود، مقرری بیمه بیکاری تعلق نمی‌گیرد.
قرارداد موقت یا مدت معین: در این نوع قرارداد اگر بیکاری غیرارادی بیمه شده در حین قرارداد اتفاق بیفتد، بیمه شده مشمول بیمه بیکاری خواهد بود. ولی اگر پس از پایان قرارداد بیکارشود، با توجه به اینکه بیکاری ارادی تلقی می‌شود، مشمول دریافت مقرری نخواهد بود. مگر اینکه براساس تفاهم نامه سازمان و وزارت کار (تاریخ صدور اسفندماه سال ۱۳۸۴) مشاغل بیمه شدگان مذکور ماهیت دائمی داشته باشد و یا حداقل یک سال در آن محل (آخرین کارگاه) اشتغال داشته باشند که در این صورت نیز می‌توانند از مقرری بیمه بیکاری بهره مند شوند.
• مشاغل فصلی: کارگران فصلی در صورتی که در اثنای فصل کار اخراج شوند و بیکاری آنان غیرارادی تشخیص داده شود، می توانند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کنند.