دنیای قلم -پژوهشها و تحقیقات زیادی توسط انجمن مددکاران اجتماعی ایران درباره موضوع کودکان کار در چند سال اخیر انجام شده که نتایج آن میتواند برای برنامهریزی بهتر مسئولان و شناخت دقیقتر مردم از این بچهها، تاثیرگذار باشد.
خراسان نوشت: به همین بهانه با «سیدحسن موسوی چلک»، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران تماس گرفتیم تا از آخرین آمارهایش درباره کودکان کار برایمان بگوید.
به عنوان اولین گزینه از او میپرسم که چرا آمار رسمی از تعداد کودکان کار در کشورمان نداریم که او این طور پاسخ میدهد: «هیچ فردی آمار دقیقی از تعداد و همچنین وضعیت کودکان کار در کشورمان ندارد چون ما سامانه ثبت دقیقی از کودکان کار نداریم. مسئله دوم، تنوع کودکان کار است؛ از کودکان کار در خیابان بگیرید تا آنهایی که در کارگاههای مجاز و غیرمجاز یا در حوزه زبالهگردی و ... مشغول هستند. توجه داشته باشید که این مسئله یک پیچیدگیهایی دارد که باعث شده هیچگاه یک بانک اطلاعاتی قوی و قابل استناد در این حوزه وجود نداشته باشد.»
از موسوی چلک میپرسم که آیا تعداد کودکان کار در چند سال اخیرافزایش یافته یا نه، میگوید: «به نظر میرسد که آمار کودکان کار رو به افزایش است چون فقر بیشتر شده است. باید بپذیریم حضور کودکان کار مشهودتر از قبل شده است. به نظر من بعد از کرونا، باید مطمئن باشیم که شاهد حضور تعداد بیشتری از کودکان در خیابانها و ترک تحصیل شان خواهیم بود. این را به عنوان یک گمانهزنی میگویم. شما دیدید که در همین دوران کرونا، زبالهگردهای کودک همچنان مشغول بودند و کارشان تعطیل نشد.»
«بخش عمدهای از کودکان کار، بچههایی هستند که برای معیشت شان مجبورند در خیابان یا ... کار کنند»، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با این مقدمه می افزاید: «به نظر میرسد که بیش از ۸۰ درصد کودکان کار به دلیل فقر کار میکنند و درصد قابل توجهی از آنها کودکانی هستند که خانوادههای نابسامان و عضو معتاد دارند. در ضمن، شیوع شناسیها و پژوهش هایی که در این زمینه انجام شده نشان میدهد که بیش از ۸۰ درصد این کودکان، کودکانی هستند که با خانوادههای شان ارتباط دارند. همچنین پسران سه تا چهار برابر دختران به عنوان کودکان کار در خیابان فعالیت دارند.»
نظر «موسوی چلک» را درباره تصویری که سریالهای ملکه گدایان و آوای باران از کودکان کار به نمایش گذاشتند، میپرسم، او میگوید: «من این فیلمها را دیدم و بارها گفتم که مخالف این هستم که این بچهها را به عنوان گروه یا باند به مردم معرفی کنیم. باید بپذیریم که بعضی از این کودکان کار، بچههای شریفی هستند که برای تامین مخارج خانواده مجبور به کار کردن هستند. من به هیچ وجه باند را در این موضوع، نفی نمیکنم ولی این که بر اساس این فیلمها، همه کودکان کار را این طور توصیف کنیم، درست نیست. من گلایه مندم از سازندگان این فیلمها و این نوع نگاه که سیاه نشان دادن کودکانی است که برای تامین معاش خانواده مجبور به کار در چنین محیط هایی هستند.»
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در بخش پایانی صحبت هایش میگوید: «زندگی در خیابان، سبک خاص خودش را دارد. مشکلات پوستی، گوارشی، ایدز، تغذیه و ... بخشی از بیماری های شایع این بچه هاست. بچهای که تحقیر و خشونت را هر روز تجربه میکند، موادمخدر یا سیگار و ... در کمیناش است از لحاظ روانی هم تحت فشار خواهد بود. بنابراین خواهش من است که مردم به اینها بیاحترامی نکنند، به چشم مجرم به آنها نگاه نکنند البته تحت هیچ شرایطی، پول مستقیم به اینها ندهند. اعتقاد من این است که این گروه از بچهها نیازمند حمایت و توجه هستند نه ترحم. ترحم برای این بچهها سم است.»