دنیای قلم_ گل گاو زبان گیاهی است که طبیعت گرمی دارد و از گذشته در طب سنتی جایگاه ویژه ای داشته و همچنان هم دارد. این گیاه دارویی با خواص منحصر بفردش می تواند به صورت دمنوش سرو شود. منشا اصلی این گیاه پرخاصیت دمشق و رشته کوه‌های البرز است.
برای گل گاو زبان، فواید زیادی نام برده‌اند، مهم‌ترین آن‌ها که به اثبات رسیده و تقریباً تمامی اطبا از گذشته تا حال بر آن توافق دارند؛ عبارت است از:
تقویت‌کننده اعصاب و روان و حواس پنجگانه، و نشاط‌آور است. گل گاو زبان و برگ های تصفیه کننده خون است. آرام کننده اعصاب است. عرق آور است. ادرار آور است. گل گاو زبان کلیه ها را تقویت می کند. سرماخوردگی را برطرف می کند. برگ تازه گل گاو زبان برای درمان جوش‌های چرکین دهان اطفال، برفک، سستی بیخ دندان و رفع حرارت دهان موثر است. عرق گل‌گاوزبان برای امراض سوداوی، وسواس و خفقان مفید است. گل گاو زبان دارای منیزیم بوده و از سرطان پیشگیری می‌کند. در درمان اختلال حواس کاربرد فراوانی دارد. گل گاو زبان شکم را نرم و کیسه صفرا را باز می‌کند، اَخلاط سوخته سوداوی را از معده خارج و عوارض آن را از بین می‌برد. در تنظیم اختلالات ادراری و تعریق، موثر است. گل گاو زبان در درمان برونشیت موثر است. بی اختیاری دفع ادرار را درمان می کند. التهاب و ورم کلیه را درمان می کند. گل گاو زبان در درمان بیماری سرخک و مخملک مفید است. ضماد برگ های گاو زبان برای رفع ورم موثر است. برگهای گاوز بان را بپزید و مانند اسفناج از آن استفاده کنید. برگهای تازه گل گاو زبان دارای مقدر زیادی ویتامین C می باشد و در بعضی از کشورها آنرا داخل سالاد می ریزند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با بهارنارنج + راه‌های استفاده؛ خواص و مضرات آن
گاهی اوقات سرفه‌های فصل سرما را هیچ قرص و شربتی درمان نمی‌کند اما تجویز یک جوشانده سنتی مانند گل گاوزبان به صورت مرهمی قوی عمل خواهد کرد.
دم‌کرده گل گاوزبان را به همراه کمی لیمو عمانی، یک دمنوش مناسب برای مقابله با سرماخوردگی است. این دمنوش به شرط ترش نبودن به خصوص در ابتدای شروع علائم سرماخوردگی، یک نوشیدنی مناسب برای بهبود حال بیمار است.
گل گاوزبان در درمان سرفه‌های مزمن، وقفه‌های تنفسی و آسم‌های خفیف نیز موثر است. در درمان سرفه‌های خشک می‌توان گیاه گل گاوزبان را با بابونه، سنبل‌الطیب، شقایق مخلوط نموده و دم کرده حاصل از این چند گیاه را روزی 3-2 بار بنوشید.
جوشانده گل گاو زبان برای بهبود وضعیت مو، ناخن و پوست تاثیر فراوانی دارد. عُصاره برگ گل گاوزبان به عنوان ترکیبی نرم کننده برای پوست خشک و برطرف نمودن خارش های پوستی به کار می رود. افشره برگ گل گاوزبان را می توان با مقدار مساوی آب رقیق نمود و برای خشکی و یا خارش پوست و همینطور جوش های عصبی روی پوست مالید.
زنان باردار بایستی از مصرف گل گاو زبان در ایام حاملگی خودداری نمایند. چرا که به علت داشتن آلکالوئیدها ممکن است باعث آسیب به جنین شود. بسیاری تصور می کنند مصرف داروهای گیاهی برخلاف داروهای شیمیایی کاملاً بی ضرر و بدون عوارض است؛ در حالی که امروزه ثابت شده عوارض داروهای گیاهی دست کمی از داروهای شیمیایی ندارد. این مسئله به خصوص در دوران بارداری اهمیت بیشتری دارد و زنان حامله بایستی از هرگونه مصرف خودسرانه انواع جوشانده ها یا دم کرده های گیاهی در بارداری خودداری کنند.
همچنین گل گاوزبان به علت داشتن آلکالوئید برای زنان شیرده و کودکان نیز مضر است، مصرف بیش از پنج روز متوالی این گیاه ممکن است باعث عادت ماهانه در زنان شود؛ بنابراین پس از پنج روز استفاده از آن در صورت نیاز، سه روز فاصله انداخته، سپس دوباره مصرف کنید.
بر اساس نظر متخصصان استفاده از گل گاو زبان در دوره حساس بارداری اصلاً توصیه نمی‌شود و موجب آسیب رساندن به جنین می‌شود. آنفولانزا برای افراد مبتلا به سنگ کلیه مضر است و موجب تشدید سنگ بدن آن‌ها می‌شود. مبتلایان به فشار خون بالا از مصرف این گیاه به شدت اجتناب کنند. افرادی که فشار خون بالا دارند برای استفاده از این گیاه آن را به همراه لیمو تازه میل کنند. مصرف مداوم، فراوان و طولانی مدت از این گیاه موجب بروز سرطان کبد می‌شود. افراد مبتلا به بیماری‌های خاص برای استفاده از گل گاو زبان با پزشک معالج خود مشورت کنند.
بیشتر بخوانید: خواص دمنوش اسطوخدوس چیست؟ + طرز تهیه، نکات کلیدی
مواد لازم گل گاوزبان: 3 قاشق غذاخوری لیموعمانی : 2 عدد عسل : 2 قاشق مرباخوری در هر لیوان آب جوش : 4 لیوان طرز تهیه
لیموعمانی‌ها را سوراخ کرده و یا از وسط نصف کنید به همراه گل گاوزبان و آب جوش در قوری چینی بریزید و اجازه دهید روی حرارت ملایم به مدت 30 دقیقه دم بکشد. سپس دم کرده را در یک لیوان و یا فنجان بزرگ بریزید عسل را بیفزایید و هم بزنید تا کاملا حل شود. حال به آرامی میل کنید.
منابع: تبیان، صراط نیوز، برنا، کافی مافی