دنیای قلم_ نارنج گیاهی است که از شکوفه تا میوه اش قابل استفاده میباشد. طبع بهارنارنج گرم و خشک است و برای افرادی با طبع سرد، بسیار مناسب است. این گیاه سرشار از منیزیم، منگنز، بور، کلسیم، روی، سلنیوم، سدیم، مس، پتاسیم و ویتامینهای گروه B، C و D است، همچنین ترکیبات فعالی از جمله فلاونوئیدها و فورانوکومارینها را در خود دارد.
بهارنارنج همان شکوفه درخت نارنج است که در فصل بهار باعث زیباتر شدن این درخت میشود و در پاییز و زمستان این درخت، میوه نارنج میدهد. طبع بهارنارنج گرم و خشک است و برای افرادی که طبع سردی دارند بسیار مناسب است. درخت نارنج در مرحله اولیه به صورت بذر کاشته میشود و عموما در مناطق کاملا شمالی یا جنوبی به عمل میآید. این درخت عموما در مناطق گرم و مرطوب سرپا میماند.
بهارنارنج از نظر طب سنتی ایران طبیعتی گرم و خشک دارد و به صورت عرق و دمنوش مصرف میشود. برخی از مهمترین خواص دمنوش بهارنارنج برای سلامتی به شرح زیر است:
دمنوش بهارنارنج با تاثیر مثبت روی سیستم عصبی باعث ایجاد آرامش و همچنین کاهش اضطراب و تحریکات عصبی میشود، برای رفع قولنجهای عصبی مفید است و به بهبود خلق و خو و برطرف کردن غم و افسردگی کمک میکند.
در طب سنتی از دمنوش بهارنارنج برای تسکین سردردهای عصبی و میگرن استفاده میشود.
مصرف دمنوش بهارنارنج راه حل خوبی برای داشتن خواب آرام و راحت شبانه است، البته باید دقت شود که در مصرف آن زیادهروی صورت نگیرد.
از دیگر خواص دمنوش بهارنارنج کمک به سلامت دستگاه گوارش است. نوشیدن این دمنوش به تسکین دردهای متواتر شکمی کمک میکند و برای درمان نفخ، اسپاسم، سوء هاضمه و سکسکه مفید است. به طورکلی مصرف منظم دمنوش بهارنارنج به تقویت معده کمک شایانی میکند و اشتهاآور است.
بیشتر بخوانید: خواص دمنوش اسطوخدوس چیست؟ + طرز تهیه، نکات کلیدی
پیشگیری از حمله قلبی و کنترل تشنجهای عصبی از دیگر خواص دمنوش بهارنارنج در طب سنتی است. دمنوش بهارنارنج به برطرف کردن تپش نامنظم قلب کمک میکند و با تنظیم سطح فشار خون از طریق افزایش گردش خون در رگها از بروز سکتههای ناگهانی پیشگیری میکند.
مصرف این دمنوش در کاهش خطر ابتلا فرد به بیماریهای جدی و مزمن به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان موثر است.
بهارنارنج مانند چای سبز و دیگر گیاهان دارویی ، غنی از آنتی اکسیدان است که از بدن در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کنند، همچنین دمنوش بهارنارنج دارای خواص ضد التهاب و ضد آلرژی است؛ بنابراین مصرف چای و دمنوش این گیاه ، در درمان و پیشگیری از سرطان مفید است.
امروزه سبک زندگی سالم و تناسب اندام اهمیت زیادی در زندگی عموم مردم پیدا کرده است ، افرادی که دچار اضافه وزن هستند به دنبال روشهای طبیعی برای لاغری هستند . بهارنارنج یکی از گزینه های طبیعی است که می توان در لیست رژیم غذایی خود برای کاهش وزن اضافه کرد. بهار نارنج، دارای مقـادیر کمـی از آلکالوییــدها ماننــد ســینفرین و اوکتوپــامین اســت کــه آگونیستهای سمپاتومیمتیک مستقیم و غیرمستقیم دارند. این مواد موجود در بهارنارنج که غلظتهای بسیار کم دارند موجب کاهش وزن می شوند . علاوه بر آن آلکالوئید سینافین موجود در بهارنارنج باعث افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتها می شود . برای کم کردن وزن ، می توان در کنار ورزش ، از بهارنارنج نیز استفاده کرد.
مصرف بهارنارنج به همراه آب کرفس، جهت استخراج سنگ های کلیه و مثانه و خرد کردن آنها بسیار مفید می باشد.
بیشتر بخوانید: چای ماسالا + طرز تهیه؛ خواص و مضرات
۱. استفاده زیاد از دمنوش بهارنارنج سبب بالا رفتن فشارخون و افزایش ضربان قلب میشود و افراد دچار بیماری قلبی باید از استفاده بیش از حد آن پرهیز کنند. ۲. دمنوش بهارنارنج دردوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط مصرف شود. ۳. زیاده روی در خوردن دمنوش بهارنارنج بیخوابی ایجاد میکند. ۴. خوردن دمنوش بهارنارنج با داروهای ضد افسردگی تداخل داشته و لازم است قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت شود.
بهترین نوشیدنی در روزهای گرم تابستان ،ترکیب عرق بهارنارنج به همراه گلاب و آب است.همچنین این گیاه فرآورده های بسیاری همچون، مربا، عرق، شربت، گیاه تازه، گیاه خشک شده، گیاه پودر شده، چای سیاه بهارنارنج و ... دارد که می توان با توجه به ذائقه خود، از آنها استفاده نمود.
بیشتر بخوانید: آشنایی با خواص به؛ ضد سرطان
مربای بهارنارنج از پختن گلبرگ های بهارنارنج تهیه می شود. یعنی گلبرگ های شکوفه هایی را که جمع آوری نموده اید را جدا کرده و بشوئید. سپس در ظرف مسی با اندازه مناسب، گلبرگ ها را با آب زیاد یکبار بجوشانید. در مرحله دوم مقدارکمی از آب نارنج رنگ که باعث تثبیت رنگ سفید گلبرگ ها و از بین رفتن تلخی آنها می شود را اضافه کنید. در نهایت بار دیگر گلبرگ ها را با محلول آب و شکر بجوشانید تا قوام بیابد. سپس بعد از خنک شدن درون شیشه های تمیز ریخته و در یخچال نگهداری کنید.
برخی از افراد دمنوش را به نوشیدنی های سرد ترجیح می دهند. یکی از این دمنوشهای مفید، دمنوش بهارنارنج است. برای آماده کردن این دمنوش، کافیست دو قاشق غذاخوری بهارنارنج خشک شده را داخل قوری ریخته و دو لیوان آب جوش به آن اضافه کنید. 15 دقیقه زمان برای دم کشیدن دمنوش مناسب است. برای نوشیدن این دمنوش می توان از عسل، نبات و یا کشمش استفاده کرد زیرا این دمنوش کمی تلخ می باشد. همچنین برای استفاده روزانه از بهارنارنج می توانید، گیاه خشک شده را به چای روزانه خود اضافه نمایید تا طعم خاطره انگیز و دلپذیری به چای سیاه ببخشد.
چای بهارنارنج با دمنوش آن تفاوت زیادی ندارد. فقط غلظت چای کمتر از دمنوش می باشد. برای تهیه چای، یک قاشق غذاخوری بهارنارنج را به همراه آب با دمای 80 درجه در قوری ریخته و 20 دقیقه زمان می دهیم تا چای دم بکشد. در صورت تمایل به شیرینی، می توان از نبات یا عسل برای شیرن کردن چای استفاده نمود. چای بهارنارنج، خواب خوش و آرامی را به شما هدیه می دهد.
برای این کار شکوفه های نارنج را چیده و پس از جدا کردن گلبرگ ها، آنها را خشک و بسته بندی کنید. زمان مناسب برای چیدن شکوفه های بهارنارنج، نیمه دوم اردیبهشت است. برای راحتی در چیدن شکوفه ها می توانید، پارچه بزرگی را زیر پای درخت پهن کنید و با تکانهای آرام شاخه ها، شکوفه های ریخته شده در پارچه را جمع کنید. بهتر است این کار را صبح زود انجام دهید. برای خشک کردن شکوفه ها، باید بلافاصله بعد از چیدن ، آنها را در محلی خشک و تاریک روی یک پارچه تمیز پهن کنید تا به مرور خشک شوند، تا رنگ گلبرگ ها تغییر نکند. گلبرگ های خشک شده را در ظرف شیشه ای مات و در یخچال نگهداری کنید. برای اینکه اسانس گلها تغییر نکرده و طعم و خواص آنها تخریب نشود بهتر است صبح زود اقدام به چیدن شکوفه های باز نشده و خشکاندن آنها در فضای تاریک کنید.
برای تهیه شربت بهارنارنج می توان، شکر و آب و عرق بهارنارنج را در ظرفی مخلوط کرده و روی حرارت قرار دهید، بعد از قوام آمدن شربت، باید کمی جوهر لیمو و یا آب لیمو اضافه کنید تا شربت بعد از خنک شدن شکرک نزند. برای رنگ و طعم بهتر شربت می توان کمی زعفران دم کردن نیز به آن اضافه کرد. بعد از آماده شدن شربت، از روی حرارت برداشته و اجازه دهید تا خنک شود. سپس شربت را در ظروف شیشه ای دربسته و درون یخچال نگهداری کنید.
همانطور که گفتیم یکی از فرآوره های این گیاه، عرق بهارنارنج است. برای تهیه عرق بهارنارنج ، گیاه را در قابلمه بریزید و نیمی از قابلمه را پر از آب کنید. سپس شی سنگین مانند یک سنگ تمیز و شسته شده را درون قابلمه قرار دهید و کاسه ای را در مرکز آن قرار دهید، در این مرحله باید در قابلمه را برعکس روی ظرف گذاشته و در قسمت گودی آن باید آب بریزید. شعله را روشن کنید تا کم کم آب روی در قابلمه بخار شود. باید به طور مداوم آب روی گودی در قابلمه آب بریزید . در نهایت با این روش عرق بهارنارنج در کاسه روی سنگ جمع می شود، دقت کنید که هر چند وقت یکبار درب قابلمه را باز کنید تا کاسه پر شده را خالی کنید .مجددا باید در را روی ظرف به روش قبل بگذارید عرق تهیه شده از بهارنارنج را می توان به مدت یکسال نگهداری نمود. عرق بهارنارنج خیلی زود فاسد می شود بنابراین باید در ظروف مات و به دور از نور خورشید نگهداری شود.
برای تعیین محدوده مصرف بهارنارنج تاکنون اطلاعات علمی کافی جمع آوری نشده است. اما مصرف بیش از اندازه هر گیاه دارویی می توان خطرساز باشد. همچنین اگر از محصولات آماده استفاده می کنید قبل از مصرف به برچسب بسته بندی آن توجه کنید. علاوه بر این در صورت داشتن بیماری خاص، پزشک خود را در جریان مصرف بهارنارنج قرار دهید. اگر ناخواسته در مصرف بهارنارنج زیاده روی کردید،کمی گلاب بنوشید، زیرا گلاب مصلح بهارنارنج می باشد.
منبع: ستاره و نمناک