دنیای قلم- رئیس انجمن ویروس‌شناسی ایران با بیان اینکه ویروس کرونا مانند ویروس‌های تنفسی دیگر رفتار نکرد، گفت: انتظار داشتیم کرونا همانند ویروس‌های تنفسی دیگر در فصل گرما ناپدید یا حداقل کم شود ولی اینگونه نشد و علاوه بر این میزان جهش‌های در این ویروس از آنچه که پیش‌بینی می‌شد، کمتر بود.
علیجان تبرایی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: آسیب‌پذیری سیستم تنفسی ما در فصل سرما بیشتر است چرا که با آمدن هوای سرد در مجاری تنفسی، قدرت مقابله بخش تنفسی با ویروس، باکتری و یا هر عامل عفونی دیگر کمتر می‌شود. وجود رطوبت مناسب، تأثیر کم نور خورشید و گرما و قرار گرفتن در محیط های بسته از دیگر علل بالاتر بودن آسیب‌پذیری ما نسبت به ویروس‌ها در فصل سرما است.
وی در خصوص تغییرات متعدد داروهای پیشنهادی برای درمان این بیماری، گفت: دانسته‌های ما نسبت به بیماری کووید ۱۹ زیاد نیست و اکثر موضوعاتی که در مورد این بیماری گفته می‌شود در مراحل بررسی قرار دارد و قطعیت آنها نیاز به زمان و تست‌های بالینی دارد. البته با توجه به شرایط بحرانی، مجبوریم که برخی از تصمیمات را بر اساس همین اطلاعات ناتمام بگیریم و نباید دست روی دست بگذاریم.
رئیس انجمن ویروس‌شناسی ایران به موضوع مقاومت دارویی اشاره کرد و افزود: استفاده از داروهای مختلف می‌تواند در ایجاد مقاومت دارویی در ویروس‌ها تأثیرگذار باشد ولی در مورد ویروس کووید ۱۹ هنوز این مسئله به اثبات نرسیده است.
بیشتر بخوانید: فرد مبتلا به کرونا کی ویروس را منتقل می‌کند؟
تبرایی در پاسخ به این پرسش که «آیا سرعت انتشار ویروس ۱۰ برابر شده؟» گفت: اینکه گفته می‌شود سرعت انتشار ویروس ۱۰ برابر شده، هنوز در محافل علمی به اثبات نرسیده است. البته احتمال داده می‌شود که قدرت انتقال ویروس افزایش پیدا کرده که این مسئله هم می‌تواند به خاطر رفتارهای ما باشد و مربوط به ویروس نباشد.
وی به جهش ویروس کرونا اشاره کرد و گفت: تمامی ویروس‌ها گاها به‌صورت خود به خودی در فرایند تکثیرشان دچار اشتباهاتی می‌شوند که این امر باعث جهش می‌شود. این موضوع در ویروس‌های مختلف، با توجه به نوع ژنوم آنها متفاوت است به‌طوری‌که این امر در ویروس آنفلوانزا خیلی زیاد و در ویروس کرونا نسبت به آنفلوانزا کمتر است.
رئیس انجمن ویروس‌شناسی ایران با اشاره به اینکه مصرف داروها نیز باعث می‌شود ویروس‌ها به سمت جهش بروند، خاطرنشان کرد: ویروس یک موجود زنده است و مانند همه موجودات زنده دیگر در مواجهه با خطر مقاومت می‌کند. ویروس‌ها برای رهایی از دست دارو که یک عامل خطر است، دست به جهش در محل آلوده می‌زنند. سیستم ایمنی بدن اولین سدی است که علیه ویروس ایستادگی می‌کند. این امر نیز موجب جهش در ویروس می‌شود و این جهش‌ها می‌تواند از اثر دارویی، گسترده‌تر باشد.
تبرایی با بیان اینکه دوره کمون بیماری کووید ۱۹ بین یک تا ۱۴ روز است، اظهار کرد: جایگاه اولیه و بیشترین محل تکثیر ویروس در دستگاه تنفسی بدن شامل بینی و گلو است و به همین خاطر بیشترین علائم ظاهری بیماری در ۳ تا ۴ روز اول است.
وی در خصوص انتشار ویروس به سایر اندام‌های بدن به غیر از دستگاه تنفسی، گفت: گیرنده‌های ACE۲ که به‌عنوان گیرنده اصلی این ویروس مطرح شده، در دیگر اندام‌های بدن از جمله کلیه، قلب و روده نیز دیده شده و ویروس می‌تواند به سلول‌های این اندام‌ها بچسبد و تکثیر شود. البته محققان هنوز درباره نحوه انتقال ویروس به دیگر اندام‌ها به نتیجه نرسیده‌اند و مطالعات در این باره در حال انجام است.
بیشتر بخوانید: همه چیز دریاره واکسن کرونای آکسفورد
رئیس انجمن ویروس‌شناسی ایران در رابطه با واکسن کرونا، گفت: تجربه نشان داده ساخت واکسن به‌طور متوسط ۱۰ تا ۱۵ سال زمان می‌برد و در طول سالیان گذشته کمترین زمان ساخت و تایید واکسن برای یک بیماری ۵ سال بوده که این کار برای بیماری اوریون انجام گرفته است. البته در این سال‌ها تکنولوژی‌های جدید برای ساخت واکسن به کار گرفته می‌شود که زمان رسیدن به واکسن را کمتر می‌کند و همانطور که اعلام شده تاکنون دو واکسن با ایمنی بخشی بالای ۹۰ درصد تولید شده است.
تبرایی با اشاره به سبک زندگی جوامع در موفقیت کنترل این بیماری، گفت: در کشورهایی که سبک زندگی فردی در آنها قالب بوده، در کنار وضع برخی محدودیت‌ها در تردد مرزها توانستند بیماری را به‌خوبی کنترل کنند و کمترین مرگ‌ومیرها و مبتلایان را داشتند. شرایط اجتماعی کشور ما به‌گونه‌ای است که دروهمی‌های خانوادگی و مراسم زیادی برگزار می‌شود و این مسئله کنترل بیماری را با سختی مواجه کرده است.
وی با بیان اینکه در این شرایط تنها راه مقابله با ویروس استفاده از ماسک، پرهیز از حضور در دورهمی‌ها و تجمعات و رعایت فاصله اجتماعی است، گفت: محدودیت‌ها و طرح غربالگری جدید کمک می‌کند که جلوی رشد بیماری گرفته شود و نمودار به سمت پایین برگردد. اینکه چند پیک دیگر را در کشور خواهیم داشت قابل پیش‌بینی نیست و به رفتار جامعه بستگی دارد.
تبرایی تأکید کرد: اگر در فروردین‌ماه رفتارهایمان را تنظیم می‌کردیم و بعد از فروکش کردن بیماری، هم مدیریت سیستم و هم مردم فکر نمی‌کردند همه چی تمام شده، می‌توانستیم شرایط خیلی بهتری در کشور داشته باشیم.
رئیس انجمن ویروس‌شناسی ایران خاطرنشان کرد: انتظار داشتیم ویروس کرونا همانند سایر ویروس‌های تنفسی در فصل گرما حداقل کم و یا ناپدید شود ولی این ویروس چنین رفتاری نداشت و برعکس در برخی مناطق پیک زد. علاوه بر این انتظار داشتیم میزان جهش‌ها در ویروس کرونا بیشتر از چیزی که اتفاق افتاده باشد. میزان جهش ایجاد شده در ویروس کرونا ۶ برابر کمتر از ویروس آنفلوانزا است و در واقع کرونا یک ویروس تنبل از نظر ایجاد تغییرات است.
منبع: ایسنا