دنیای قلم - سید عطاءالله مهاجرانی: ماجرای عكس گرفتن طلبه (درستش طالب!) از بانویی در درمانگاه عترت و قرآن ماجرا شد! ماجرا جهات مختلفی دارد كه نمیتوان از كنارش گذشت. به هر حال در آستانه ماه مبارك رمضان و فروردین فرخنده، آن طالب بیتدبیر و به نظرم درس نخوانده و ناشایسته فضای جامعه را ملتهب و آلوده كرد.
بدیهی است كه در فضای مجازی و رسانههای فارسی كه میخواستند و میخواهند برای انقلاب ژینا بستر تازهای بیابند، دم به دم بر آتش ماجرا بنزین پاشیدهاند. آن طالب را نماد كل روحانیت و حاكمیت ظالم معرفی كردند و آن خانم را نماد تمام ملت مظلوم ایران! میخواهم از زاویه دیگری به این ماجرای تاسفبار نگاه كنم. دیدم آیتالله ناظمزاده قمی از اساتید حوزه علمیه قم در بیانیهای شش مادهای با دقت و جامعیت و دوراندیشی به موضوع پرداختهاند. و اما نكتهای كه به نظرم میرسد، به شكل كلی مربوط به فضای اجتماعی است.
نسبتی كه جامعه روحانیت با این فضا دارد. به دلایلی كه روشن است روحانیت نسبتی نزدیك با حكومت دارد، به قول عربها، «سهمالاسد»، قسمت شیر در اختیار روحانیت است! و به تعبیر حاج ملا هادی سبزواری: «ازِمّهُ الاُمورِ طُرّاً بِیده!» همه سرچشمههای حكومت در دست روحانیت است، طبیعی است كه حساسیتهای اجتماعی و فرهنگی و سیاسی هم بار اصلیاش بر دوش روحانیت قرار میگیرد. مردم ایران به روحانیت و در شكل نمادین و عالیاش به امام خمینی اعتماد كردند و انقلاب وجهه دینی پیدا كرد و به پیروزی رسید. امام چگونه رفتار میكرد؟
روحانیون شاخص در استانها، چگونه با مردم رفتار میكردند؟ انضباط در میان روحانیون و در توجه به حفظ شؤونات چگونه بود؟ به نمونه روشنی اشاره كنم. اخیرا در درس اخلاق آیتالله شیخ محمدباقر ایروانی در نجف اشرف، دیدم كه ایشان به نكاتی توجه داده بودند. میدانیم كه درس ایشان پر رونقترین و به نظرم از جمله دقیقترین و عمیقترین دروس فقه و اصول در حوزههای علمیه شیعه در قم و نجف است. دروس اخلاق ایشان هم سرشار از لطافت و حكمت است. ایشان میگفتند: «شما (یعنی طلاب علوم دینی و روحانیون) وقتی در مسیر هستید، نبایست با موبایل صحبت كنید. این شیوه به موقعیت و وزانت شما به عنوان روحانی آسیب میزند. وقتی در جای مناسبی قرار گرفتید به تلفنها جواب بدهید.» راستش در ابتدا به نظرم این توصیه سختگیرانه رسید، تا ماجرای قم پیش آمد. دیدم بسیار توصیه درست و بجایی است، سرِچشمه شاید گرفتن به بیل! این توصیه اخلاقی را بگذاریم كنار آن طلبه ماجراجوی هموطن قمی كه از خانم بدحجاب توی درمانگاه فیلم و عكس میگیرد. ببینید تفاوت ره از كجاست تا كجا! كار از كجا آسیب دیده است؟ ۱- فضای عمومی اخلاقی جامعه شكننده و تخریب شده است. ۲- ملبس شدن به لباس روحانیت، بسیار آسانگیرانه شده است. بدیهی است اگر طلبهای درست درس خوانده باشد، در مرحله سطح هم كه باشد، میداند كه نباید به خانم بدحجاب نگاه كند چه رسد به اینكه فیلم و عكس بگیرد! ۳- درس اخلاق در حوزهها، مهجور مانده و تمایل به مباحث سیاسی پر رنگ شده است. مدیریت حوزه علمیه یا اساتید نسبت به دروس اخلاقی كمتر توجه دارند. یا آثارش مشهود نیست. در حالی كه میبایست پیش از آنكه كار به دادگاه ویژه روحانیت برسد، با شیوههای درونحوزوی بر این امور نظارت و راهحلی یافته شود. مثلا بگویند كه طلبه مطلقا حق فیلم و عكس گرفتن از بانوان بدحجاب یا بیحجاب را ندارند. امام صادق علیهالسلام فرمود: «كونُوا دُعاه النّاس بِغیر الْسِنتِكم.» این سخن، كه مردم را بدون زبان یعنی با رفتار و منش خود به سوی خداوند بخوانید، مخاطب اولش روحانیون هستند كه موضوع كارشان را دین و هدایت مردم قرار دادهاند. ببینید این سخن با فیلم و عكس گرفتن از بانوی بدحجاب، آن هم با بچه شیرخوار توی درمانگاه چقدر منافات دارد. آن هم درمانگاهی با عنوان: «قرآن و عترت»! روحانیت دشمنان بسیاری دارد، دیگر نیازی نیست كه خودش به سوی خودش تیر بیندازد و: چون نیك نظر كرد پر خویش در او دید گفتا زكه نالیم كه از ماست كه بر ماست