دنیای قلم -کمتر از دو هفته تا پایان سال 1402 که فراز و نشیب‌های زیادی برای همه ما داشته، باقی مانده است. روزهای آخر سال یک فرصت طلایی برای برنامه‌ریزی در راستای دستیابی به اهدافی است که می‌خواهیم در سال آینده محقق شود. اما بعضی از افراد، نسبت به اهمیت برنامه‌ریزی بی‌توجه هستند. بعضی‌ها هم از برنامه‌ریزی دقیق و نوشتن اهداف، فراری هستند اما امیدوارند که موفق شوند. در این مطلب می‌خواهیم از اهمیت برنامه‌ریزی بگوییم و این که چرا بسیاری از افراد از آن فراری هستند و حوصله برنامه‌ریزی ندارند.
برنامه‌ریزی یکی از مهم‌ترین ابزار رسیدن به موفقیت در اهداف است. برنامه‌ریزی مسیر رسیدن به هدف را شفاف و گام به گام تعیین می‌کند که باید چه مراحلی را طی کنیم. افراد موفق در جنبه‌های مختلف زندگی خود برنامه‌ریزی دارند و از طریق برنامه‌ریزی در زمان و صرف انرژی صرفه‌جویی می‌کنند. همچنین برنامه‌ریزی به زندگی ما نظم می‌دهد و سبب انجام شدن تمام کارها می‌شود و با تنبلی مقابله می‌کند. افراد موفق به اهمیت برنامه‌ریزی واقف هستند.
هر کدام از ما بارها در زندگی خودمان برنامه‌ریزی کرده‌ایم اما بعد از مدتی کوتاه در میانه راه آن را رها کرده‌ایم ،زیرا از اهمیت برنامه‌ریزی و فواید آن غافل هستیم. گاهی هم چون به‌صورت اصولی موفق به برنامه‌ریزی نشدیم، آن را نیمه تمام رها می‌کنیم. افراد زیادی هستند که بدون برنامه‌ریزی پیش می‌روند و تصور می‌کنند می‌توانند بدون برنامه‌ریزی به اهداف خود برسند. در صورتی که غافل هستند از این که موفقیت بدون برنامه‌ریزی میسر نمی‌شود. برنامه‌ریزی فواید زیادی دارد و اگر افرادی که برنامه‌ریزی نمی‌کنند از فواید آن آگاه شوند، حتما انگیزه برنامه‌ریزی در آن‌ها ایجاد می‌شود.
دستگیری دزدهای زمان| با برنامه‌ریزی صحیح می‌توانیم زمان را مدیریت کنیم. از طریق برنامه ریزی برخی از کارهای غیرضروری را کنار می‌گذاریم و فقط برنامه خود را پیش می‌بریم. همچنین می‌توانیم کارهای مفید بیشتری انجام دهیم. با برنامه‌ریزی می‌توانیم دزدهای زمان مان را پیدا و آن‌ها را حذف کنیم. شناخت و رفع نقاط ضعف| در برنامه‌ریزی می‌توانیم تمام جنبه‌های رسیدن به یک هدف را در نظر بگیریم و هیچ‌کاری از برنامه از قلم نمی‌افتد. همچنین بعد از مدتی متوجه می‌شویم نقاط ضعف ما در چه جنبه‌هایی است و برای رفع آن سعی می‌کنیم. کاهش استرس| با برنامه‌ریزی، دغدغه ذهنی و استرس را کمتر می‌کنیم، زیرا می‌دانیم که تمام جوانب در برنامه رعایت شده پس می‌توانیم گام به گام با برنامه پیش برویم و به هدف برسیم و این سبب آرامش و کاهش اضطراب می‌شود که این آرامش در رسیدن به موفقیت لازم است. آرامش کمک می‌کند با انرژی و امید بیشتری گام برداریم. افزایش قدرت و توانایی فکری| برنامه‌ریزی مراحل و گام‌های بعدی را نشان می‌دهد پس می‌تواند قدرت و توانایی فکری را افزایش دهد و قدرت پیش‌بینی و آینده‌نگری ما را زیاد و به ما کمک می‌کند از اتفاقات ناگوار پیشگیری کنیم.
با این همه فواید، اما چرا بسیاری از افراد از برنامه‌ریزی اجتناب می‌کنند.اصلی‌ترین دلایل آن عبارت اند از: 1 توهم موفق‌شدن بدون برنامه‌ریزی| بسیاری از افراد تصور می کنند که بدون برنامه‌ریزی هم می‌توان موفق شد. در صورتی که برنامه‌ریزی به تلاش‌ها، جهت می بخشد و احتمال شکست را کاهش می‌دهد. 2 غیرقابل پیش‌بینی بودن آینده| بعضی افراد به زندگی در لحظه اعتقاد دارند و می‌گویند که آینده را کسی نمی‌تواند پیش‌بینی کند بنابراین نیازی به برنامه‌ریزی نیست. البته که آینده قابل پیش‌بینی نیست اما کسی که با شناخت ویژگی‌های مثبت و منفی‌اش برای رسیدن به اهدافش برنامه‌ریزی می‌کند، احتمال بسیار زیادی دارد که موفق شود. 3 برنامه‌ریزی سخت و زمانبر است| این افراد معتقدند که برنامه‌ریزی سبب اتلاف وقت می‌شود، برنامه‌ریزی مختص مدیران است، کار سخت و زمانبری است و ... . چنین افرادی معمولا به دنبال تاثیر فوری برنامه‌ریزی هستند در صورتی که موفقیت‌های بزرگ با تلاش و پشتکار به دست می‌آ‌‌ید. 4 عزت‌نفس پایین و افسردگی| افراد زیادی به دلایل مختلف از جمله احساس آماده‌نبودن و عزت نفس پایین در مراحلی از زندگی رشد خود را متوقف می‌کنند. این افراد نیازمند برنامه‌ریزی هستند تا بتوانند به رویاها و آرزوهای خود برسند، زیرا با برنامه‌ریزی متوجه می‌شوند دقیقا چه می‌خواهند و چه چیزی برایشان مناسب است. همچنین خیلی از افراد به دلیل افسردگی و ناامیدی احساس پوچی دارند و انگیزه‌ای برای برنامه‌ریزی ندارند. در صورتی که مهارت برنامه‌ریزی را بلد نیستیم یا از افسردگی رنج می‌بریم باید از روان شناس کمک بگیریم.
نویسنده : دکتر زهرا وفائی‌جهان | روان‌شناس