دنیای قلم - جعفر گلابی: اوضاع منطقه روز به روز وخیمتر میشود و اغلب ناظران سیاسی نگرانی خود از فراگیر شدن جنگ را كتمان نمیكنند. با اینكه مخالفت با سیاستهای جنگی نتانیاهو در خود اسراییل رو به ازدیاد است ولی سرنوشت او به این جنگ خونین گره خورده است و از هیچ اقدامی برای استمرار و حتی گسترش جنگ دوری نمیكند.
تحریك مرتب ایران برای ورود در جنگ از یك تصور افراطی آخرالزمانی بر میآید تا به این وسیله پای امریكا و ناتو هم خود به خود به جنگ كشیده شود و خیال یكسره شدن كار ایران به تحقق نزدیك شود! نتانیاهو موقعیت كنونی را بهترین زمان برای درگیری تمام عیار با ایران میداند و تصور میكند كه دیگر چنین فرصتی برای ضربه زدن اساسی به ایران به دست نخواهد آورد. اگر این مقدمات را بپذیریم هر آن ممكن است اقدامی غیرمتعارف از یك نژادپرست فاسد سر بزند و خاورمیانه را به دریایی از خون مبدل كند. مسلما امریكا و بیش از او اروپا با چنین رویكردی مخالفند و متوجه عواقب گسترش جنگ در این منطقه حساس هستند. ترورها و انفجار بمبها در سوریه و لبنان و ایران قابلیت تعمیم به كشورهای دیگر هم دارد و این معنا دقیقا در راستای اهداف نخستوزیر اسراییل است.
معادله سخت و پیچیدهای است؛ اگر ایران به تحركات اسراییل پاسخ دهد در دام توطئه حزب لیكود گرفتار خواهد شد و اگر از پاسخ صرفنظر كند روند جسارتها ادامه و احتمالا تشدید خواهد شد. البته احتمالا بر همین اساس ایران تاكنون از تدافع مستقیم خودداری كرده است ولی ناهماهنگی در شعارها و موضعگیریها كه فقط باید توسط مقامات رسمی صورت بگیرد استراتژی فوق را بعضا با چالش روبهرو میكند. ایجاد توقع در فضای داخلی توسط افراد غیركارشناس خود فشاری بر تصمیمگیران است كه به هر حال كاری بكنند و احتمالا از جامعنگری و آیندهاندیشی غفلت كنند. واقعا در این شرایط كاملا پیچیده و بیسابقه شعارهای حداكثری چه دردی از ما را دوا خواهد كرد و چرا تا این اندازه به شعار دادن عادت كردهایم؟
در زمان جنگ تحمیلی وقتی درگیریها در خلیجفارس شدت گرفت مرحوم آیتالله هاشمیرفسنجانی در خطبههای نماز جمعه به درستی مسوولیت حمله به كشتیهای تجاری را نپذیرفت و آنها را به تیر غیب نسبت داد. در حال حاضر كه اتفاقا حكومت یكدست است انتطار جلوگیری از سخنان نامسوولانه بسیار بیشتر است. اگر پس از هر حادثهای برای شناخت منشا و عوامل آن اعلام بررسی و تحقیق شود اعلامات بعدی، هم برای مردم خودمان باورپذیرتر است و هم دشمنان را وادار به صبر و انتظار و تحیر میكند. مسلما هیچ بیگانهای نباید تصور كند كه اقدام علیه ایران بدون هزینه خواهد بود ولی این هزینه میتواند در عمل و در بازه زمانی بیشتری صورت گیرد تا خصم را در بلاتكلیفی فرو برد. اگر ما به شعارها دادنهای سریع و بدون برآورد هزینه و فایده مبتلا نبودیم، انتظار پاسخ مناسب در زمان غافلگیركننده اغیار را بیشتر میترساند و هزینههای آمادگیشان را بیشتر میكرد. افزون بر آن باید جدا روی نفوذیها و جاسوسهای تلآویو متمركز شد و از این طریق بازدارندگی مطمئنی ایجاد كرد. به هر حال بیش از سه ماه از جنگ غزه میگذرد و ارتش اسراییل روزانه حداقل 150 نفر از اهالی این باریكه را كه عمدتا زن و كودك هستند، میكشد ولی این گزاره هولناك دیگر عادی شده است و از صدر خبرها و محتوای دیدارهای دیپلماتیك خارج شده است. یكی دیگر از دلایل ضرورت خویشتنداری فعالانه در مقابل تحریكات ایذایی و هدفمند اسراییل به حاشیه نرفتن اعمال غیرانسانی دولت نژادپرست در غزه است.