دنیای قلم -طبق رسومی که نسلهاست به ما منتقل شده، یکی از آداب شب چله، خوردن هندوانه بوده است. هرچند گفته میشود این رسم همین اواخر به مراسم شب چله افزوده شده است. با این حال چند سالی است که گفته میشود خوردن هندوانه در این وقت سال و به خصوص هنگام شب، خوب نیست و ضررش برای بدن بیشتر از فایدهاش است.در این مطلب بررسی کردهایم که بالاخره باید این شب هندوانه بخوریم یا نه؟
در گذشته که امکان انبار کردن، فریز کردن و سردخانه نبوده و حمل و نقل و کاشت میوههای گلخانهای هم میسر نبوده است، میوه هر فصلی در همان فصل تولید و در بازار عرضه میشده است، ولی با پیشرفت فناوری و اختراع و ابداع روشهایی برای کاشت و برداشت محصولات در فصلهای مختلف، همچنین برای کسب درآمد بیشتر، میوهها و محصولات کشاورزی به خصوص تولیدات وارداتی با استفاده از انواع کودهای شیمیایی، کاشت در گلخانه و نگهداری در سردخانههای صنعتی، در همه فصلها و در سطح وسیع عرضه میشود. این در حالی است که کارشناسان و پزشکان مصرف میوههای فصل هر منطقه را برای افراد آن منطقه مفید دانسته و توصیه کردهاند. یکی از عجیب ترین مواردی که مدتهاست رسم شده، خوردن هندوانه در شب یلداست. در حالی که در قدیم طبق اسناد تاریخی در شبهای طولانی زمستان خوردن انار، کدو حلوایی، آجیل و خشکبار گرم و محصولات فصل زمستان مرسوم بوده است.
در دوران گذشته مردم برای نگهداری میوهها، تدابیر و اصول مفید برای سلامتی را مد نظر داشتند. مثلا انگور را تبدیل به کشمش و مویز میکردند و در فصل پاییز که دارای طبع سرد و خشک است، مصرف کشمش را که دارای مزاج گرم و تر است و در فصل زمستان که دارای طبع سرد و تر است، مصرف مویز را که دارای تری و رطوبتبخشی کمتری نسبت به کشمش است،توصیه میکردند. هندوانه هم از این دست میوههاست. این میوه خوشمزه و مفید دارای مزاج سرد و تر است و میوه فصل تابستان محسوب میشود. مزاج فصل زمستان سرد و تر است، لذا خوردن این میوه در فصل سرما و بدتر از آن در چله زمستان و آن هم در شب، کاری به شدت اشتباه است. این کار برای بدن عوارضی به همراه خواهد داشت که فردای شب چله خود را نشان خواهد داد. اگر به هر علتی، مثلا گرانی میوههای دیگر، تعارف مادربزرگ یا مهمان شدن در خانه باجناق، مجبور شدید در شب یلدا هندوانه بخورید، حتما از آجیلهای گرم شب چله مثل گردو، پسته، بادام و کشمش به مقدار فراوان میل کنید که از آثار سردی هندوانه بکاهد. البته اگر جایی که مهمان هستید این گرمی جات وجود داشته باشد!
مشکل دیگر خوردن هندوانه، هضم آهسته این میوه است که در طول خواب انجام میشود. هندوانه توانایی هضم شدن در شب و موقع خواب را ندارد و در نتیجه مشکلاتی را برای معده در روز بعد به وجود میآورد. همچنین آثار مضری روی کلیهها و ادرار فرد دارد. مصرف هندوانه میتواند شب بعد شما را مدام به دستشویی بکشاند، به طوری که از خوردن آن بیزار شوید! مقدار کمی از هندوانه میتواند شکم شما را پر کند، پس اگر اصرار به مصرف آن در شب دارید، حتما یکی دو قاچ کوچک میل کنید. همچنین بعد از خوردن این میوه سریع به رختخواب نروید و هر زمان که این میوه را شب هنگام مصرف کردید، چند ساعت صبر کنید و بعد بخوابید. معمولا افراد در مهمانیهای شب چله پرخوری میکنند، توصیه میشود شامتان را اول شب و با حجم کمتر میل کنید تا با مصرف سایر پذیراییهای شب چله دچار عوارض پرخوری نشوید. در نهایت اگر از ما میشنوید، شب چله به جای هندوانه، انار نوش جان کنید؛ به خصوص انار شیرین. اگر هم انار ترش گیرتان آمد حتما از گلپر برای رفع سردی و نفخ آن فراموش نشود.
نویسنده : کاردار | روزنامه نگار