دنیای قلم -آلودگی هوا سوغات دنیای صنعتی، کم‌بارانی و مدیریت نادرست محیط‌زیست است. حالا هرچند وقت یک‌بار آسمان آبی شهر، قهوه‌ای و کدر می‌شود و به جای باران از آن ریزگرد و خاک می‌بارد. تکلیف ما در این هوای آلوده چیست و چطور باید مراقب سلامتی‌مان باشیم؟ به احتمال زیاد، راه‌حل شما هم گنجاندن چند مواد غذایی مانند شیر در رژیم روزانه‌تان و استفاده از ماسک است،اما ماسک چطور از سلامتی ما در برابر آلاینده‌ها مراقبت می‌کند و در هوای آلوده باید از چه ماسکی استفاده کنیم؟
وقتی ذرات یا گازهای مضر که برای سلامتی انسان مضر هستند در هوا جمع می‌شوند، می‌گویند هوا آلوده است. این ترکیبات سمی مانند مونوکسید کربن، ازن و اکسیدهای ازت و گوگرد می‌توانند به دو شکل جامد یا گاز در هوا ظاهر شوند و کیفیت آن را کاهش دهند. آلودگی هوا برای همه خطرناک است اما بعضی از مردم باید بیشتر از بقیه مراقب عوارض آن باشند. برای مثال، کودکان، زنان باردار، افراد مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی مانند آسم یا بیماری‌های مزمن ریوی به آلودگی هوا زودتر واکنش نشان می‌دهند، باید بیشتر از بقیه هوای خودشان را داشته باشند و اگر با مشکلاتی مانند سوزش چشم و گلو، سرفه خشک و تنگی نفس مواجه شدند زودتر به پزشک مراجعه کنند. شواهد نشان می‌دهد استفاده از ماسک به کاهش عوارض ناشی از مواجهه با ذرات معلق در هوا کمک و احتمال ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا و مرگ‌ومیر ناشی از آن را کم می‌کند. البته به شرطی که از ماسک با کیفیت و مناسب استفاده کنید.
شیوع ویروس کرونا، اطلاعات ما را درباره ماسک‌ها بالا برد، اما وقتی با ویژگی ماسک‌ها آشنا باشیم بهتر می‌توانیم نوع آن را بسته به موقعیت انتخاب کنیم.هم اکنون چند استاندارد مختلف وجود دارد که تاثیر ماسک بر آلودگی هوا را مشخص می‌کند. ماسک‌هایی که روی آن‌ها حرف N درج شده است با استاندارد ایالات متحده، ماسک‌های FFP با استاندارد اروپا و ماسک‌های KN با استاندارد چین تولید می‌شوند. در ادامه بیشتر درباره آن‌ها توضیح می‌دهیم.
کار ماسک‌های N95 که به آن‌ها ماسک‌های KN95 یا FFP2 هم می‌گویند، چیست؟ به زبان ساده این ماسک‌ها می‌توانند کوچک‌ترین ذرات موجود در هوا را که قطر آن‌ها کمتر از 2.5میکرون است، فیلتر کنند و به‌این‌ترتیب شما را در برابر آلودگی هوا محافظت کنند. این ماسک‌ها همان‌طور که از نام‌شان می‌شود فهمید 95درصد ذرات معلق موجود در هوا را فیلتر می‌کنند. البته این ماسک‌ها برای شهرها و محیط‍‌هایی توصیه می‌شود که بسیار آلوده هستند. البته در شرایط خیلی خیلی آلوده استفاده از ماسک‌هایی که 99درصد ذرات معلق در هوا را فیلتر می‌کند، توصیه می‌شود. این ماسک‌ها با برچسب N99،KN99 یا FFP3 به فروش می‌رسند. هر چند این ماسک‌ها توانایی آلاینده‌هایی را که به صورت گاز هستند،ندارند مگر این که به لایه‌های دیگری مانند کربن فعال مجهز باشند که قیمت بالاتری هم دارند. در کل ماسک N95 یکی از ماسک‌های مقرون به صرفه برای پیشگیری از بیماری‌های تنفسی و مشکلات آلودگی هواست. یادتان باشد این ماسک‌ها برای استفاده در فضای باز طراحی شده است و اگر بیشتر وقت خود را در خانه می‌گذرانید، اما در معرض آلاینده‌ها هستید می‌توانید به فکر خرید یک دستگاه تصفیه‌کننده هوا باشید.
ماسک‌های جراحی یا پارچه‌ای که در زمان کرونا بیشتر از آن‌ها استفاده می‌کردیم بیشتر در برابر قطرات بزرگ و عفونی ناشی از عطسه و سرفه موثرند و تاثیرشان در برابر آلودگی کمتر است. چون ذرات معلق ریزگردها و آلاینده‌ها در هوا بسیار کوچک است و می‌توانند از این ماسک‌ها عبور کنند. همچنین این ماسک‌ها اطراف صورت‌تان را نمی‌پوشاند. یعنی با هر بار نفس‌کشیدن، ذرات موجود در هوا از شکاف‌های روی پل بینی و کناره‌های صورت عبور می‌کنند و خودشان را به دستگاه تنفسی می‌رسانند.