دنیای قلم -مهرداد احمدی شیخانی: قطعا هر تحلیلی نیاز به اطلاعات دارد و اطلاعات ما از حمله حماس به اسراییل بسیار ناقص است اما در این حمله گویی همه پدافندهای زمینی، دریایی و هوایی اسراییل تعطیل بودند. این تعطیلی نمیتواند فقط به دلیل مرخصی رفتن نیروها در عید كیپور باشد چراكه آن وقت باید پرسید آیا مخوفترین نیروی اطلاعاتی جهان (موساد) هم چندین ماه مرخصی كامل بوده؟ در قسمت سوم، به جنبه دیگر این ماجرا میپردازم.
1- به مرور و تا قرن شانزدهم، ناوگان دریایی اسپانیا بر تجارت دریایی جهان سلطه كامل یافت. با كامل شدن این سلطه مزاحمتهای ناوگان بریتانیا هم آغاز شد تا نهایتا با جنگ ترافالگار تعارض این دو با پیروزی بریتانیا و سلطه این كشور بر راههای دریایی به پایان رسید. دلیل این جنگها آن بود كه هر دو كشور معتقد بودند كسی كه راههای تجارت دریایی را كنترل كند جهان را كنترل میكند. 2- سلطه بی چون و چرای بریتانیا بر راههای دریایی با حفر كانال سوئز بیشتر هم شد ولی جنگ جهانی دوم این سلطه را از بریتانیا به امریكا منتقل كرد و با ساخت كانال پاناما حلقه راههای دریایی و تسلط بر تجارت جهانی توسط امریكا كامل شد.
3- با سرآوردن چین به عنوان رقیب اقتصادی امریكا، یك موضوع برای این اقتصاد نوظهور اهمیت حیاتی یافت و آن اینكه نمیتوان اقتصاد رو به رشد داشت ولی راههای تجارت بینالمللی در اختیار رقیب تو باشد. برای همین، چین و پروژه همزمان و بسیار حیاتی برای اقتصاد خود را كلید زد. 4- دو پروژه چین این بود، ساخت جزایر مصنوعی در دریای چین تا با گسترش مرزهای دریایی خود، كنترل راههایی دریایی شرق دور را در دست بگیرد. دوم ساخت راهآهن جاده ابریشم كه ارتباط مستقیم با طرفهای اروپایی را از این طریق میسر كند. 5- پروژه اول با حضور سنگین ناوگان امریكا در دریای چین به شدت محدود شد و راهآهن جاده ابریشم كه قرار بود از طریق روسیه، اوكراین، لهستان به اروپا برسد، با افتادن روسیه در تله جنگ اوكراین كه قرار است با تلاش غرب، هیچ وقت به پایان نرسد، به بنبست خورد.
6- پس از چین، هند هم تصمیم گرفت كریدور خود را از مسیر عربستان، اردن، اسراییل بسازد و پیمان صلح ابراهیم میتوانست این پروژه را تسهیل كند اما جنگ حماس و اسراییل، همچون جنگ اوكراین، این مسیر را هم در بنبست قرار داد. 7- برای تجارت و اقتصاد موفق، مهمترین فاكتور، امنیت و سلاح و نیز امنیت راههای تجاری است كه با جنگ روسیه و اوكراین و همچنین حماس و اسراییل، امنیت راههای تجاری اختصاصی برای دو كشور چین و هند با نزدیك به 35 درصد جمعیت جهان، در هالهای از ابهام قرار گرفته است. 8- بدینترتیب دو جنگ روسیه - اوكراین و حماس - اسراییل، همچنان فرصت مستقل شدن دو اقتصاد میلیارد نفری چین و هند و خروج این دو كشور را از زیر سلطه غرب تا زمانی نامعلوم، به بایگانی برده است.
از این رو شاید بتوان چرایی حمله حماس و غیبت عجیب ارتش و نیروهای اطلاعاتی اسراییل را فهمید. در هر صورت، چه كارتلهای اسلحه و چه سلطه بر تجارت جهانی، آنچه از حمله حماس به اسراییل حاصل میشود، ضرر هنگفت كشورهای منطقه است.