دنیای قلم - محسن هاشمی : این ضرب‌المثل پركاربرد، بیان می‌دارد بخشی از هر چیز نشان‌دهنده كیفیت و خصوصیت كل آن چیز است. در كشور ما فعالیت‌های زیادی از طرف حاكمیت، قوا، نهادها و البته طرفداران موفقیت انقلاب اسلامی صورت می‌گیرد كه متاسفانه بعضی از ابتدا نمی‌تواند رضایت مردم را جلب كند و بعضی علی‌رغم سرمایه‌گذاری زیاد و جذب رضایت مردم كم‌كم با سوءمدیریت دچار ایجاد نارضایتی می‌گردد. لذا براساس این ضرب‌المثل كل نظام و حاكمیت و مدیریت كشور زیر سوال می‌رود.

مثال‌های زیادی را می‌توان زد كه مبنای آن ضرب‌المثل مشت نمونه خروار باشد. بعد از 43 سال از پیروزی انقلاب اسلامی كم‌كم در مسیری افتاده‌ایم، اكثر تلاش‌ها از نظر عده كثیری منفی تفسیر گردیده و درجه محبوبیت نظام رو به كاهش و نارضایتی رو به فزونی است.  یكی از نمونه‌ها می‌تواند متروی تهران باشد كه خود دستی در طراحی، اجرا، بهره‌برداری از آن در طول 30 سال گذشته داشته‌ام. پدیده‌ای كه می‌توانست و می‌تواند نقش مهمی در رضایتمندی مردم در امر حمل و نقل عمومی، ترافیك، كنترل آلودگی هوای تهران، صرفه‌جویی در وقت مردم و كاهش مصرف سوخت و در نتیجه بیماری‌ها ایفا نماید.  سال 1352 طرح خیابان-مترو برای حمل و نقل تهران تصویب شد.

سال 1354 شركت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو) تاسیس گردید. طراحی جزییات خطوط مترو در سال 1356 به حدی رسید كه كلنگ اولین خط زده شد. سال 1357 انقلاب اسلامی پیروز شد، ساخت مترو نیز ادامه پیدا كرد، 2300 متر از تونل و بخشی از سه ایستگاه از خط یك ساخته شد. سال 60 دلواپسان وقت از ادامه ساخت پروژه مترو جلو‌گیری و شركت مترو را منحل نمودند. با تلاش مجمع نمایندگان تهران از جمله ریاست آن آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی با خطبه‌ای در سال 1363 و پیگیری‌های بعدی ساخت مترو مجددا از سال 65 آغاز و سال 1377 اولین خط آن به طول 30 كیلومتر در ابتدای دولت اصلاحات افتتاح گردید. 

از آن به بعد سالانه 10 كیلومتر به خطوط مترو اضافه و به كمك حمل و نقل عمومی تهران آمد. امروز با افتخار 150 ایستگاه مترو در 7 خط فعال است و می‌تواند در صورت تامین واگن حداقل با 5 میلیون و حداكثر 7 میلیون سفر در روز مشكل مردم تهران را حل كند، ولی به دلایل مختلف، كمتر از 2 میلیون سفر را البته همراه با نارضایتی در پیك مسافری به دلیل فاصله طولانی اعزام قطارها در اكثر خطوط به سرانجام می‌رساند. یعنی به جای اعزام هر دو دقیقه یك قطار در زمان پیك مسافری در تمام خطوط، در خطوط 1 و 2، فقط 5 دقیقه یك قطار و در خطوط دیگر 7 و 15 و 20 دقیقه یك قطار و در خط فرودگاه امام خمینی 90 دقیقه یك قطار اعزام می‌شود.

 می‌دانیم كه به قیمت امروز برای متروی تهران حداقل نزدیك به 6 میلیارد دلار هزینه شده است تا رضایت مردم كسب شود. می‌توانستیم با هزینه‌های معادل یك میلیارد دلاری در طول 10 سال گذشته یعنی حدود 100 میلیون دلار در سال به اوج رضایتمندی در حمل و نقل عمومی تهران برسیم، متاسفانه چنین اقدامی صورت نگرفت و به‌‌‌رغم  6 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انجام شده، باعث نارضایتی بیش از حد مسافران در ساعت پیك مسافری هستیم، به صورتی كه مجبوریم برای جداسازی زن و مرد در مترو نیز آدرس غلط هم بدهیم و مردم نیز فرهنگ مناسب استفاده از مترو در شلوغی با تنه زدن به یكدیگر را از دست بدهند. 

یا شركت واحد اتوبوسرانی در سال 1321 تاسیس شده و باید هم‌اكنون حداقل 5 میلیون سفر در روز را به سرانجام برساند، ولی متاسفانه حداكثر  2 میلیون سفر مدیریت می‌شود. علت آن عدم تامین اتوبوس كیفی و غیرآلاینده است كه باعث نارضایتی مردم شده. جالب اینكه هر روز داد و فریاد می‌زنیم كه دنبال رضایتمندی مردم و برخورد با ترك فعل‌ها هستیم. تهران در طول این سال‌ها قدرت حمل و نقل عمومی كیفی و در شأن مردم خود را از دست داده، واگن و اتوبوس برقی یا گازی به اندازه كافی تزریق نشده و بلایی نابخشودنی بر سر مردم تهران در حال نزول است، پس در این مورد هم نارضایتی جدی در قشر ضعیف جامعه تزریق می‌كنیم.

لذا باید برای تهران 9000 اتوبوس برقی تامین كنیم. 10 كارخانه اتوبوس و واگن‌سازی در كشور داریم كه از بیكاری رنج می‌برند. سال مهار تورم و تولید هم هست، ولی می‌بینیم كه اتفاق جدید و امیدوار‌كننده‌ای نمی‌افتد.  بزرگراه‌های تهران را كه از مرز 500 كیلومتر عبور كرده است را با هزینه به قیمت امروز حدود 5 میلیارد دلار ساختیم، به دلیل چند رمپ و لوپ و پل كه ساخته نشده و ایجاد چند ورودی و خروجی بی‌مورد و خارج از استاندارد مهندسی ترافیك در ساعات پیك، ترافیك غیرقابل تحمل باعث نارضایتی جدی شهروندان می‌شود، ولی در صورت سرمایه‌گذاری بهینه در حدود 50 نقطه شبكه بزرگراهی كارایی بزرگراه‌ها به مراتب بیشتر و رضایتمندی واقعی ایجاد می‌كند. حداقل 35 فرهنگسرای زیبا، وسیع و با امكانات در سطح شهر تهران ساخته‌ایم كه به دلیل تك صدایی و تنگ نظری، مردم از آن استفاده بهینه نمی‌كنند. با پرداخت هزینه‌های گزاف جاری و هزینه‌های مربوط به برنامه‌ها، رضایتمندی لازم را ایجاد نمی‌كنیم. احتیاج است كه به جد مطلوب‌نگر باشیم و از تمام سرمایه‌گذاری‌ها در سطوح مختلف استفاده حداكثری و بهینه و سطح بالای رضایتمندی را دنبال كنیم.

 در اطلاع نگاشت سایت رهبری به ضرب‌المثل مشت نمونه خروار در مقابل القای ناامیدی توسط دشمن اشاره و عنوان شده كه ما داریم پیش می‌رویم و اتفاق‌های مهمی را برشمرده‌اند ازجمله روش جدید درمان سرطان، رونمایی از ماهواره‌بر، رونمایی از موشك جدید، رونمایی از پالایشگاه فراسرزمینی، چند نیروگاه برق، بزرگ‌ترین تلسكوپ جهان، با برچسب پیشرفت الگوی پیشرفت ملت ایران. بله ما در ایران اقدمات مثبتی را به سرانجام می‌رسانیم. هزینه می‌كنیم، ولی با عدم استفاده بهینه و قابل لمس برای مردم، نارضایتی می‌تراشیم كه اثر معكوس هم ایجاد می‌كند.  لذا باید سعی شود در برنامه هفتم با بررسی نمونه‌های بارز نارضایتی‌ها در كشور، به‌‌رغم سرمایه‌گذاری‌های میلیاردی برای هر یك راه‌حل مناسب آن عرضه و به آن عمل شود تا رضایتمندی در كشور روز به روز بالا رفته و باعث امیدواری شده و انقلاب اسلامی جایگاه خود را در میان مردم مجددا پیدا ‌كند. 

باتوجه به شرایط موجود كشور، متاسفانه قبلی‌ها روحیه كار ندارند و جدیدی‌ها كار بلد نیستند و عجولانه تصمیم می‌گیرند و ابلاغ می‌كنند و بعد معلوم می‌شود یا خلاف قانون است یا قابل اجرا نیست و البته بعضا تصمیم نمی‌گیرند و بلاتكلیف رها می‌كنند. شاید بیشتر از گذشته زحمت می‌كشند ولی پیش نمی‌روند. باید تا دیر نشده فكری اساسی كرد. وگرنه براساس ضرب‌المثل مشت نمونه خروار مردم همه نارضایتی‌ها را از كل حاكمیت می‌بینند.