دنیای قلم -

«پتله پلو»، غذای خوشمزه همدانی‌ها
«پتله پلو» (patleh polo) یکی از غذاهای سنتی استان همدان است که در بیشتر مهمانی‌ها و دور همی‌ها و به مناسبت‌های مختلف به‌ویژه جشن، اعیاد و شب چله طبخ می‌شود.

فریبا نعمتی ـ کارشناس مردم‌شناسی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان ـ با بیان این‌که مهارت پخت این غذای سنتی قرار است در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت برسد  گفت: «پتله پلو» (patleh polo)  یکی از غذاهای سنتی استان همدان است که به‌ویژه در شهرستان‌های «تویسرکان» و «ملایر» طبخ می‌شود.   «پتله» (patleh)  در گویش محلی به معنی بلغور است، همدانی‌ها همان گندم خرد شده، اما پخته را «پتله» گویند.

او افزود: پتله پلو غذای بسیار خوشمزه و مقوی است که با نوشیدنی شربت شیره خورده می‌شود.  این غذا در بیشتر مهمانی‌ها و دورهمی‌ها به مناسبت‌های مختلف به‌ویژه جشن، اعیاد و شب چله تهیه می‌شود.  

نعمتی با بیان این‌که «پتله» را زنان آماده می‌کنند، اضافه کرد: برای تهیه «پتله» در وهله اول گندم را شسته و می‌پزند، سپس گندم پخته شده را روی پارچه‌ای ریخته و جلوی آفتاب در چند روز خشک می‌کنند. دوباره گندم  خشک شده را در آب خیس کرده با وردنه روی آن می‌کوبند تا پوسته گندم جدا شود. دوباره گندم را روی پارچه ریخته و آن را جلوی آفتاب خشک می‌کنند تا بلغور  برای پخت آماده شود.

کارشناس مردم‌شناسی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان درباره تهیه پتله پلو گفت: برای تهیه این غذا ابتدا بلغور یا پتله را به مدت ۲۰ دقیقه در آب‌جوش می‌ریزند تا کمی پخته شود. سپس برنج را اضافه می‌کنند.  بعد از این‌که پتله و برنج نیم پخت شد، سیب‌زمینی نگینی شده را به مواد اضافه می‌کنند و بعد از چند دقیقه برنج را آبکش کرده و در قابلمه ریخته و می‌گذارند تا پلو کاملا دم بکشد. در این فاصله گوشت خرد شده را پخته به همراه پیاز داغ و مقداری کشمش در ماهی‌تابه با روغن حیوانی تفت می‌دهند و به دلخواه داخل برنج یا هنگام سرو در دیس با برنج مخلوط می‌کنند. البته بعضی‌ها نیز به دلخواه گوشت چرخ‌کرده را به صورت کوفته قلقلی سرخ کرده و در کنار پلو سرو می‌کنند.

نعمتی خاطرنشان کرد: در گذشته که برنج به فراوانی یافت نمی‌شد، مقدار بلغور بیشتر از برنج بود، اما امروزه مقدار برنج و پتله را یکسان در نظر می‌گیرند.