دنیای قلم -مردادماه ۱۴۰۱ بود كه در اكثر استانهای كشور سیل آمد. ۹۵ نفر كشته و ۳۹ نفر هم آسیب دیدند. حالا با گذشت ۹ماه از سیل تابستانی، سازمان هواشناسی كشور از اواخر فروردین جاری هشدارهایی مبنی بر وقوع سیل برای برخی استانها اعلام كرده است و این هشدارها تا اواسط هفته جاری ادامه خواهد داشت.
روزنامه اعتماد نوشت:در رخداد سیل سال گذشته برخی كارشناسان معتقد بودند؛ اگر مسوولان تمهیدات لازم را در نظر میگرفتند به مناطقی كه در معرض وقوع سیل قرار داشتند، خسارات زیادی وارد نمیشد. حتی رییس مركز پیشبینی سازمان هواشناسی در مورد خطر سیل ۱۴۰۱ در تهران انتقاد كرده و گفته بود: «با وجود اینكه هواشناسی از قبل هشدارهایی داده بود، اما اطلاعرسانی درباره وقوع سیل چندان وسیع نبود.» این انتقادات تا جایی پیش رفت كه وقتی فروردین امسال سازمان هواشناسی اعلام مخاطره سیل را طی اطلاعیهای اعلام كرد، مسوولان از تكرار فاجعه ترسیدند و ورود به برخی از مسیرها از جمله منطقه امامزاده داوود را در ۲۳ فروردین ممنوع كردند. «پدرام قودجانی» رییس مركز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران نیز در راستای همین هشدارها اعلام كرد: «احتمالا بارش شدید در محدوده كن، سولقان و امامزاده داوود را شاهد باشیم كه مانند مرداد سال گذشته منجر به سیل میشود.» پس از این هشدارها و با توجه به انتقاداتی كه اهالی امامزاده داوود در مورد سیل سال گذشته داشتند، خبرنگار «اعتماد» چهارشنبه ۲۳ فروردین برای مشاهدات عینی راهی منطقه امامزاده داوود شد...
جاده با روستای سولقان شروع میشود. مسیری باریك است كه دور كوهها میچرخد و بالا میرود تا به امامزاده داوود برسد. امامزاده داوود جایی است بر فراز كوهها. منطقهای تك افتاده كه باقی اهالی نامش را «آن ته» گذاشتهاند. جایی حدود ۲۵ كیلومتر بالاتر از روستای سولقان. منطقه امامزاده داوود از دوردست قابل رویت نیست نه اینكه چیز چندانی برای دیدن داشته باشد فقط تعدادی ساختمان و مغازه كه بعضی از آنها هم به خاطر سیل مردادماه ۱۴۰۱ تخریب شدند. پس از سپری كردن مسیر حدود ساعت سه بعدازظهر مقابل ورودی اول امامزاده داوود بودم. اهالی هراسان داشتند از منطقه خارج میشدند. نگهبان گفت: «كجا میروید؟ احتمال وقوع سیل وجود دارد و همه دارند از منطقه خارج میشوند.» با هماهنگی دهیار امامزاده داوود كه قبلا هم عضو شورای این منطقه بود، نگهبانی اجازه ورود داد و گفت: «فقط سریع برگردید.» آنتن گوشیها قطع شده بود. تمام فضای منطقه را مه گرفته بود و باد شدیدی میوزید. با اینكه چند ساعتی به غروب مانده بود، اما مسیر تاریك جلوه میكرد و فضایی خوفناك ایجاد شده بود. چند ثانیه بعد به ورودی دوم رسیدم. كمی بالاتر تركیب ساختمانها و مغازهها مثل نه ماه پیش بود. روزی كه اینجا سیل آمده بود. نهتنها دست به تركیب هیچ چیز نزده بودند، بلكه سقف کانال رودخانه را هم تخریب كرده بودند و دیگر هیچ راهی برای رفت و آمد باقی نمانده بود. در حین بازدید از منطقه یك پلیس به همراه دو سرباز سر رسید. با چهرهای نگران و متعجب گفت: «شما اینجا چه میكنید؟ هرچه سریعتر برگردید. هشدار وقوع سیل دادند. اهالی هم تخلیه كردند. هیچكس اینجا نیست. آقای تبار گفتند كه هیچكس وارد منطقه نشود.» «رضا تبار»؛ سرپرست دادسرای ناحیه ۵ است.
«فرهاد زینی» دهیار امامزاده داوود كه تا آن لحظه هماهنگیهای لازم را برای بازدید انجام داده بود، نگران از احتمال وقوع سیل در پاسخ به سوالاتی كه درباره وضعیت كنونی منطقه از او پرسیدم، پاسخ داد: «فعلا امامزاده داوود وضعیت خیلی بغرنجی دارد. وضعیت منطقه مثل همان موقعی است كه سیل آمده بود. همانطور هم رها شده است. هیچ اتفاق خاصی نیفتاده. فقط حرم را درست كردند. با وقوع سیل مردادماه سال گذشته در امامزاده داوود رودخانه اینجا طغیان كرد. الان سقف کانال رودخانه (كانال) را تخریب كردند و برداشتند. برای همین اهالی راهی برای رفت و آمد به خانههایشان ندارند. چون مردم قبلا از روی همان پل كه سقف کانال رودخانه بود، رفت و آمد میكردند. در این نه ماه هیچ اقدامی برای سقف کانال رودخانه نكردند. بعد از سیل ۱۴۰۱ امامزاده داوود آب و برق اینجا قطع شد. چند روز بعد وصل كردند، ولی با برف سنگین زمستان دوباره آب و برق قطع شد. چون بهمن باعث شد لولههای بالادست بتركند، اما در فروردین از اداره آب و فاضلاب آمدند و آب را وصل كردند. این منطقه كه میبینید قطب سیاحتی و زیارتی دارد. با این وضعیتی كه تا الان هیچ رسیدگی نشده قطب سیاحتی آن هم از بین رفته است. قطب زیارتی امامزاده داوود هم منوط به رسیدگی به وضعیت منطقه و ساختمانها میشود. وگرنه مردم كجا بیایند؟ با این شرایط، قطب زیارتی اینجا هم از بین خواهد رفت. بعد از سیل مرداد هم مردم میترسند امامزاده داوود بیایند. یكی از ساختمانهای كنار رودخانه كج شده و خیلی خطرناك است. اصلا وضعیت بدی است؛ اینجا كلا تبدیل به یك خرابه شده. نمیدونم چه اتفاقی قرار است برای اینجا بیفتد. نه بخشدار نه فرماندار هیچكس به فكر اینجا نیست.»
یكی از اهالی هم وقتی متوجه شد قرار است گزارشی از وضعیت امامزاده داوود منتشر شود سریع جلو آمد و گفت: «الان به خاطر هشدار آمدید. اینجا را كنفیكن كردند. یك هزار تومانی برای خسارت ساختمانها و مغازهها هم تا به حال به ما ندادند. پلی هم كه روی رودخانه برای تردد مردم بود خراب كردند و راهی برای رفت و آمد نداریم. فقط همین دویست، سیصد متر اول را كه میبینید فعال نگه داشتند كه همین قسمت هم وقتی سیل آمد به آن خسارتی وارد نشده بود. بعد از آن هیچكس وضعیت امامزاده داوود را پیگیری نكرد. اینجا چیزی كه درست نشده هیچ، بلكه خرابتر هم شده است.» یكی دیگر از اهالی هم گفت: «من اینجا كنار رودخانه مغازه داشتم كه سیل آمد و خراب شد. بعد از سیل فقط به من گفتند؛ میتوانیم یك غرفه در تهران با تخفیف بدهیم تا كار كنید. اصلا برای پرداخت خسارتها زمان مشخصی را تعیین نكردند. الان تمام حسابهای بانكی من بسته شده چون نتوانستم چكهایم را پاس كنم و برگشت خورده. حتی در خرج و مخارج روزمرهام ماندم. فقط گفتند؛ خسارتها را پرداخت میكنیم، تاحالا هیچ چیز تعیین تكلیف نشده. این جملهها بازه زمانی مشخصی ندارند و شما زمان آن را تا روز قیامت هم میتوانید در نظر بگیرید. بعد از سیل شرایط اینجا با جریان فوت مهسا امینی تداخل پیدا كرد و هر وقت آمدیم حرفی بزنیم، ترسیدیم با ما به عنوان آشوبگر رفتار كنند.»
بارشهای سیلآسای ۱۴۰۲ از صبح روز چهارشنبه در برخی از استانها آغاز شد و پنجشنبه با وجود هشدارهایی كه اعلام شده بود خبر كشته شدن سه نفر بر اثر سیل در خبرگزاریها منتشر شد. صبح پنجشنبه جسد یك زن حدودا ۵۰ ساله از رودخانه «صالح آباد» استان ایلام بیرون كشیده شد. رییس اورژانس پیشبیمارستانی ایلام در این باره گفت: «با توجه به میزان بارشها در سطح بخش صالحآباد شهرستان مهران سیل در رودخانه این شهرستان شدت گرفت. در این راستا با وجود اعلام مورد مفقودی یك زن توسط خانواده او موضوع در دستور كار نیروهای امدادی قرار گرفت و در نهایت پنجشنبه ۲۴ فروردین ساعت ۹ صبح جسد این زن از رودخانه صالحآباد بیرون كشیده شد و تحویل خانوادهاش شد.» در روستای محمودآباد بخش الموت شرقی قزوین نیز سیل یك زن ۷۰ساله را با خود برد. چند ساعت بعد جسد او نیز توسط نیروهای امداد پیدا شد. گفته شده این زن در حال فعالیتهای مربوط به پرورش ماهی بوده است. همچنین یك جوان ۳۵ساله هم از اهالی روستای اوزن قشلاق از توابع بخش سیمینه بوكان بر اثر صاعقه در ارتفاعات جان باخت. پیش از این هم در ۹ فروردین جاری «رضا فلاح» مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان كرمان در مورد كشته شدن دو نفر بر اثر وقوع سیلاب گفته بود: «با وقوع بارندگی و سیل در هشتم فروردین جسد دو نفر توسط نیروهای امدادی پیدا شد.» «بهروز مرادپور» مدیركل هواشناسی لرستان بر اساس نقشههای هواشناسی عنوان كرده است: «با توجه به پیشبینیها، مناطقی از جنوب پلدختر و خرمآباد، مناطقی از جنوب شرق از جمله بخشهایی از سپیددشت و شولآباد و مناطقی مانند تنگ هفت، تنگ پنج، كشكان، افرینه، جلوگیر و بخشهایی از آزادراه خرمآباد به پل زال بیش از سایر مناطق در معرض خطر سیل قرار دارند. بهطور كلی جنوب شهرستان دورود و مناطق محل پرورش ماهی از جمله ماربوره و تیره نیز در معرض خطر سیل و وضعیت قرمز قرار دارند.»
مروری بر سیل مرداد ۱۴۰۱
سیل ۱۴۰۱ در ایران دستكم ۹۵ كشته و ۳۹ مصدوم در پی داشت. استانهایی كه بیشترین خسارات را دیدند؛ سیستان و بلوچستان، تهران، فارس، كرمان، هرمزگان، قم، سمنان، مازندران، یزد، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، گلستان، اصفهان، بوشهر، كهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری و مركزی بودند اما بیشترین قربانیان این سیل مربوط به تهران بود با ۴۳ كشته. بعد از آن شهرستان استهبان استان فارس با ۲۴ كشته در رده دوم تلفات جانی بر اثر سیل بود. بعد به ترتیب استان خراسان رضوی با ۷ كشته، مازندران ۶ كشته، لرستان، یزد، كرمان و سیستان و بلوچستان هر كدام با ۵ كشته، خوزستان و استان مركزی هر كدام با ۳ كشته و چهار محال و بختیاری با ۲ كشته در سیل ۱۴۰۱ قربانی گرفتند. برخی از استانها هم مانند هرمزگان، سمنان، اصفهان، بوشهر، گلستان و البرز خسارات زیادی را متحمل شدند.