دنیای قلم - بدون شک یکی از مهمترین مهارتهای زندگی، توانایی مدیریت مالی است. بزرگترها بهخوبی از اهمیت این مسئله آگاه هستند اما اگر از دوران کودکی با آن آشنا نشده باشند، ممکن است دچار برخی عادتهای اشتباه اقتصادی و در بزرگ سالی با مشکلات زیادی روبهرو شوند. در خصوص آموزش مدیریت اقتصادی به فرزندان لازم است مقداری پول توجیبی برای آنها در نظر بگیرید تا آنها بتوانند بنا به خرجکرد و پولتوجیبی دریافتی از والدین برای برآورده شدن آرزوها و رسیدن به کالاها و اقلام مورد نیازشان برنامهریزی کنند. در ادامه، نکاتی درباره تکنیکهای دادن پول توجیبی به کودکان مطرح خواهد شد.
علاوه بر این که دادن پول توجیبی به کودکان اگر به شیوهای هدفمند و آگاهانه انجام شود کمک میکند تا ارزش و مدیریت پول را یاد بگیرند، برخی مزایای نهفته هم در این اتفاق وجود دارد: 1-یادگیری مهارتهایی مثل تصمیمگیری، حل مسئله، هدفگذاری و ... ؛2- تمرین صبر با بهتعویق انداخته شدن خواستهها؛ 3- توجه داشتن به دخل و خرج؛ 4- برنامهریزی کردن در رسیدن به خواسته ها؛ 5- درک ضرورت پسانداز کردن پول؛ 6-آموزش مفهومی ریاضی و جمع و تفریق اعداد؛ 7-رشد عزت نفس کودک و حس استقلال.
در پاسخ به این سوال رایج والدین که از چه سنی به کودک پول توجیبی بدهیم، باید گفت که هیچ قانون سفت و سختی درباره زمان شروع پول توجیبی دادن به کودکان وجود ندارد. کودکان معمولاً از ۳ سالگی توانایی دریافت مفهوم پول توجیبی را دارند. با این حال این سن، قطعی نیست و در واقع، شروع به دادن پول توجیبی به کودک بیش از آن که به سن او وابسته باشد به ویژگیهای فردی او و شرایط محیطی و مهارتهایی که از پیش یادگرفته ،بستگی دارد. به طور کلی بچهها هنگامی میتوانند پول توجیبی را مدیریت کنند که چند موضوع را بفهمند: برای خرید وسایل به پول نیاز دارند، مهارت شمردن و تعویض پول را یاد گرفته باشند، صرفهجویی در هزینه و خرج نکردن تمام پول بسیار مهم است، خرج کردن تمام پول به این معنی است که تا پرداخت بعدی دیگر خبری از پول نیست.
هر زمان شروع به پرداخت پول توجیبی به کودک کردید، باید چند مسئله مهم را به او آموزش بدهید. ابتدا به او کمک کنید تا در یک دفتر کوچک وسایل و پولی را که برای تهیه آن نیاز دارد ، بنویسد و برای خرید آنها، خودش برنامهریزی کند. این گزینه ها را دستهبندی کند و هرکدام را به ترتیب در برنامه ماهانهاش قرار دهد. به این ترتیب میزان هزینههای خود را متناسب با پول دریافتی اش تنظیم کند. به او بیاموزید که اگر فوریتی مثل خرید هدیه برای جشن تولد یکی از دوستانش برای او پیش آمده، این مسئله را در جمع خانوادگی مطرح کند و درباره این موضوع توضیح دهد. در صورتی که دلایل او را کافی دیدید، مبلغی را به او قرض دهید و از او بخواهید که به شکل ماهانه بدهی خود را پرداخت کند. در این صورت هم از او حمایت کردهاید و هم این که به او برنامهریزی و مسئولیتپذیری را آموختهاید(یعنی مبلغی به عنوان وام به او میدهید و در ماههای بعد مقداری از پول توجیبی او کم میکنید). به این ترتیب او از کودکی قناعت را هم یاد خواهد گرفت. همچنین برای رسیدن به خواستهای مثل دوچرخه که یک خرید بزرگ و گران محسوب میشود، کمکهای غیر پول توجیبی را به فرزند کم سن که میزان زیادی پول توجیبی دریافت نمیکند ، در نظر بگیرید. به طور مثال برای کادوی تولد، دوچرخه را برایش بخرید یا منوط کنید به پایان مقطعی که در آن تحصیل می کند.
میزان پول توجیبی که باید به فرزند داده شود، یک فرمول ثابت ندارد. شما باید هزینههای فرزندتان را مناسب با سن و شرایط او و خانواده برآورده و سعی کنید پولی که به او میدهید، برای او کافی باشد. پول کمتر از مقدار مورد نیاز او، باعث میشود او خیلی زود با مشکلات اقتصادی رو در رو شود و خود را ناتوان احساس کند و پول بیش از نیاز کودکان هم معمولا آنها را به سمت مصارف تصنعی که برایشان خالی از خطر نیست، میکشاند و پول توجیبیاش را بدون فکر، خرج میکند.
یکی از رفتارهای بسیار اشتباه والدین، وابسته کردن دریافت پول توجیبی به انجام وظایف کودک در منزل، مدرسه یا انجام امور درسی است. این مسئله باعث میشود که رفتار کودک شما شرطی شود و همواره برای انجام اموری که بخشی از وظایف اوست انتظار جبران داشته باشد و این توقع، آینده او را دچار مخاطره میکند. او باید بیاموزد که برخی از امور، بخشی از مسئولیتهای اوست، مسئولیتهایی که در صورت بی توجهی به آن بازخواست میشود. در ضمن اگر فرزند شما در سن مناسبی است، پول توجیبی او را به حساب بانکی او واریز کنید تا پولی را که نیاز دارد از حساب بانکی خود برداشت و بقیه آن را پسانداز کند. این کار علاوه بر این که او را برای ورود به اجتماع و ملزومات زندگی اجتماعی آماده میکند، به رشد حس اعتمادبهنفس در وجود او هم کمک خواهد کرد. صدیقه معدنی| کارشناس ارشد روانشناسی