دنیای قلم - گردش آزادانه اطلاعات از جمله شاخصهای برجسته نظامهایی است كه بر پایه خواست و اراده شهروندان اداره میشود و حكمرانی خود زمینه و بستر لازم را برای تقویت سازوكارهای این مهم فراهم میكند. به همین دلیل فعالان این عرصه نیز از مصونیت كامل برخوردارند.
آذر منصوری:در واقع به میزانی كه گردش آزادانه اطلاعات برای حكمرانی فرصت و ظرفیت محسوب میشود، وجود خبرنگاران، روزنامهنگاران و فعالان مستقل این عرصه نیز یك ضرورت غیرقابل انكار محسوب میشود.
رسانه در كنار اركان دیگر جامعه مدنی از یكسو به جوامع كمك میكنند تا شهروندان به ایفای نقش خود آگاه شوند و كنشگری بهموقع داشته باشند و هم به حاكمیت كمك میكنند تا سیاستگذاریهای خود را به گونهای تنظیم كند كه تعارض و شكافی بین ساختار نظام و جامعه به وجود نیاید. شاید این تصویری ایدهآل از یك جامعه توسعه یافتهای باشد كه لوازم دموكراسی نیز در آن مهیاست. اما به میزانی كه نظامهای مستقر از این تصویر ایدهآل فاصله بگیرند، نه تنها جامعه مدنی كاركرد خود را از دست خواهد داد، بلكه حكومت نیز ناتوان از حل معضلات و مشكلات جامعه خواهد شد و غایت این ناتوانی به ناكجاآباد خواهد انجامید. روزنامهها و رسانهها و جامعه مدنی داخلی ایران امروز نیز از این قاعده مستثنی نیستند. هر چه برای رسانهها خطوط قرمز بیشتری ترسیم شود و فعالان این رسانهها و خبرنگاران آن نتوانند به مسوولیت حرفهای خود عمل كنند و به دنبال كشف حقیقت نباشند، بر كاستیها ، كمبودها و اشتباهات حكمرانی سرپوش گذاشته خواهد شد و روزبهروز بین آنچه در بطن جامعه و سیاستگذاریها و شیوه حكمرانی میگذرد، دیواری عظیمتر ایجاد خواهد شد.
نقد سیاست امنیتیسازی از این رو لازم است كه اگر نگاه حاكمیت به جامعه مدنی و به خصوص رسانه و منتقدان خود امنیتی باشد، این فرصت به دست خود حاكمیت از ساختار حكمرانی گرفته خواهد شد و طبیعی است كه فعالان رسانه نه رمقی برای ادامه فعالیت خواهند داشت و نه مخاطبی كه مطالب منتشر شده آنها را دنبال كند و طبیعی است در چنین شرایطی با ضعف رسانه ملی، این عرصه دودستی به رسانههای برونمرزی واگذار خواهد شد. روزنامه شرق و هممیهن و خبرنگاران آن، نیلوفر حامدی و الهه محمدی سعی كردند در این برهوت رسانهای كشور به یكی از مسوولیتهای حرفهای خود كه همانا كشف حقیقت است، عمل كنند و حالا پس از دستگیری با اینكه ۲۳۰ نفر از فعالان رسانه و همكاران آنها در این دو روزنامه و روزنامههای مستقل دیگر از اقدام حرفهای آنها پس از مرگ غمانگیز مهسا امینی دفاع میكنند، با طرح اتهاماتی در بیانیه مشترك نهادهای اطلاعاتی كشور همه را حیرتزده كردند. آنهم در شرایطی كه هنوز این اتهامات آنها در هیچ دادگاه صالحهای اثبات نشده است.
متاسفانه سیطره نگاه امنیتی بر رسانههای داخلی ایران دستاندركاران آنها را آنچنان در مضیقه قرار میدهد كه عطای كار را به لقای آن میبخشند و تیراژ پایین روزنامههای رسمی و تعطیلی آنها و درنهایت فقدان امنیت شغلی خبرنگاران نیز یكی از پیامدهای غلبه رویكرد امنیتی بر رسانههای داخلی ایران است. با اصرار بر این رویكرد از جولان دادن رسانههای برونمرزی كه نه تنها هیچ پایبندی به منافع ملی ایران ندارند، بلكه مترصد موج سواری به نفع اهداف خود علیه ایران هستند تعجب نكنید. از ماست كه بر ماست