دنیای قلم -یک اپیدمیولوژیست درباره احتمال همزمانی شیوع کرونا و آنفلوآنزا در پاییز و زمستان، گفت: با توجه به کاهش رعایت پروتکلهای بهداشتی، باید آمادگی وجود داشته باشد و احتمالا ما در پاییز خیزشی را در بیماریهای تنفسی مانند آنفلوآنزا و کووید خواهیم داشت.
دکتر حمید سوری ، درباره احتمال همزمانی شیوع کرونا با آنفلوآنزا در پاییز و زمستان، گفت: به طور کلی طبیعی است که وقتی سطح رعایت پروتکلهای بهداشتی به ویژه فاصلهگذاری اجتماعی و استفاده از ماسک کاهش مییابد، قطعا سایر بیماریهای تنفسی شایع و به خصوص آنفلوآنزای فصلی که هر ساله در زمستان با آن مواجه بودیم، افزایش مییابد. این اتفاق در سایر مناطق دنیا هم دیده شده است و بنابراین ما هم انتظار داریم که بیماریهای تنفسی فصلی به ویژه بیماریهایی که حالت آندمیک داشتهاند، افزایش یابند. کمااینکه طی دو تا سه سال گذشته به دلیل رعایت پروتکلهای ناشی از کرونا شیوع این بیماریها کاهش یافته است.
وی افزود: بنابراین اکنون با توجه به کاهش رعایت پروتکلهای بهداشتی، باید آمادگی وجود داشته باشد و احتمالا ما در پاییز خیزشی را در بیماریهای تنفسی مانند آنفلوآنزا و کووید خواهیم داشت. قطعا باید تمهیدات لازم را به ویژه برای گروههای پرخطر اتخاذ کنیم. البته خوشبختانه در حال حاضر میزان کشندگی و شدت بیماریزایی ویروس کرونا پایین است و بنابراین شاید خیلی نگران مرگ و میر و بستری نباشیم، اما به هر حال شیوع کرونا در جامعه بالاست. در حال حاضر هم شیوع کرونا در جامعه فراوان است، اما از آنجایی که بیماران یا مراجعه نمیکنند که ثبت شوند و در خانه درمان علامتی انجام می دهند، تصور بر این است که اپیدمی نیست. در حالی که ویروس همچنان در جامعه چرخش دارد.
سوری ادامه داد: حتی گاهی اوقات از آنجایی که واریانتها را در کشور بررسی نمیکنیم، نمیدانیم که کرونا است یا بیماریهای مشابهی مانند آنفلوآنزاست. زیرا میزان تستمان به شدت کاهش یافته است و نمی دانیم که اکنون آنچه در سطح جامعه میگذرد، چه هست. حتی نمیدانیم که سطح ایمنی مردم چقدر است. در حال حاضر عملا همه سرنوشتمان را به دست ویروس سپردیم. حال آیا ویروس شرایط موجود را ادامه خواهد داد یا اینکه مجددا خدایی نکرده شاهد واریانت یا سابواریانتی خواهیم بود که با شدت بالاتری جامعه را آلوده میکند؟
وی با بیان اینکه باتوجه به اینکه با بیماری نوپدیدی مواجهیم، نمیتوانیم تصویر واقعی را از آنچه که درباره کووید ۱۹ پیش رو داریم، نمایش دهیم، گفت: مثلا اگر بجای کووید ۱۹، آنفلوآنزا پاندمی شده بود، میتوانستیم تجربیات مشابهی را در گذشته جستوجو کرده و پیشبینی درستتری را از آینده داشته باشیم، اما درباره کووید اینطور نیست. آنچه که میتواند شرایط را برایمان روشنتر کند، تحقیقات بومی است که باید آنها را انجام دهیم تا بتوانیم تحلیل درستی از وضعیت موجود در کشورمان درباره این بیماریها داشته باشیم و بعد ببینیم عوامل بیماریزا و ویروسهایی که بیشتر جامعه ما را تهدید میکنند، چه هستند و تمهیدات لازم را برای مقابله با آنها اتخاذ کنیم. حال ممکن است بخشی از این تمهیدات به مشارکت فعال مردم نیاز داشته باشد، مانند رعایت پروتکلها و بخشی هم به اقداماتی که سازمانهای مسئول مانند وزارت بهداشت باید انجام دهند، ارتباط داشته باشد.
سوری با بیان اینکه به نظر میآید که عادیانگاری عمومی به وزارت بهداشت هم رخنه پیدا کرده است، گفت: چراکه برنامه مشخص جامع و برنامهای را از سوی آنها نمیبینیم که مثلا قرار باشد تست جامع، توالیسنجی، تعیین گروههای پرخطر و ... انجام شود. سوالات زیادی درباره اپیدمی کووید ۱۹ مطرح است، اما گویا همه چیز را به دست تقدیر و شرایط سپردهایم. به نظر میآید که آمادگی لازم از نظر تجهیزات، پروتکلهای بهروز شده، روند روزمره بیماری، فعال بودن تیمهای واکنش سریع و ... وجود ندارد. این اقدامات باید به صورت معمول انجام شود که متاسفانه انجام نمیشود. حال اگر دوباره دچار یک واریانت تهدیدکننده شویم، که هر لحظه ممکن است ایجاد شود و احتمال آن صفر نیست، آیا همه چیزمان به بهمن ۱۳۹۸ برمیگردد یا اینکه آمادگی مقابله با نگرانیها داریم؟.
وی درباره احتمال بروز موج هشتم کرونا در کشور، گفت: اگر جهش ویروسی رخ دهد، احتمالا یک پیک جدید با ارتفاع و شیب تندی خواهیم داشت. در حال حاضر نوسانات جزئی کرونا را میبینیم، اما از آنجایی که اطلاعات مربوط به ابتلا را نداریم و فقط به استناد مرگ و بستری قضاوت میکنیم، قضاوتمان درست نیست و گمراه میشویم. رنگبندی شهرها هم که از ابتدا اشتباه بوده و همچنان اصرار بر ادامه آن وجود دارد. به نظر میآید تحرک و حساسیت کافی که باید در شرایط حاضر باشد، وجود ندارد.
سوری تاکید کرد: قطعا تا زمانیکه خاموشی و پایان اپیدمی کرونا از سوی مجامع بینالمللی مانند سازمان جهانی بهداشت و ... اعلام رسمی نشود، همچنان خطر بالقوهای است که وجود دارد. وضعیت موجود شکننده بوده و میتواند به سرعت در حد چند روز بازگشت داشته باشد. از طرفی به نظر میآید که سطح حساسیت جامعه در برابر کرونا، با کاهش سطح واکسیناسیون، بالا میرود و وقتی افراد حساس جامعه بالا رود، استعداد ابتلا در آنها نیز بالا میرود.
وی درباره وضعیت آنفلوآنزا نیز گفت: از آنجایی که در چند سال اخیر به دلیل اپیدمی کووید، آنفلوآنزا خیلی بروز نداشته و به نظر میآید که سطح ایمنی جامعه هم برای مقابله با آنفلوآنزا کمتر از سالهای قبل شده است. زیرا در سالهای قبل عدهای واکسن میزدند و عدهای هم مبتلا میشدند، اما در دو تا سه سال اخیر هم واکسن تزریق نشده و هم ابتلای طبیعی کم بوده است و احتمال خیزش مجدد آنفلوآنزا هم در پاییز و زمستان وجود دارد. زیرا آنفلوآنزا برعکس کووید تابع فصل است و عمدتا انتظار داریم در پاییز و زمستان رخ دهد.
سوری درباره تزریق واکسن یادآور کرونا و آنفلوآنزا، گفت: باید گروههای پرخطر شناسایی شده و واکسن به آنها تزریق شود. ما باید بررسی روی موارد ابتلای شدید و مرگ اُمیکرون در چند ماه اخیر داشته باشیم تا سطح ایمنی افراد را بسنجیم و ببینیم چند درصد افراد نیاز به واکسیناسیون دارند. چشم بسته واکسن زدن، منجر به هدررفت منابع شده و ممکن است روی سیستم ایمنی افراد هم تاثیر سوء داشته باشد. بنابراین باید سطح ایمنی گروههای پرخطر را سنجیده و بعد درباره واکسیناسیون یادآور کرونا تصمیم بگیریم. به طور کلی میتوان گفت که چند ماهی است که پوشش واکسیناسیون کاهش یافته که به این معناست که یا باید به صورت طبیعی ایمنی در جامعه ایجاد شده و افراد مبتلا شده باشند یا اینکه جامعه به صورت طبیعی ایمن نشده و حساسیتشان بالا رفته است که باید پاسخ آن را از طریق مطالعات بومی به دست آوریم.
وی گفت: درباره واکسن آنفلوآنزا هم توصیه بر این بوده که گروههای پرخطر در اواخر تابستان و اوایل پاییز واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند. مانند افراد سالمند و مبتلایان به بیماریهای زمینهای و... که امسال هم این توصیه باقی است. اکنون باتوجه به کاهش رعایت پروتکلهای بهداشتی شانس ابتلا به آنفلوآنزا هم بالا میرود و اگر تمهیدات لازم را اتخاذ نکنیم، به احتمال زیاد شاهد طغیانهای متعدد و پراکنده آنفلوآنزا در سراسر کشور خواهیم بود.