دنیای قلم -دیروز روابط عمومی صداوسیما، نتایج دو نظرسنجی مرکز تحقیقات این سازمان را درباره سریالها و برنامههای تلویزیون منتشر کرد. به جز نتایج نظرسنجی درباره سریالها که هر دو هفته یک بار منتشر میشود، این بار خلاصهای از نتایج یک نظرسنجی دیگر هم درباره پربینندهترین برنامههای غیرنمایشی به انتشار رسید؛ اتفاقی که بعد از حدود پنج ماه افتاد. البته چندی پیش میزان مخاطب ویژهبرنامههای سحر، ترتیلخوانی و افطار رمضان 1401 همراه با آمار «عصر جدید» و «خندوانه» به عنوان پربینندهترینهای تلویزیون منتشر شد که بسیار خلاصه و فاقد شفافیت کافی بود. روز پنج شنبه در گزارشی با عنوان «نظرسنجیهای صداوسیما در اتاق تاریک» که در همین صفحه منتشر شد، به شفاف نبودن نظرسنجیها از برنامههای تلویزیون اشاره کردیم و حالا در نتایج نظرسنجی جدید، آمار تنها چهار برنامه تلویزیونی پربیننده اعلام شده که اگرچه نسبت به مرتبه قبل و اعلام آمار تنها دو برنامه، گامی رو به جلواست، اما به هیچ وجه کافی نیست. بیشمار برنامههای تلویزیونی وجود دارند که مدتهاست آماری از میزان مخاطبشان منتشر نشده است.
بر اساس این نظرسنجی، «عصر جدید 3» در خرداد ماه 1401 با جلب 44.4 درصد مخاطب، پربینندهترین برنامه تلویزیون است و «خندوانه» با 39.2 درصد بیننده، دومین برنامه پرمخاطب. این در حالی است که در ماه رمضان، در نتایج قطرهچکانی که از نظرسنجی برنامههای رمضانی منتشر شد، «عصر جدید» با 48.8 درصد پربینندهترین و «خندوانه» با 30.1 درصد دومین برنامه پربیننده تلویزیون معرفی شدند. بنابراین «عصر جدید» در روزهای پایانی فصل سوم، افت بیننده را تجربه کرده و «خندوانه» افزایش قابل توجه مخاطب را رتبه سوم نظرسنجی اخیر را «دورهمی» مهران مدیری با 28.8 درصد مخاطب در اختیار دارد که با فاصله بیش از 10 درصدی با رقیب همیشگیاش «خندوانه» نشان میدهد از آن عقب افتاده است. چهارمین برنامه پربیننده تلویزیون هم «مستند حیات وحش» شبکه مستند است که 25.7 درصد مخاطب جلب کرده است. بنابراین هیچ برنامه تلویزیونی به مرز 50 درصد مخاطب نرسیده که نشان از ضعف نسبی تلویزیون در این روزها دارد. نکته مهم دیگر آن که از آمار مخاطب برنامههای دیگری چون «دستپخت»، «سلام صبح بخیر»، «به خانه برمیگردیم»، «در انتهای الوند»، «فوتبال برتر»، «شوتبال»، «مسابقه ایران»، «بدون توقف» و... خبری نیست.
نکته غمانگیز میزان مخاطب سریالهای سیماست. در حالی که تا یکی، دو سال پیش، سریالهای معمول تلویزیون (نه ضعیف و نه پرمخاطب) بین 20 تا 35 درصد مخاطب داشتند و رقم 15 درصدی بیننده برای هر سریال، رقم پایینی محسوب میشد، اما در نظرسنجی اخیر سریالها که متعلق به نیمه اول تیرماه 1401 است، «مستوران» شبکه یک با 15.4 درصد بیننده، به عنوان پرمخاطبترین سریال این روزهای تلویزیون معرفی شده است! این در حالی است که وضعیت بقیه سریالها، به مراتب بدتر است. «تازه وارد» شبکه سه با 10.4 درصد بیننده دوم شده، «وضعیت زرد 2» شبکه دو با 9.8 درصد سوم شده، «آقای قاضی» شبکه دو با 9.6 درصد به رتبه چهارم رسیده و «داستان یک شهر» شبکه پنج با 3.5 درصد بیننده پس از اینها قرار گرفته است. سریال خارجی «آغاز» شبکه چهار نیز با 1.2 درصد بیننده در انتهاست. مخاطب 10 درصدی برای اغلب سریالهای تلویزیون، نشاندهنده قرار گرفتن سریالهای ماههای اخیر سیما، در مرز بحران است؛ بحرانی که ممکن است با روگردانی مخاطب از آنتن شبانه سیما، به سوختن سریالهای بعدی (که چه بسا بهتر باشند) منجر شود. جالب این که ساترا (صداوسیما) در همین حال، در حال انجام اقداماتی برای پیچیدن نسخه سریالهای خانگی است که ممکن است تا تعطیلی کامل آنها ادامه یابد.