دنیای قلم -در پهنه سیاسی هر كشوری، روزها و ایامی وجود دارند كه به عنوان یك نقطه عطف و برهه تاثیرگذار شناخته میشود. یكی از این روزهای منحصر به فرد در جغرافیای سیاسی و تاریخی ایران زمین، دوم خرداد سال76 است كه توانست برگ زرینی در تاریخ معاصر كشورمان شكل دهد. مردم ایران در این روز انعكاس مطالبات خود را در گفتمانی مشاهده كردند كه در قالب مفاهیمی چون «مدارا»، «تنشزدایی با جهان»، «توسعه جامعه مدنی»، «پرهیز از خشونت»، «حضور جوانان در عرصه تصمیمسازیها»، «شایستهسالاری» و... به میدان آمده بود. قبل از ایام انتخابات سال 76، سید محمد خاتمی به عنوان كاندیدای اصلاحات معتقد بود در بهترین شرایط 4الی 5 میلیون رای كسب خواهد كرد و برنامهریزی كرده بود تا از این پایگاه رای، برای نهادینه ساختن گفتمان اصلاحات استفاده كند.
اما مردم ایران همه معادلات را به هم زدند و نشان دادند آمادهاند تا از كشور در برابر اندیشههای افراطی حفاظت كنند. ماههای منتهی به دوم خرداد 76 دوران خاصی بود، ایران تحت فشارهای شدیدی قرار داشت و سفرای كشورهای اروپایی از ایران خارج شده بودند. در این برهه، دولت سازندگی هم از سوی جریانات تندروی خارجی و هم از جانب گروههای افراطی داخلی، تحت فشار قرار داشت. در این میان، حضور حماسی مردم در 2خرداد توانست مانند باران بهاری، مجموعه این تیرگیها را شسته و نشاط و شادمانی تازهای را به عرصه سیاسی و اجتماعی كشور ایجاد كند.
نهایتا سید محمد خاتمی با 20میلیون رای به عنوان فرد پیروز انتخابات معرفی شد و دوران تازهای در عرصه سیاسی كشور آغاز شد. یكی از نكات جالب توجه در آن زمان، رفتاری بود كه رقبای سیاسی با یكدیگر داشتند. علی اكبر ناطق نوری كه پیش از انتخابات به عنوان فرد پیروز انتخابات شناخته میشد، بلافاصله پس از انتخابات با خاتمی تماس گرفته و موفقیت او را تبریك گفت. بعد از انتخابات نیز برنامه توسعه كشور در حوزههای مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... استارت خورد و دستاوردهای منحصر به فردی در كشور شكل گرفت. رییس دولت اصلاحات تنها رییسجمهوری است كه بعد از پیروزی در انتخابات اعلام كرد، تخصصی در حوزه اقتصاد ندارد، اما جالب اینجاست، بهترین دستاوردهای اقتصادی در دوره اصلاحات ثبت شده است. چرا كه افراد شایسته، متخصص و فنسالار فرصت پیدا كردند تا ایدههای خود را در مسیر توسعه كشور اجرایی كنند. دولت اصلاحات در شرایطی شكل گرفت كه مجلس پنجم با اكثریتی اصولگرا و اقلیتی شامل كارگزاران سازندگی و گروههای چپ شكل گرفتند. در یك چنین شرایطی، دولت اصلاحات نرخ رشد اقتصادی 8درصدی را كه بالاتر از متوسط جهانی بود، ثبت كرد.
نرخ تورم در این دوران در وضعیت باثبات قرار داشت و فضای كسب و كار بسیار پویا بود. با ظهور این دولت، شور و نشاط فراوانی در عرصه اجتماعی شكل گرفت و جوانان ایرانی چشمانداز روشنی پیش روی خود میدیدند. در عرصه بینالمللی نیز، خاتمی با طرح موضوع «گفتوگوی تمدن ها»تصویر تازهای از ایران و ایرانی در عرصه جهانی ثبت كرد. اما هر اندازه كه توفیقات دولت اصلاحات بیشتر میشد، تلاش گروههای تندروی داخلی برای سنگاندازی پیش روی فعالیتهای دولت، فزونی میگرفت. در این شرایط مردم در انتخابات مجلس ششم به افراد و جریاناتی رای دادند كه قرابت فكری نزدیكی با رییسجمهور داشتند.بعد از تشكیل مجلس ششم، سند چشمانداز 20ساله از دل هماهنگی با رهبری تنظیم شد تا با تداوم مسیر اصلاحات ایران در سال 1404 به كشور نخست از منظر توسعه در منطقه بدل شود.
مسیری كه اگر تداوم پیدا میكرد، امروز ایران به جای مشكل نان و معیشت و گرانی به دنبال تثبیت جایگاه رفیع خود در منطقه و جهان بود. اما متاسفانه، خاطیان و جاهلان، كشور را در مسیر دیگری قرار دادند كه مشكلات امروز كشور برآمده از این رویكردهای غلط است. سید محمد خاتمی سال 84 در شرایطی كشور را تحویل رییس دولت نهم داد كه شاخصهای اقتصادی در وضعیت باثباتی قرار داشتند. رشد اقتصادی 8درصدی، ذخایر ارزی قابل توجه، بازار كسب و كار پویا، روابط دیپلماسی عالی با اروپا و جهان و... از جمله شاخصهای اقتصادی و راهبردی كشور در آن برهه بود. اما باید دید، دولت احمدینژاد با چه شاخصهایی كشور را تحویل دولت روحانی داد. رشد منفی اقتصادی 6الی 8درصدی، تحریمهای گسترده اقتصادی، قرار گرفتن ذیل فصل هفتم منشور شورای امنیت، بیكاری بالا، تورم فزاینده و... بخشی از شاخصهای اقتصادی دوران احمدینژاد بودند.این در حالی است كه خاتمی كشور را با 120میلیارد دلار طی 8سال اداره كرده بود و احمدینژاد با 800میلیارد دلار درآمدهای نفتی و بیش از 400میلیارد درآمدهای میعانات، گاز و... شاخصها را دچار نزول مستمر ساخته بود. در این میان تمام تلاشهای گروههای اصلاحطلب برای مقابله با دروغ، فریب و حاشیهسازی منجر به مشكلات سال88 شد و 3 چهره برجسته كشور شامل خانم زهرا رهنورد، مهدی كروبی و میر حسین موسوی همچنان بهای این تلاشها را میپردازند.
به نظرم، گفتمان اصلاحات نه تنها برای جوانان دهه شصتی، بلكه برای جوانان نسل امروز نیز حرفهای فراوانی برای گفتن دارد. كافی است، فضای لازم ایجاد شود و تیغ تیز استصواب از پیش روی انتخابات كشور كنار برود تا باز هم فضا برای بارش باران بهاری اصلاحات فراهم شود. در یك چنین شرایطی كه مردم با مشكلات معیشتی فراوانی دست به گریبانند، ضروری است، محتوای گفتمانی كه باعث شكلگیری دوم خرداد 76 شد، باز هم مرور شود، گفتمانی كه شور و نشاط آفرید، حماسه خلق كرد و مشاركت را افزایش داد. در پایان یك چنین روایتی به مناسبتی یك چنین روزی باید به همه زنان و مردان این سرزمین روزی را تبریك گفت كه لبخند، رشد اقتصادی، بهبود كسب و كار و نشاط را در جامعه ایرانی شكل داد. گفتمانی كه ایران را برای همه ایرانیان میخواست و خواستار تنشزدایی بود. بنابراین خانمها، آقایان دوم خرداد شما مبارك...
شهربانو امانی