دنیای قلم - سرطان پستان یا سینه جزو مواردی است که در ایران کمتر از کشورهای غربی دیده می‌شود اما به دلیل مراجعه دیرهنگام خانم‌ها و بروز علایم بالینی درمانش سخت‌تر است. به همین دلیل بهتر است همه خانم‌ها معاینه لمس توده ماهیانه و چکاپ سالیانه را به موقع انجام دهند و به محض لمس توده مشکوک یا شکل غیرطبیعی و ترشحات چرکی به پزشک مراجعه کنند. امروز روز آگاهی از سرطان سینه (اکتبر ماه آگاهی بخشی سرطان سینه) است که به همین بهانه با دکتر ملیحه حسن زاده مفرد، متخصص زنان و زایمان، فلوشیپ فوق تخصصی سرطان شناسی زنان درباره این بیماری گفت وگو کردیم. ادامه مطلب را مطالعه کنید:
«علایم بیماری به صورت برجستگی یا لمس ضخامتی است که با بافت طبیعی سینه فرق می کند. تغییر در اندازه، تورفتگی ،قرمزی و التهاب که پوست سینه شبیه پوست پرتقال دیده می‌شود.»
بیشتر بخوانید : کدام زنان در معرض خطر سرطان پستان هستند؟
این متخصص معتقد است: «خانم‌ها فکر می‌کنند لمس توده همراه با درد نشانه سرطان است و تا زمانی که ضایعه ،زخم و تورم مشاهده نکنند، به پزشک مراجعه نمی‌کنند. در حالی که علایم قبل از بروز بیماری هشدار دهنده است و خانم‌ها باید به آن توجه داشته باشند.»دکتر حسن زاده با تجربه طولانی کار در کلینیک سرطان سینه در این باره چنین می‌گوید: «من حدود 20 سال است که در کلینیک سرطان سینه کار می‌کنم و جالب است بدانید تعداد بیمارانی که به صورت بیماریابی تشخیص می‌دهیم، خیلی کمتر از مواردی است که بیمار با علایم بالینی مراجعه می‌کند، در حالی که سرطان سینه را دو سال قبل از این که توده به صورت قابل لمس دربیاید می توان شناسایی کرد.»
وی ادامه می دهد: «روش های غربالگری سرطان سینه، ماموگرافی و روش معاینه که توسط خود فرد یا پزشک انجام می شود، برای تشخیص سرطان کاربرد دارد. ارزش روش لمس بافت نسبت به ماموگرافی کمتر شده است و بیشتر ماموگرافی به ویژه در سنین 40 تا 50 سال توصیه می‌شود. البته سن مناسب انجام ماموگرافی در بعضی از مراجعات از 40 سالگی و بیشتر مراجعات 50 سالگی توصیه می‌شود و ممکن است علاوه بر ماموگرافی از روش های سونوگرافی و ام آر آی هم استفاده شود.»
دکتر حسن زاده درباره سن شیوع بیماری می‌افزاید: «کمتر از یک درصد سرطان ها در افراد کمتر از 25 سال و در افراد بیشتر از 30 سال دیده می‌شود و با بیشتر شدن سن، میزان آن افزایش می یابد.»
«20 تا 30 درصد خانم‌هایی که به سرطان سینه مبتلا می‌شوند، سابقه خانوادگی دارند و اگر مادر یا خواهر خانمی قبل از یائسگی به سرطان سینه مبتلا شود، خطر ابتلای خودش در طول زندگی تا 30 درصد است و در کل 5 تا 10 درصد سرطان‌ها زمینه وراثتی دارند. اگر بیماری سابقه خانوادگی و بالطبع ریسک بیشتری دارد، باید غربالگری را 5 تا 10 سال زودتر شروع کند».
او درباره عوامل موثر بر بروز بیماری می گوید: « رژیم غذایی پرچرب و فست فودی، چاقی و تفاوت های جغرافیایی از جمله عوامل تاثیر گذار بر بروز بیماری است. هرچه قاعدگی و یائسگی زودرس و سن کمتر باشد، خطر سرطان افزایش می یابد. مصرف بعضی از داروها مانند استروژن و پروژسترون و قرص‌های هورمونی ممکن است ریسک سرطان را افزایش دهد. مصرف قرص پیشگیری از بارداری خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش نمی دهد، اما به نسبت کسانی که از این قرص استفاده نمی کنند، احتمال خطر بیشتر است و اگر مصرف آن را قطع کنند بعد از مدتی خطر برای آن ها به میزان افراد عادی می‌رسد. افرادی که سابقه سرطان تخمدان یا آندومتر دارند در معرض افزایش ریسک سرطان سینه قرار دارند. از آن جا که ممکن است انجام ماموگرافی برای همه مقدور نباشد با معاینه خود فرد یا پزشک می‌توان بیماری را در مراحل اولیه شناسایی کرد».
دکتر حسن زاده درباره جراحی سرطان سینه می‌افزاید: «قبلا با جراحی و حذف بافت سینه مشکلات زیادی برای بیمار و خانواده‌اش به وجود می آمد اما با تکنیک‌های جدید عوارض کمتر شده است و با ماموپلاستی و ترمیم اشکال تصویر بدنی برطرف می‌شود. از طرفی برداشتن غدد لنفاوی باعث تورم و ایجاد ناراحتی می شد و همراه با بدشکلی موضعی بود اما امروزه با برداشتن غدد لنفاوی خاص این مشکل برطرف شده است.»