دنیای قلم -تو چقدر بحث کردن بلدی؟ در خانه خیلیهای مان بحث با یک موضوع ساده شروع میشود، بعد یکهو نمیفهمیم چی پیش میآید که با دعوا و قهر و گریه تمامش میکنیم. بعد هم هر کسی میرود توی اتاقش و در را محکم میکوبد. آن وقت تکلیف موضوع موردبحث که حل نمیشود، هیچ؛ یک مشکل و دلخوری تازه هم به وجود میآید. وقتی پا به دوره نوجوانی میگذاریم، به بحثهای طولانی و اظهارنظرهای پرشور علاقه زیادی پیدا میکنیم اما ممکن است ندانیم که این کار آدابی هم دارد که باید تمرینش کنیم تا هم بتوانیم مشکلات مان را از طریق حرف زدن حل کنیم و هم مهارت گفت و گوی بدون جدل را در خودمان تقویت کنیم. در ادامه تعدادی از دلایلی را که باعث میشود بحث به دعوا منجر شود، با هم بررسی میکنیم.
یکی از جرقه هایی که معمولا آتش دعوا را روشن میکند، جملات اتهامی است: «تو همیشه ...»، «تو هیچ وقت...»، «شما منو مجبور میکنین...». وقتی این جملات بر زبان آورده میشود، احساس سرخوردگی میکنیم. سطح ترس بالا میرود و خشم بروز میکند. پس اگر سعی کنیم فقط روی موضوع بحث متمرکز بمانیم و دیگری را متهم نکنیم، قدم مهمی برداشتهایم تا قهر و دعوا را از خودمان دور نگه داریم.
وقتی تلاش میکنیم در بحث برنده شویم، ممکن است این کار را به هر روشی انجام بدهیم؛ مثلا مسخره کردن طرف مقابل و حمله به شخصیت او. به زبان آوردن چیزهای بد راجع به ظاهر، شخصیت و هوش طرف مقابل ممکن است او را ساکت و ما را برنده کند ولی آسیب عاطفی زیادی به رابطهمان وارد میکند. یکی از راههای جلوگیری از این اتفاق، تعیین «تایم اوت» است. یعنی وقتی میفهمیم که هیجانات مان در حال اوج گرفتن است، دمای بدن دارد بالا میرود و کلمات شکل محترمانهشان را از دست میدهند، زمان استراحت است. طبق یک قرارداد قبلی توافق کنید که ادامه بحث را بعد از فروکش کردن هیجانات از سر بگیرید.
گاهی اوقات در بحث و جدل، منطقمان را کنار میگذاریم و شروع میکنیم به بال و پر دادن به افکار منفی. مثلا فکر میکنیم طرف مقابل قصد دارد عمدا ما را عصبانی کند یا خوشش میآید که حرصمان را دربیاورد. وقتی به این بدگمانی میدان میدهیم، هر نشانه بیربطی در رفتار طرف مقابل را تأیید کننده فکر منفیمان تلقی میکنیم و بحث به بیراهه کشیده میشود. این نشانهها غالبا واقعیت ندارند ولی ما آنها را درست میپنداریم چون با تصوری که در ذهنمان ساختهایم، همخوان هستند. در چنین مواردی لازم است به خودمان یادآوری کنیم که هدف از این بحث، حل کردن مسئلهای بوده است؛ یعنی برای طرف مقابل اهمیت داشتهایم که زمانمان را صرف گفتوگو کردن با هم میکنیم.
بحث و مشاجره در همه خانهها به ویژه خانوادههایی که فرزند نوجوان دارند، امری طبیعی است. نکته مهمی که باید یادتان باشد این است که خود و خانوادهتان را بابت دعواهای گاه به گاه سرزنش نکنید و غیر عادی ندانید بلکه سعی کنید اشتباهات را هنگام بحث پیدا کنید. غیر از موارد بالا خطاهای دیگری هم هنگام گفتوگو رایج است. در خانه شما چه چیزهایی یک بحث معمولی را به جاروجنجال میکشاند؟ آنها را پیدا کنید و در شرایطی که اوضاع سفید و صلحآمیز است، برایشان راهکاری درنظر بگیرید. به مرور زمان در بحث کردن بدون گریه و دعوا مهارت پیدا میکنید.
منبع: خراسان