دنیای قلم- سعید شمس نوشت: مردم ایران که از اردیبهشتماه سال ۹۷ به یکباره با اوجگیری قیمتها مواجه بودند، در سال جاری با پدیدهای روبرو شدند که شاید چند وقت پیش تصورش هم غیرقابل باور بود. اذهان عمومی در حالی به دلیل وضعیت بههم ریخته اقتصادی مشوش است که همچنان این سئوال بیپاسخ وجود دارد که دلیل اصلی این همه شلختگی و نابسامانی اوضاع اقتصادی ایران چه چیزی میتواند باشد؟
محمدقلی یوسفی، تحلیلگر مسایل اقتصادی، در گفتوگو با اعتمادآنلاین در این رابطه اظهار داشت: در روزهایی که گرانی بیداد میکند، باید پرسید چرا همه فقط به بالا رفتن نرخ دلار حساسیت نشان میدهند. چرا کسی نمیگوید پراید چرا ۱۳۰ میلیون تومان شده است و چرا اجاره یا قیمت خرید آپارتمان که برای زندگی خیلی هم لازم است، این همه گران شده است؟ چرا کسی نمیآید بگوید چرا قیمت لبنیات در عرض چند روز چند برابر میشود؟ این برای من پرسشی جدی است که مردم چرا فقط قیمت دلار را روزانه رصد میکنند؟ البته شبکههای خارجی روی این مساله زوم کرده و جامعه را حساس میکنند.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه سخنانش گفت: نکته ملموسی که باید آن را مورد توجه قرار بدهیم، چیزی جز این نیست که افزایش نرخ تورم، دلار یا موارد دیگر معلول هستند و علت نیستند. مثلا باید بدانیم، اگر دلار را به زور از ۳۰ هزارتومان به ۱۰ یا ۷ هزار تومان برسانیم، قطعا مشکلی از مشکلاتمان حل نخواهد شد.
او همچنین تصریح کرد: در اقتصادی که تولیدمحور نیست، مبتنی بر مصرف درآمدهای نفتی است، تزریق پول در آن صورت گرفته در حالی که انگیزه فعالیتهای تولیدی نزدیک به صفر است و به دلیل قرار گرفتن در وضعیت تحریم از امکان توسعه بخشهای صنعت و کشاورزی و برقراری مبادلات تجاری با کشورهای دیگر محروم است، شرایط به گونهای رقم میخورد که گرهها روز به روز کورتر میشوند.
وی توضیح داد: همچنین باید این را هم در نظر گرفت کسانی که در همین شرایط تحریم داد و ستد میکنند، سودهای کلانی به جیب میزنند که این سودبُردهها به نوعی در سیستم مدیریتی و اجرایی دخیل هستند. بنابراین میتوان متوجه شد که کشور ما با وجود اینکه کشوری غنی است، روز به روز بیشتر به فلاکت میافتد.
او تاکید کرد: بزرگ شدن دولت هم یکی از دلایل بههم ریختگی وضعیت اقتصادی به شمار میرود. دولتها هیچوقت تولیدکننده نیستند و به همین دلیل بزرگ شدن دولت موجب بیشتر شدن خدمات و نقدینگی میشود که چنین حالتی تورمزا است. چون دولت باید به کارمندانش حقوق بدهد آن هم در حالی که بخش خصوصی شرایط مطلوبی برای فعالیت ندارد و به همین دلیل از پرداخت مالیات عاجز است. اینجاست که دولت برای کسری اقدام به چاپ اسکناس میکند و این اقدام موجب بالا رفتن نقدینگی شده و در نتیجه تورم اوج میگیرد. بالا رفتن نرخ تورم هم ارزش پول ملی را پایین میآورد.
این تحلیلگر مسایل اقتصادی در ادامه اظهار داشت: با توجه به مسایل مطرح شده، باید بگوییم بالا رفتن نرخ ارز اتفاقی قابل انتظار است. در واقع نکته عجیب و غیرقابل انتظار این است که مسئولین چرا تجربه نمیگیرند و سیاستهای غلط را همچنان ادامه میدهند. مشکل اساسی ما دولتمردان هستند. یعنی کسانی که باید مشکلات را حل کنند، خودشان بخشی از مشکل هستند. یعنی دولتی که مشکل ایجاد کرده است، چطور میتواند مشکل را حل کند؟
محمدقلی یوسفی در پایان گفت: مشکل اصلی ما این است که مسئولین نه تنها نمیدانند مشکل چیست، بلکه «نمیدانند» که نمیدانند مشکل چیست و به همین دلیل فکر میکنند در حال انجام کار درست هستند و این گونه به سیاستهای اشتباه ادامه میدهند.