دنیای قلم -با اینکه طالبان بر افغانستان کنترل یافته اما همچنان بسیاری از رهبران بارز این جنبش ناشناخته هستند؛ رهبرانی که احتمال دارد بسیاری از آنها در راس قدرت آتی در این کشور حضور داشته باشند.
نظامیان طالبان بدون هیچ درگیری وارد کابل شدند و اعلام کردند که پیش بینی می‌کنند به زودی قدرت را تحویل بگیرند و متعهد شدند امنیت همه کسانی را که با دولت افغانستان همکاری داشتند، تامین کنند.اما رهبران طالبان با اینکه ظرف چند روز بخش بیشتری از افغانستان را تحت سیطره خود درآوردند، دقیقا اتفاقی که بین سالهای ۱۹۹۶ و ۲۰۰۱ افتاد و این جنبش بر افغانستان مسلط شد، ناشناخته مانده‌اند.
از جمله رهبران طالبان هبت‌الله آخوندزاده، فرمانده عالی این جنبش است که در ماه مه ۲۰۱۶ چند روز پس از ترور سلف خود اختر محمد منصور که در جریان حملات پهپادی آمریکا در پاکستان کشته شد، در جریان یک انتقال سریع قدرت به عنوان رهبر طالبان منصوب شد.
در مورد آخوندزاده قبل از انتصابش به رهبری طالبان اطلاعاتی کمی وجود دارد. او قبل از تصدی این سمت، بیشتر از جنگ به مسائل قضایی و دینی توجه داشت. این روحانی که قوه قضائیه طالبان را رهبری می‌کرد داخل این جنبش نفوذ زیادی داشت اما تحلیلگران معتقدند که نقش او در رأس طالبان بیشتر نمادین است تا عملی.
آخوندزاده فرزند یک عالم دینی و اصالتا اهل قندهار، قلب منطقه پشتون در جنوب افغانستان و خاستگاه طالبان است. ایمن الظواهری، سرکرده القاعده بلافاصله با او بیعت کرد.
وی ماموریت حساس اتحاد طالبان را برعهده داشت که پس از مرگ ملا منصور در اثر درگیری خشونت آمیز بر سر قدرت این اتحاد از هم پاشیده بود. او همچنین افشا کرد که طالبان سالها مرگ محمد عمر، بنیانگذار خود را کتمان کرده بود.
رهبر بارز دیگر طالبان عبدالغنی برادر است. او در ولایت اروزگان متولد شد و در قندهار بزرگ شد. برادر در کنار ملا عمر یکی از بنیانگذاران جنبش "طالبان" است که در سال ۲۰۱۳ درگذشت اما مرگ او تا دو سال بعد فاش نشد.
مانند بسیاری از افغان‌ها زندگی برادر نیز با حمله شوروی در سال ۱۹۷۹ تغییر کرد و گفته می‌شود که او در کنار ملا عمر جنگیده است.
در سال ۲۰۰۱ پس از حمله ایالات متحده و سقوط طالبان، گفته شد که او بخشی از گروه کوچکی از مبارزان بوده که مایل به توافق برای به رسمیت شناختن دولت کابل داشتند اما این ابتکارعمل شکست خورد.
برادر زمانی که در سال ۲۰۱۰ در شهر کراچی پاکستان دستگیر شد فرمانده نظامی طالبان بود. وی در سال ۲۰۱۸ تحت فشار واشنگتن آزاد شد. او مورد احترام جناح‌های مختلف طالبان است و به همین دلیل به عنوان رئیس دفتر سیاسی آنها در دوحه تعیین شد و از همانجا مذاکرات با آمریکایی‌ها را هدایت کرد که به خروج نیروهای خارجی از افغانستان منجر شد و بعد هم مذاکرات صلح با دولت این کشور شروع شد که البته نتیجه‌ای نداشت.
رهبر دیگر طالبان سراج الدین حقانی، سرکرده شبکه حقانی است. او پسر یکی از مشهورترین رهبران ضد شوروی جلال‌الدین حقانی، نفر دوم فرمانده طالبان و رهبر شبکه قدرتمندی است که نام خانوادگی او را بر خود دارد.
واشنگتن "شبکه حقانی" را که پدرش تأسیس کرده است تروریست و یکی از خطرناک ترین جناح‌ها در مبارزه با نیروهای آمریکا و ناتو در دو دهه گذشته در افغانستان می‌داند. این شبکه به استفاده از عملیات انتحاری معروف است و تعدادی از خشونت آمیزترین حملات در افغانستان در سالهای اخیر به این شبکه نسبت داده می‌شود.
سراج‌الدین حقانی همچنین به ترور برخی از مسوولان ارشد افغانستان و گروگانگیری غربی‌ها متهم است که آنها را در ازای باج گیری یا در ازای آزادی زندانیان افغان به گروگان می‌گرفت. به عنوان مثال بو برگدال، سرباز آمریکایی را به گروگان گرفته بود که در سال ۲۰۱۴ در ازای آزادی پنج بازداشت افغان از زندان گوانتانامو، آزاد شد.
نظامیان حقانی که به استقلال، مهارت‌های جنگی و تجارت پردرآمد شهرت دارند ظاهراً مسئول عملیات طالبان در مناطق کوهستانی شرق افغانستان هستند و گفته می‌شود تأثیر زیادی بر تصمیمات این جنبش دارند.
از دیگر رهبران بارز طالبان "ملا یعقوب" است. او پسر محمد عمر و رئیس کمیته نظامی‌ای است که نفوذ زیادی در طالبان دارد و رویکردهای استراتژیک جنگ علیه دولت افغانستان را تعیین می‌کند.
نسبت داشتن یعقوب به پدرش که نظامیان طالبان او را به عنوان رهبر جنبش خود محترم می‌شمرند، باعث شده او عامل اتحاد این جنبش گسترده و متنوع شود.
با این حال نقش یعقوب داخل جنبش طالبان همچنان محل حدس و گمان است و برخی تحلیلگران معتقدند انتصاب وی به عنوان رئیس کمیته مذکور در سال ۲۰۲۰ صرفاً یک اقدام نمادین بود.
از سوی دیگر، تحلیلگران مسائل سیاسی افغانستان ورود نیروهای مسلح طالبان به کابل را توطئه‌ای بزدلانه توصیف کردند که به سقوط بخش‌های بیشتری از کشور منجر شد که تحت کنترل طالبان است.
وی گفت، نیروهای دولتی در برابر نیروهای طالبان مقاومت می‌کردند اما تمام تجهیزات نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان در اختیار این جنبش قرار گرفت. در حالی که کابل در یک وحشت عظیم به سر می‌برد، نیروهای طالبان در نتیجه توطئه سازمان یافته و گسترده برای کنترل کامل افغانستان پیش می‌روند.
منبع: ایسنا