دنیای قلمـ روانشناس بالینی گفت: کرونا علاوه بر تاثیرات جسمانی، تاثیرات روانی در افراد جامعه داشته، شنیدن اخبار مرگ و میر بهویژه مرگ افراد چهره و سرشناس، تصویری از مرگ در ذهن عموم افراد ایجاد کرده و سلامت روان مردم را تضعیف کرده است. فرنگیس شریفیباستان افزود: کرونا با توجه به تاثیراتی که به صورت مزمن بر فیزیک انسان برجای می گذارد، تغییرات و تحولاتی بر سیستم بهداشت و سلامت روان افراد داشته است. وی اضافه کرد: زمانی که انسان با یک اتفاق جدید و غیرمترقبه روبهرو می شود از آنجایی که تا پیش از آن با شرایط سازگاری پیدا کرده بود، با وقوع شرایط جدید و غیرقابل پیش بینی مثل کرونا، افراد سطح بالایی از استرس را تحمل میکنند در واقع استرس نخستین مسالهای بود که با ورود کرونا در کشور، تاثیر خود را روی افراد گذاشت. این رواندرمانگر با اشاره به تعریف سازمان بهداشت جهانی درباره سلامت روان افزود: توانایی کامل برای ایفای نقش های جسمانی، روانی و اجتماعی و اینکه افراد بتوانند عملکرد و کارکردهای روانی و جسمانی خود را به خوبی انجام دهد، از شاخص های سلامت روان است، در واقع زمانی که فرد مبتلا به یک بیماری مثل سرماخوردگی معمولی می شود، ممکن است تا یک هفته نیاز به استراحت داشته و کارکردهای فیزیکی او تحتتاثیر قرار میگیرد.
این روانشناس بالینی تاکید کرد: این درحالی است که وقتی فرد به بیماری مبتلا و نیاز به استراحت دارد، به طور معمول روابط اجتماعی، ارتباطی، رفتوآمدها و تعاملاتش تحتالشعاع قرار میگیرد. یعنی عملکردهای روانی که همان استرس است روی روان افراد، تمرکز فرد، مسائل حافظه، خلق، شادی و احساس خوشحالی و دیدگاههای خود و حتی آینده تاثیر میگذارد. شریفیباستان گفت: به همین دلیل باید گفت اولین مسالهای که تحتتاثیر کرونا قرار گرفته، سلامت روان انسان وابسته به سلامت ابعاد مختلف فیزیکی، روانی و اجتماعی فرد است اما تداوم شیوع کرونا بر سلامت روان افراد تاثیر گذاشته است مواردی از جمله از در سرکار حاضر شدن، محدودیت تردد و رفتوآمد مردم و موسسات، اخراج نیروها، کار با درآمد حداقلی و در نهایت فقر تنها چیزی است که امروز تاثیر آن را در سلامت روان مردم شاهد هستیم. این روانشناس بالینی گفت: این بیماری پیشبینی شده نیست و نیاز به شرایطی دارد که افراد خود و خانواده هایشان را از این بیماری مصون نگه دارد این درحالی است که شرایط اقتصادی این اجازه را به فرد نمی دهد و در نهایت بر روی درمان آنها نیز تاثیر گذار است. شریفیباستان افزود: تضعیف روان مردم و از دست رفتن موقعیت های شغلی و وضعیت اقتصادی با شیوع کرونا از یک سو و از سوی دیگر و مرگ و میر و سوگی است که دائما تکرار می شود بهویژه اخبار ناگوار از مرگ و میر افراد چهره و سرشناس که تصویری از مرگ در اذهان عمومی ایجاد کرده است.
بیشتر بخوانید: با چه علائمی از کرونا، باید به بیمارستان مراجعه کنیم؟
این رواندرمانگر ادامه داد: در سنین کودکی که سن خاص رشدی انسان به حساب می آید، میبینیم والدین شاید آن آگاهی و اطلاعات اولیه لازم و مهم را ندارند و تاثیری که این بیماری روی سلامت روان اقشار سنی مختلف به ویژه کودکان و نوجوانان میگذارد، قابل تامل است. وی ادامه داد: سن کودکی و نوجوانی، سنی است که فرد باید آموزش دیده، به مدرسه برود، اجتماعی شده و مهارتهای زندگی را در مدرسه یاد بگیرد، هویت خود را بشناسد، دوستیابی کند، زمانی که این فضاها از کودکان و نوجوانان گرفته میشود آنها در واقع دیگر فضایی برای تخلیه انرژی روانی و اجتماعی خود ندارند و در نهایت انرژیشان هدر میرود.
شریفیباستان گفت: در چنین شرایطی کودکان و نوجوانان محدود به فضای بسته خانه میشوند و مسائل روانی اعضای خانواده روی کودکان اثر می گذارد چراکه خانواده تاثیر بسزایی در رشد روانی کودکان دارد. بنابراین در این دوران خاص شیوع کرونا، نحوه برخورد خانواده با استرسها، چالشهای روانی، سوگواری و نحوه برخورد با عزیزی که از دست میرود، تعبیری که خانواد از بیماری دارد، اصطلاحاتی که در محیط خانه به کار میبرند، مدیریت شرایط و بحران در خانواده، سازگاری با محدودیتهای به وجود آمده همه و همه روی کودکان تاثیر میگذارد.
بیشتر بخوانید: پیشبینی وزیر بهداشت از آغاز مجدد روزهای سخت کرونایی
شریفیباستان در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به وضعیت گروه نوجوانان در دوران شیوع کرونا گفت: نوجوانان در اوج رشد اجتماعی خود هستند یعنی به لحاظ پختگی روانی، جسمی، جنسی و هیجانی که در آنها رخ میدهد، دوست دارند با محیط پیرامون ارتباط برقرار کنند. با شیوع کرونا این ارتباط از آنها گرفته میشود. بسیاری از مراجعان دفاتر روانشناسی در گروه سنی نوجوان که تازه وارد دانشگاه شدهاند، هستند که نمیتوانند ارتباط متفاوتی را تجربه کنند. کلاسها مجازی بوده و این فرصت از آنها گرفته شده است. این رواندرمانگر اظهار داشت: در واقع یکی از بسترهای مهمی که برای رشد اجتماعی انسانها فراهم بود، از آنها گرفته شده و این گروه سنی محدود به ارتباط با اعضای خانواده شدهاند. ارتباط نوجوانان با دوستانشان و اعضای گروهها، تاثیرگذاری اش متفاوت از ارتباط با اعضای خانواده است. این روانشناس با اشاره به اینکه برای نوجوان و جوانان ما فرصت دوستیابی، برقراری ارتباطات اجتماعی، فرصت تجربه کردن نقشهای مختلف گرفته شده است، گفت: برای گروه های جوان نیز این شرایط وجود دارد. گروه جوان نیز در برههای قرار دارند که فرد برای به دست آوردن شغل، اثبات خودش در انجام فعالیتهای کاری و برقراری ارتباطات، جایگاه مدیریتی نیاز به تلاش دارد، سعی دارد خودش را در جامعه بشناسد و رشد کند اما این شرایط جدید و پیشبینی نشده اهدافش را تضعیف کرده و دست یافتن به اهداف برای جوانان سخت شده است.
بیشتر بخوانید: شناسایی ۷ مورد کرونای انگلیسی در تهران
شریفیباستان با بیان اینکه این شرایط روی سلامت روان والدین نیز تاثیر داشته است، گفت: والدین نیز نگرانیهای زیادی را تجربه میکنند. نگران سلامت روان و جسمی فرزندانشان، خود و خانواده هایشان هستند. این روانشناس بالینی با اشاره به تضعیف سلامت روان سالمندان گفت: سالمندان نیز تحتتاثیر این شرایط هستند بهویژه زمانی که گفته میشد این بیماری روی سالمندان تاثیر بیشتری دارد، سلامت روان آنها تحت تاثیر قرار گرفته بود. یکی از مراجعان از این گلایه داشت که دیگر نمیتواند آخر هفتهها سفرهای را برای بچهها و نوهها و عروس و دامادهایش پهن کند و دیگر کسی به او سر نمیزد.
منبع: آرمان ملی