جزئیاتی از وضعیت نگران کننده مردم خوی بعد از زلزله
«ستار قلیزاده» یكی از كشتهشدگان زلزله ۸ بهمنماه شهرستان خوی است. همسر او درحالی كه صدایش گرفته و به سختی شنیده میشود به من میگوید: «شوهرم ۳۷ سال داشت
دنیای قلم -بهاره شبانكارئیان :«ستار قلیزاده» یكی از كشتهشدگان زلزله ۸ بهمنماه شهرستان خوی است. همسر او درحالی كه صدایش گرفته و به سختی شنیده میشود به من میگوید: «شوهرم ۳۷ سال داشت. وقتی زلزله آمد من و دو فرزندم فرار كردیم. ستار داشت پشت سر ما از حیاط خارج میشد كه یك دفعه فریاد زد كمرم! دیوار حیاط روی بدنش آوار شده بود. سریع او را به بیمارستان «بنیهاشم» رساندیم، اما تمام كرده بود. حالا ما هم آواره كوچه و خیابان شدیم.»
ساعت ۲۱ و ۴۴ دقیقه شنبه شب؛ هشتم بهمن ماه بود كه زمینلرزهای به بزرگی ۵.۹ ریشتر شهرستان «خوی» واقع در آذربایجان غربی را لرزاند. این زلزله در عمق ۷ كیلومتری زمین با طول جغرافیایی ۴۴.۹۰ و عرض جغرافیایی ۳۸.۵۹ در ۶ كیلومتری خوی، ۳۰ كیلومتری ایواوغلی و ۳۵ كیلومتری قرهضیاالدین به وقوع پیوست كه همچنان هم پسلرزههای آن ادامه دارد. در گزارشات ابتدایی از وقوع این زمینلرزه مشخص شد كه برق بخشی از شهرستان خوی قطع و مردم از شدت ترس به خیابانها رفتند. تعداد مصدومان این رخداد بیش از هزار نفر اعلام شده است و همچنین تاكنون (لحظه تنظیم این گزارش) سه نفر بر اثر وقوع این زمینلرزه كشته شدهاند.
به گفته مرتضی مرادیپور، معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر، «86 روستا» تحت تاثیر این زمینلرزه قرار گرفتند. مصدومان به بیمارستانهای شهرستان «خوی، سلماس و چایپاره» مراجعه كردند. بیش از ۲۰ نفر هم در بخش مراقبتهای ویژه بستری هستند. این رخداد در حالی است كه حدود یازده روز پیش؛ ۲۸ دی ماه هم این شهرستان در ساعت ۱۳ و ۳۸ دقیقه، زمینلرزهای به بزرگی ۵.۴ ریشتر را تجربه كرد. پیش از این نیز در ۱۳ مهر ماه ۱۴۰۱ استان آذربایجان غربی حوالی خوی با زمینلرزهای به بزرگی ۵.۴ ریشتر لرزید كه ۱۲ روستا را بهطور جدی دچار بحران و به بیش از ۵۰۰ واحد مسكونی خسارت وارد كرد. در زمینلرزه ۱۳ مهرماه هزار و ۱۲۶ نفر مصدوم شدند. شهرستان خوی هنگامی با زلزله هشتم بهمن ماه مواجه شد كه اكثر روستاهای اطراف آن به دلیل وقوع زمینلرزه سیزدهم مهر ماه هنوز در چادر بهسر میبُردند.
یكی از كشتهشدگان سكته قلبی كرد
رییس اورژانس آذربایجان در مورد این رخداد به «اعتماد» میگوید: «وضعیت فعلا كنترل شده است. مصدومان به بیمارستانها منتقل شدهاند. تاكنون بیش از هزار نفر در این زلزله مصدوم و سه نفر نیز جانشان را از دست دادهاند. با توجه به اینكه هنوز آماری از برخی روستاهای دوردست خوی در دست نیست، امكان دارد این آمار تغییر كند و بیشتر شود. فوتیها هم مربوط به شهرستان خوی بودهاند.»
مسوول روابط عمومی هلال احمر خوی نیز در این باره به «اعتماد» میگوید: «سه نفر به دلیل این زمینلرزه كشته شدهاند. یكی از آنها بر اثر سكته قلبی فوت شده. شرایط فعلا بسیار پیچیده است و نمیتوان درباره آن صحبت كرد.»
وزیر كشور عصر روز یكشنبه ۹ بهمنماه گفت: «عملیات امداد و نجات در روستاهای آسیبدیده خوی به پایان رسید. در حال حاضر كسی زیر آوار نیست.» این درحالی است كه هنوز پسلرزههای زیادی در خوی احساس میشود. استاندار آذربایجان غربی در این باره عنوان كرد: «پس از زلزله ۵.۹ ریشتری در خوی بیش از ۴۰ پسلرزه احساس شده است. برآورد اولیه این است كه واحدهای مسكونی ۷۰ روستا از ۲۰ تا ۸۰درصد آسیب دیدهاند كه البته آسیب در مناطق شهری نسبت به ۲ زلزله قبل، بیشتر بوده و خسارتهایی در داخل شهر خوی و شهر فیرورق گزارش شده است.»
نمیتوانیم به شما رسیدگی كنیم
پنج نفر از دهیاران روستاهای اطراف شهرستان خوی از وضعیت امدادرسانی به اهالی برای «اعتماد» توضیحاتی میدهند.
دهیار «زاویه حسنخان» میگوید: «روستای ما جزو مناطقی بود كه خسارت زیادی دید. تعداد مصدومانمان هم بالا بود. یكی از جانباختگان هم مربوط به روستای ما است. والا ۱۵۰ چادر دریافت كردیم اما چه فایده ۴۰۰ خانوار بدون چادر ماندند. هیچ اقلامی هم نداریم. نه نانی، نه پتویی... هیچی نداریم.»
دهیار «بدلان»: «خوشبختانه روستای ما مصدوم نداشت. بیشتر مصدومان مربوط به خود شهرستان خوی بوده ولی تمام خانهها تخریب شدند. من از استاندار با اصرار چند عدد چادر گرفتم چون برخی افراد از خوی به روستای ما آمدند. اقلام و مواد غذایی هم مردم خودشان تهیه میكنند. گاهی هم خیرین برایمان اقلام میآورند. من از برخی مسوولان مربوطه پیگیری كردم، گفتند؛ وضعیت خوی خراب است و ما نمیتوانیم به شما رسیدگی كنیم. برایم جای تعجب دارد كه آمار ارگانهای مختلف متغیر است و وقتی پیگیر میشوم هر ارگانی در مورد توزیع چادرها آمار متفاوت میدهد. زلزلهزدگان وضعیت اسفناكی دارند و مردم نگران خانههایشان هستند كه چه زمانی درست میشود!»
دهیار «قوردیك»: «ما در منطقه كوهستانی هستیم و اینجا بسیار سرد است و برف شدیدی میبارد. فقط چادر بین ما توزیع شده و پتو و اقلام دیگر هنوز دریافت نكردیم.»
دهیار روستای «آغچه غشلاق»: «خسارت جانی نداشتیم اما خب اكثر خانههایی كه از زلزلههای قبلی باقی مانده بودند به طور كامل تخریب شدند. چادرهایی هم كه توزیع كرده بودیم الان كم آوردیم و مواد غذایی هم در دسترسمان نیست. با توجه به سرما هیترهای برقی و گرمایشی هم آنطور كه باید نداریم.»
دهیار روستای «موسی قلیكندی»: «روستای ما مصدوم نداشت اما خانههایی كه از قبل قابل ترمیم بودند، تخریب شدند. اهالی روستا از ۱۳ مهر ماه كه اولین زلزله در خوی رخ داد در چادر هستند.»
یك منبع مطلع هم درباره زمینلرزه ۵.۹ ریشتری شهرستان خوی به من میگوید: «با توجه به سرمای هوا، فضای شهرستان خوی و مناطق زلزلهزده بسیار سنگین است. زلزلهزدگان به شدت عصبانی هستند و وضعیت روحی مناسبی ندارند. برخی اهالی خوی هم قصد دارند منطقه را ترك كنند و به شهر یا روستاهای اطراف بروند. حتی گفته شده برخی از زلزلهزدگان به خبرنگاران نیز حمله كردهاند و با آنها درگیر شدهاند. دو نفر از كشتهشدگان این زمینلرزه «مرد» بودند و دیگری یك «دختر 11 ساله» بوده كه دیوار خانه بر سرش آوار شده است. یكی از كشته شدهها هم اهل «زرآباد» در حوالی شهرستان خوی بوده است.»
یكی از رسانههای محلی هم به من میگوید: «به خاطر وقوع این زلزله خانههای شهری ۱۰ تا ۷۰درصد تخریب شدند اما خانههایی كه در روستاها بودند بهطور صددرصد تخریب شدند.»