دنیای قلم - سریال سرجوخه ، سریالی در ژانر امنیتی و جاسوسی است که از شبکه 3 سیما پخش می شود ناگفته های بازیگران این سریال را اینجا بخوانید
ویژگی مهم این اثر ورود به دنیای اینفلونسرها و یا شاخ های مجازی و همچنین پرداختن به سایت های شرط بندی است که تا پیش از این در سریال های تلویزیونی به آنها پرداخته نشده بود. به همین منظور نشست این سریال با عوامل آن در خبرگزاری فارس برگزار شد.
در این نشست ابوالفضل صفری تهیه کننده، احمد معظمی کارگردان، حسین امیر جهانی، سامان صفاری، نازنین کیوانی، پیام احمدنیا، هژیر سام، فرزین حاجی پور در این نشست حضور داشتند.
**آقای صفری قبل از اینکه «خانه امن» را بسازید به «سرجوخه» فکر کرده بودید؟ یا بر اساس مقتضیات زمان و شرایط جامعه و سایت های شرط بندی که این روزها زیاد است به این سمت رفتید؟
صفری: سرجوخه یک سه گانه ای بود که یکی از آنها سرجوخه شد. یکی از این سه گانه ها ساخته شده بود و دو تای دیگر ساخته نشده بود. ما کارهایی در حوزه های مختلف کردیم، سارق روح بحث مغزشویی و التقات، ترور خاموش در حوزه مواد مخدر و خانه امن در بحث امنیت و تکفیری ها. بعد از آن مجموعه ای طراحی کردیم درباره آسیب های اجتماعی و ارتباطش با امنیت. هسته اصلی آسیب های اجتماعی هم از خانواده شروع می شود و کارها خانوادگی بود و کارهایی بود که مردم عادی را درگیر ماجرای امنیتی می کرد. قرار بود این سریال قبل از خانه امن ساخته شود و به دلیل اینکه در آن مقطع بحث داعش داغ شده بود ما این را رها کردیم و به سمت خانه امن رفتیم.
بعد از خانه امن به سراغ سرجوخه آمدیم. اما سرجوخه ای که قرار بود آن زمان ساخته شود اینی که الان می بینید نبود و توسط آقای امیرجهانی بروز رسانی شد و مسائل روز در آن جانمایی شد که یک بخش از ورود قصه سایت های شرط بندی و قمار است و بیشتر محل های بروز آسیب های اجتماعی است.
** آقای جهانی شما هم درباره فیلمنامه بفرمایید. اینکه از ابتدا طرح کلی همین بود یا در طول زمان و با توجه به شرایط جامعه تغییر کرد؟
امیرجهانی: زمانیکه به کار دعوت شدم طرح کلی وجود داشت که محوریت اصلی اش موضوع امنیتی بود اما بخش درام اجتماعی اش بیشتر مورد پسند من بود و برایم خیلی جالب بود که می شد این بخش را پررنگ کرد و برخلاف کارهایی که تا قبل از این در موضوع امنیتی انجام شده بود اما اینجا اینطور نبود و می شد زاویه دید را به سمت شخصیت های خارج از شخصیت های امنیتی برد و می شد به بطن جامعه رفت و افراد عادی جامعه را هم دید و همین برایم خیلی جذابیت داشت.بر همین اساس قصه شکل گرفت و قصه های موازی در کنار آن قرار گرفت و کار به ظرفیتی رسید که بتوانیم دو قشر از جامعه را ببینیم مثل لات های جنوب شهر و شاخ های اینستاگرامی که بر اساس این دو کاراکتر پیش رفتیم. در هر حال به سمت موضوعاتی رفتیم که بیشتر آسیب های اجتماعی را بررسی می کرد و مسائل مبتلابه جامعه ما است. مخصوصا الان که در دوران کرونا همه بچه ها به واسطه آنلاین شدن کلاس های درسشان صاحب گوشی موبایل شدند و نمی توانیم مثل گذشته آنها را کنترل کنیم. این هم آسیبی است که باید جدی گرفته شود و شجاعانه به آن پرداخته شود. اینها دغدغه همه گروه بود که باعث شد به این خط قصه برسیم و به اینفلوئنسرها و شاخ های مجازی و این افراد بپردازیم.
** آقای معظمی ماجرای اینفلوئنسرها و شرط بندی موضوعاتی هستند که تا به حال تلویزیون در قالب سریال به آنها نپرداخته است. شما چقدر به این جریان شناخت داشتید و این فضا را می شناختید و اخبار این حوزه را دنبال می کردید؟
معظمی: اصولا همیشه قصه هایی را دوست داشتم که تفاوتی با سایر قصه هایی که دیدیم داشته باشد. وقتی درباره سرجوخه صحبت می کنیم درباره قصه ای مدرن صحبت می کنیم که چه در نگارش و چه در اجرا مهندسی شده است. شاخ های اینستاگرامی و اینفلوئنسرها را الان همه می شناسند. نوآوری در فیلم نامه و اجرای این سریال وجود داشته و تا به حال نظیر آن را کمتر دیدیم و همه اینها از مدیریت تهیه کننده هوشمندی مثل آقای صفری برمی آید.شاید اگر این متن را آقای امیرجهانی نمی نوشت و آقای صفری تهیه نمی کرد اینطور نمی شد. اصلولا فیلم سازی باید پله پله جلو رود و این تفاوت در یک اثر دیده شود. یکی از حُسن های این کار به روز بودنش است و نسل امروز و ۱۸ ساله ها مدام در گوشی هایشان و فضای مجازی هستند و وقتی سرجوخه را می بینند از آن استقبال می کنند.
** فکر می کنید این استقبالی که مخاطب از این سریال داشته به خاطر موضوع تازه آن است یا درام ماجرا است؟
معظمی: اصولا وقتی یکسری کارهای را می بینم می گویم چرا این کارها همگی شبیه به هم هستند؟ فیلم نامه سرجوخه مدلی نبوده که دو سه ماه شکل بگیرد و تا حتی زمان تصویربرداری ما دغدغه متن ها را داشتیم و این همفکری بین مان وجود داشت و گروهی که دور هم جمع شده بودیم همگی به این فضا آشنا بودیم. همه ما با فیلم نامه ارتباط برقرار کردند و کار را دوست داشتند و تک تک شخصیت هایی که می بینید باورپذیر شدند.
** خانم کیوانی نقشی که شما در این سریال بازی کردید تا به حال بازی نشده بود و ما به ازا بیرونی نداشت. چقدر اینفلوئنسرها را می شناسید و نسبت به رفتار و زندگی آنها شناخت داشتید؟
کیوانی: وقتی من برای این کار انتخاب شدم شناخت زیادی قبل از این سریال روی شاخ های مجازی نداشتم،البته نه اینکه اصلا شناختی نداشته باشم چون که همه ما در اینستاگرام هستیم اما به طور دقیق این افراد را از زمانی شناختم که قرار شد نقش آوین را بازی کنم. سعی کردم خودم را خیلی به این افراد نزدیک کنم و اتفاقی که افتاد این بود که شبانه روز در اینستاگرام مشغول دنبال کردن پیج های این افراد بودم و چاره ای هم نداشتم برای اینکه بتوانم خودم را در آن فضا قرار بدهم باید این کار را انجام می دادم. با توجه به اینکه تا به حال چنین نقشی هم بازی نکرده بودم باید به باورپذیری برای خودم می رسیدم تا مخاطب هم بتواند باور کند و به لطف دوستان و کمکی که کنار هم بودند سعی کردم آوین را خوب بازی کنم.
** در قسمت های ابتدایی سریال آوین لایو خودکشی می گذارد.
کیوانی: نمونه های بارز این را زیاد دیدیم و همه مان می دانیم یک سری موضوعاتی هست که افراد را به اینجا می رساند و باید این را در گذشته شان پیگیری کرد.
** از سمت این افراد واکنشی داشتید؟
کیوانی: بله خیلی زیاد.
** چه خواسته ای از شما دارند؟
کیوانی: واقعیت این است که اگر بخواهیم از جانب این آدم ها بگویم باید بگویم که خیلی این نقش را باور کردند و گفتند چی فکر کردی که خودتو جای ما گذاشتی؟ افرادی که در این راه قرار می گیرند خیلی همه مسائل زندگی را بزرگ می بینند و حتی فیلم را واقعی می بینند و آنها سرجوخه را سریال و فیلم نمی بینند. هر آدمی که نقطه ضعفی دارد و شما دست می گذارید روی نقطه ضعفش به او برمی خورد چون آن نقطه ضعف را دارد و اینها بهشان برمی خورد در صورتیکه این یک واقعیت است.
صفری: ماجرا صحبت از یک تجارت بزرگ است که یکی از آنها شرط بندی است. اینها عملا سازمان دهی شده است و از قالب فرد و گروه خارج شده و به شبکه تبدیل شده است و طبیعتا این افراد چنین واکنش و ساختن چنین سریال هایی را برنمی تابند. بیزینس از یک حدی که بزرگتر می شود، مافیا نامیده می شود و انگار دارید از بیزینس مواد مخدر و اسلحه صحبت می کنید که خطرناک است. تجارت مجازی و تجارت شهرت تبدیل به همین شده است که به شبکه رسیده و آموزش می بینند و زیرساخت دارند.ماجرا ماجرای تجارت است و وقتی به سمت شان می روی خطرناک می شود و الان در لایه های هنری نفوذ کرده است و آدم ترنسفر می کنند. هر چه جلوتر رویم واکنش های این افراد بیشتر هم می شود.مثل سارق روح که وقتی پخش شد دیدیم چقدر فرقه های مختلفی در ایران داریم.آمار رسمی دارم که به اندازه جمعیت کشور نروژ در ایران شرط بندی می شود که حدود ۵ میلیون است.
امیرجهانی: من کرونا گرفته بودم و هشت روز در بیمارستان بستری بودم و برایم عجیب بود که دکتر و پرستار و ... همه در سایت های شرط بندی بودند. ماجرا حتی از این هم پیچیده تر خواهد شد. این جریان از سلبریتی ها شروع شد و به سمت شاخ های مجازی رفتند به این جهت که مخاطب با آنها راحت تر کنار می آید و اصلا نمی شود جلویشان را گرفت و سیاست گذاران فرهنگی کشور باید فکری به حال این ماجرا بکنند.در این فضا گاردی وجود ندارد و هر چقدر هم بشود کار کرد خوب است. در سریال سرجوخه هم ما نمی گوییم فضای مجازی بد است کما اینکه وقتی قصه جلوتر می رود مزیت ها و معایبش را می بینیم و اصلا نمی شود نادیده اش گرفت.معتقدم تا زمانی که نتوانیم مشکلی را طرح مسئله کنیم نمی توانیم راه حلی برای آن پیدا کنیم. ما در سرجوخه طرح مسئله می کنیم حالا تا جایی که به من هنرمند مربوط می شود کارم را انجام می دهم و طرحش می کنم و دیگر راه حل هایش با دیگران است.
صفری: پخش این سریال به همین راحتی ها هم نبود و طرح چنین موضوعاتی روی آنتن مسئله ای بود که نتیجه نبوغ برخی از مدیران تلویزیون بود چراکه در حالت عادی نمی توانیم چنین موضوعاتی را روی آنتن تلویزیون ببینیم. این نبوغ به این معنا است که تشخیص دهیم این موضوع از عارضه و آسیب گذشته و به بحران تبدیل شده است. اینکه بچه ای که هنوز به دنیا نیامده فالوور میلیونی دارد منهای همه مسائلش باید به بعد فرهنگی اش پرداخته شود و افرادی که با این لایف استایل بزرگ می شوند آنچه برای ما حرمت بود برای آنها قبیح هم به نظر نمی آید.
سریال سرجوخه تولید و اجرا و پخشش جسارت می خواست و آریالای معظمی نمی توانست یک شاخ مجازی را نشان دهد و اثرش را نشان ندهد و این برای یک کارگردان خیلی سخت است. اثر شاخ مجازی همانی است که در سرجوخه می بینیم و دست آقای معظمی ر این زمینه واقعا بسته بود چونکه نمی توانست فاکتورهای جنسی شاخ های مجازی را نشان دهد و خشونت را تا یک حدی می توانست داشته باشد و ادبیات را نمی توانست داشته باشد یعنی با یک دست بسته این کار را ساختیم.
** این شاخ های مجازی لایف استایل مردم را تحت تاثیر قرار دادند. بخشی از آن هم در شکل و شمایلی است که نمی توان در تلویزیون به آنها پرداخت. برای این بخش از چه تمهیداتی بهره بردید؟
صفری: خوشبختانه با هوشمندی همه بچه های گروه توانستیم موفق شویم. حتی بازیگران ما در اجرا نبوغ داشتند و سر جای خودشان واقعا ستاره بودند و با همه محدودیت ها در نقششان عمیق شده و به خوبی کاراکترشان را بازی کردند.برای مثال شخصیت آوین یک اینفلوئنسر است و معمولا ما این افراد را با حجاب و آرایش اگزجره اش می شناسیم اما در این سریال مخاطب ما آوین را پذیرفته است و دلیلش زحمتی بود که دوستان کشیده بودند.
** آقای احمدنیا شما شما در سریال بیگانه ای با من است هم بازی کردید و لهجه داشتید و اتفاقا لهجه شما را در پخش برداشتند.
احمدنیا: بله یادم است و دقیقا بعد از آن کار، سرجوخه به من پیشنهاد شد. ابتدا برای نقش دیگری صحبت کرده بودم و فیلم نامه فصل اول را خوانده بودیم و قصه جانداری بود. از سویی کارهای آقای معظمی تماشاگر خودش را در تلویزیون دارد و من هم دوست داشتم در این کار در خدمت شان باشم.بعد از اینکه متن ها تمام شد بحث اجرا خیلی مهم است. آقای معظمی شگردی در کارگردانی دارد که دوست دارم بگویم که در سکانس های تعقیب و گریز که دیالوگ نداشتیم موسیقی پخش می کردند که همین خیلی به من در اجرا کمک کرد. همچنین در انتخاب بازیگران ترکیبی از بچه های کمتر دیده شده و بازیگرهایی که تا به حال بازی کردند را داشتند که همین کمک زیادی به گروه می کرد.الان سریال های تلویزیون طوری شده که از لحاظ پوشش، لباس و ... انگار برای بیست سال پیش است و خیلی خوشحالم که این جسارت در این کار رخ داد و به روز بودیم.
** نقش شما در خیلی از سریال ها به عنوان یک قهوه چی هست. به نظر شما در اینجا چه فرقی با سایر سریال هایی که تا به حال دیدیم داشت؟
احمدنیا: شخصیت های این سریال حتی نقش های کوتاه به جز اینکه بعد بیرونی داشت که شما می گویید در سریال های دیگر هم هست و عمدتا به تیپ تبدیل می شود، شخصیت های این فیلم نامه شخصیت هایی بودند که همگی شخصیت و بعد انسانی داشتند و من هم گریم و لباسم را خیلی دوست داشتم و اصلا فکر نمی کنم شبیه به نقش دیگری باشد و به این فکر می کنم که بتوانم به بهترین نحو اجرایش کنم.
معظمی: زمانیکه آقای احمدی نیا به دفتر آمد درگیر کار دیگری بود و من دوست داشتم این همکاری شکل بگیرد. همان جا گفتم یک نقش قهوه چی داریم که هنوز هم به طور کامل نوشته نشده است. پیام این نقش را قبول کرد و نکته جالبی که درباره بازیگری او وجود دارد این است که اول به لوکیشن می آید و یک بار متن را می خواند و دقیقا عین همان را اجرا می کرد به خاطر همین است که بازی اش طراوت و گرمی دارد. حتی تک سکانسی های این سریال هم خوب بازی کردند.
** آقای صفاری شما از حضورتان در این سریال و نقش کیان بفرمائید.
صفاری: شانس خوبی که داشتم این سریال همکاری و تجربه دوم من با تهیه کننده و کارگردان بود. نقش کیان خیلی از من و نقش هایی که تا به حال بازی کرده بودم فاصله داشت. من خیلی در فضای مجازی حضور دارم و همه اینفلوئنسرها را می شناسم و حتی نمی دانستم که قرار است این فرد در آینده پنج میلیون فالوور پیدا کند و وقتی او را می دیدیم به عنوان بی استعداترین فرد گروه شناخته می شد.
من آمدم و از جنبه دیگری به این افراد نگاه کردم که چرا اینها یک باره چهار میلیون دنبال کننده پیدا کردند؟ اگر بخواهیم از نظر زیبایی شناسی نگاه کنیم به این نتیجه می رسیم که این افراد یک کاری کردند و به نقطه ای رسیدند که دنبال کننده زیاد دارند. بیشتر سعی کردم از این زاویه به این افراد نگاه کنم و ساعت ها هم با آقای معظمی درباره شخصیت کیان صحبت می کردیم و تمام تلاشمان این بود که کیان جذبه خاصی داشته باشد و در نهایت رئیس باشد یعنی بیننده قبول کند این آدم رئیس است. از همه مهمتر اینکه بعد از چند قسمت روی بخش های کیان آهنگ ساخته شود و رپرها درباره او بخوانند و الان که بازخوردها را می بینم به حرف آقای معظمی می رسم که واقعا جزئیات است که یک اثر را می سازد و باعث موفقیتش می شود و ما به این جزئیات هم فکر کرده بودیم. شاید آوین و ساسان قفلی را بیشتر از خانواده ام می دیدم و ما شانس خوبی داشتیم که برای اولین بار دو ماه دورخوانی کردیم و طوری شده بود که در زندگی واقعی با این آدم بد شده بودم یعنی یک جاهایی با هم کل کل می کردیم و این جزئی از زندگی ما شده بود. ما جنبه مثبت اینفلوئنسرها را نگاه کردیم و به اینکه چرا این تعداد دنبال کننده دارند و فردی که در ناسا حرف اول را می زند ۲۰۰ هزار فالوور هم ندارد اما اینها چطور ۴ میلیون فالوور دارند؟ ما به این فکر کردیم که کاراکتر را از لحاظ زیبایی شناسی به سمتی ببریم که بیننده هم به همان اندازه که آنها را دنبال می کند، ما را هم دنبال کند. حالا ادامه داستان نشان می دهد که چه اتفاق هایی برای این افراد می افتد. اصولا در جامعه ما وقتی می خواهید معضلی را به مردم نشان دهید باید با جزئیات این کار را انجام دهید. به نظرم خیلی زودتر از اینها باید چنین اتفاقی می افتاد و درتلویزیونی که هنوز نفر اول در بازدید کننده ها هست و مخاطب میلیونی دارد. مخاطبان ما بیشتر شهرستان ها هستند.
من هم به شمال شهر می روم و هم به جنوب شهر و وقتی می بینم پسرهای 16 ساله با دیدن من می گویند حال ساسان قطبی را بگیر مطمئن می شوم که این سریال گرفته و مخاطبان با آن ارتباط برقرار کردند. نمونه های کیان در جامعه ما خیلی زیاد هستند. حتی بیننده های پلتفرم ها امروزه در حال تماشای سریال ما هستند و از دوستان می خواهم همین انرژی را داشته باشند که این سریال با کمترین ممیزی پخش شود.
** شما گفتید اینفلوئنسرها را خیلی خوب می شناسید. این شناخت به خاطر فضایی است که الان در جامعه ما وجود دارد؟
صفاری: صد در صد. در اینستاگرام از هر ده جوانی که در آلمان سوال کنید نُه تای آنها اینستاگرام ندارند و اگر هم دارند برای گرفتن عکس هایی که در این اپلیکیشن بارگذاری می کنند، هزینه ای نمی کنند. من در این جامعه زندگی می کنم و با همه اینها هم در ارتباطم. امروز فضای مجازی جزئی از زندگی ما شده و اگر در فضای مجازی زندگی نکنیم عقب می افتیم. فضای مجازی می تواند خیلی نکته های مثبتی داشته باشد، الان شما می توانید به راحتی با بزرگترین آدم ها در این کشور ارتباط داشته باشید در صورتیکه ده سال پیش شاید دسترسی به این فرد شش ماه طول می کشید اما الان می توانید شعری که یک شاعر نوشته را همان لحظه بخوانید یا امثال اینها. جنبه مثبت فضای مجازی این است که زندگی ما را فشرده کرده و با آن خیلی ساده به اتفاق های غیر قابل دسترس می رسیم. بالاخره مردم باید مزیت ها و معایب اینها را ببینند. برای مثال همین سایت های شرط بندی، باید به مردم بگوییم که اینها خیلی عجیب و غریب هستند و وجود دارند و باید نشان داده شوند تا خانواده ها هم با این معضلات آشنا شوند.
** این نقش ما به ازای خارجی هم داشت؟
صفاری: آقای معظمی خیلی تاکید داشت که تو باید رئیس این بچه ها باشی. یکی از سختی های بازی این نقش پلک نزدنش بود و یک وقت هایی می شد که شب ها واقعا چشم هایم درد می گرفت. حتی آقای معظمی می گفت نباید کیان کسی را کتک بزند و معتقد بود همین باعث می شود این شخصیت در ذهن مخاطب، ضعیف شود. یا می گفت برخی اوقات لبخند زدن، سکوت کردن، با یک نگاه قدرتت را نشان می دهد که تو شروع به حرکت و عکس العملی کنی و واکنش زیادی نشان دهی، می شوی مثل نقش هایی که تا به حال دیدیم و کلیشه ای می شود. ما خیلی در جزئیات این شخصیت دقت کردیم. نکته بعدی درباره گریم من است که وقتی گریم شدم دوستان راضی نبودند و آقای صفری یک عکس از گریم شده خودش فرستاد و از روی آن عکس من را گریم کردند.
معظمی: سامان برای نقشش خیلی زحمت کشید و قبل از شروع تصویربرداری دو ماه دورخوانی داشتند و بازی نقش کیان خیلی سخت بود از این جهت که ما به ازای بیرونی نداشت. همیشه هم گفتم گروه پشت دوربین باعث می شود که همه موارد دست به دست هم داده و کار موفق شود و شاید برایتان جالب باشد که همین الان که به اینجا آمدیم در مسیر همه بازیگران ما را با دست نشان می دادند و صدایشان می زدند یعنی می خواهم بگویم که کار دیده شده و مردم آن را پذیرفتند. این بچه های بازیگر ما آینده سینما و تلویزیون هستند و همیشه می گویم یادتان نرود که از تلویزیون آمدید.
صفری: آقای معظمی پنج شخصیت اصلی سریال را در حد ستاره بالا برد و با اینکه همه بچه ها سابقه بازیگری داشتند اما در این سریال خیلی خوب دیده شدند.
** آقای هژیر سام شما هم درباره حضورتان بفرمائید مخصوصا درباره تکه کلام دمپایی ابری که خیلی سر زبان ها افتاده است.
هژیر سام: این تکه کلام از هوش سامان صفاری است که فعالیت خوبی در فضای مجازی دارد. اتفاق خوبی که وجود داشت این بود که بعد خواندن فیلم نامه ما درباره شخصیت های سریال با هم صحبت می کردیم و همدیگر را راهنمایی می کردیم. من ساسان را زیست کردم و رفتم بچه های اکباتان و پارکو کارها را از نزدیک دیدم و دوست شدم و با رفتارها و شخصیت شان آشنا شدم. ساسان هم ویژگی های رفتاری خاصی داشت که بازی کردنش را سخت می کرد.
معظمی: درباره انتخاب هژیر بد نیست این خاطره جالب را بگویم که یکبار می خواستیم شماره یکی از اعضای گروه که او هم نامش هژیر است را بگیریم اما به اشتباه شماره هژیر سام را گرفتیم و وقتی به دفتر آمد به او گفتند که اشتباهی شده اما من با دیدنش حس کردم مناسب نقشی است که دنبالش هستیم و از او خواستم که بماند. یکبار دیگر هم بعد از مدتی بازی کردن مقابل دوربین به هژیر گفتیم ده روز تعطیل هستی و کار نداری، او هم در این ده روز ریش هایش را کامل زده بود و مجبور شدیم کمی صبر کنیم تا چهره او با سکانس های قبلی تفاوت آنچنانی نداشته باشد.
صفری: هژیر نقش ساسان را با اینکه سخت بود، آنطور که ما می خواستیم بازی کرد.
** آقای جهانی شما دو جریان متفاوت را در سریال به صورت موازی جلو می برید. یکی داستان غلامرضا که به پروژه نفوذ و جاسوسی نزدیک است و دیگری ماجرای کیان که به سایت های شرط بندی و اینفلوئنسرها می رسد. نقطه تلاقی این دو در کجا است و در کجا به هم می رسند؟
امیرجهانی: قطعا این دو قصه در یک جایی به هم می رسند و نقطه تلاقی دارند. منتهی قبل از اینکه به جهت موقعیت داستانی قصه ها به هم ارتباط پیدا کنند به جهت تماتیک ارتباط پیدا می کنند. شاید قصه غلامرضا زودتر بسط پیدا کرده بود که با چه کسانی آشنا می شود و چه اتفاقاتی برایش می افتد و چه ماجرایی برایش طراحی شده؟ اما ماجرای سایت های شرط بندی دیرتر باز می شود. در نهایت به جهت تماتیک می بینیم که هر دوی اینها به مسئله نفوذ ربط پیدا می کنند و در موقعیت پُر تعلیقی قصه ها به هم گره می خورند و این خودش باعث پیچیدگی کار است. خود قصه ها به صورت مجزا پیچیدگی های خاصی دارد و وقتی که در دل هم رفتند این پیچیدگی مضاعف شده است. سریال سرجوخه سریالی نیست که شما بتوانید از پشت میز یا در حال غذا درست کردن آن را تماشا کنید. در حالیکه اغلب سریال های ما را مخاطب می شنود به جای اینکه ببیند. حتی گاهی اوقات مخاطبان می گویند ما بازپخش سریال را می بینیم تا متوجه شویم چه در قصه گذشته است و همین اتفاق خوبی است.
البته از همان ابتدا این نگرانی را داشتیم که این قصه ها پیچیدگی خود را دارند و با این دو سه قصه موازی، یک وقت مخاطبمان را از دست ندهیم. اما در هر حال مخاطب امروز با مخاطب بیست سال پیش فرق می کند. الان اغلب مردم پای سریال های خارجی می نشینند و واقعا در این شرایط باید به مخاطب احترام گذاشت. مخاطب ما در سریال سرجوخه آنچه دلش می خواهد را دارد می بیند. حالا در این قصه موازی دو اتفاق می افتد: یا اینکه از همان اول باید دستم را برای مخاطب باز می کردم یا اینکه باید می آمدم در یک تعلیقی که در نهایت غافلگیری در آن بود اما من میانه بین این دو را گرفتم به جهت اینکه ما نگاه آموزشی داریم.
برای مثال درباره شخصیت غلامرضا یا باید از اول می گفتیم که در چه مخمصه ای هست یا اینکه مخاطب را در پایان غافلگیر می کردم. اما آنچه از دست می دادیم بخش آموزشی کار بود. اینکه می گویم این سریال در بطن جامعه رفته است این است که چطور یک سری آدم گرفتار این می شوند. اگر این را نگه می داشتم و یک پایان پر تعلیقی داشتیم، تعجب و هیجان را از مخاطب می گرفتم و بعد آموزشی را از دست می دادم اما چون گذشته خیلی کسی یادش نمی ماند.
مخاطب امروز ما مخاطب باهوشی است و باید اجازه دهیم خودش کشف کند و وقتی احساس می کند درست حدس زده حالش خوب می شود برای همین است که ما هم اجازه می دهیم مخاطب کشف کند و نگران شخصیت ها شود و با آنها همذات پنداری کند و اینکه میانه این دو را رعایت کنیم کار سختی بود و خداراشکر در متن ها درآمد. درباره شخصیت پردازی ها هم باید بگویم، وقتی به سمت افرادی می رویم که همه ما در فضای مجازی با آنها برخورد داشتیم، اگر نتوانیم به آن شخصیت ها نزدیک شویم، می شود کاراکترهای باسمه ای و نچسب و خنده دار اما این در این کار اتفاق نیفتاد و همه اجرا و طراحی ها درست بود و هیچ کدام از این پنج شخصیت شبیه به آن یکی نیست و حتی شخصیت های فرعی هم بعدهای مختلفی نشان داده اند. به نظرم تلویزیون هم دارد به مخاطب احترام می گذارد و نتیجه آن را هم در اطرافمان دیدیم که همه قشر و از نقاط محتلف ایران این سریال را می بینند.
** شما به کل کل های حقیقی هم پرداخته بودید. این ماجرا در فیلم نامه بود یا بعدا در اجرای کار اتفاق افتاد؟
امیرجهانی: بخشی از اینها در متن بود و بخشی بعد از اینکه شخصیت ها در آمد اضافه شد. اما قطعا فیلم نامه به تنهایی نمی توانست کاری از پیش ببرد و اجرای آقای معظمی و بازیگران همگی دست به دست هم داد تا به چنین نتیجه ای برسیم.
** آقای حاجی پور شما هم درباره نقشی که در این سریال بازی کردید بفرمائید.
حاجی پور: خیلی خوشحالم از اینکه آقای معظمی با اینکه پیشینه من تئاتر بود، اعتماد کردند گرچه نقش کوتاهی بود اما تاثیر گذار بود. شخصیت رهام را می شد در جاهایی که من از کودکی زیست کردم دید.
سام: همانطور که آقای معظمی تعریف کردند روزی که به صورت اشتباهی به دفتر ایشان رفتم، از او درخواستی داشتم. ما سالها است که کار تئاتر می کنیم و کاری هم به لنز و دوربین نداشتیم مگر اینکه دعوت شده باشیم، همانجا از ایشان خواستم که قول دهد در کارهایش هم از حضور بچه های با استعداد تئاتری استفاده کند تا این اعتماد ایجاد شود و به شدت از آقای معظمی در این موضوع ممنونم که در این کار هم از بچه های تئاتری استفاده کرد.
کیوانی: یک موضوعی خیلی برایم مهم است به عنوان خانمی که در این حرفه کار می کنم. این سریال خیلی مرد محور بود اما اتفاقی که در دفتر آقای صفری افتاد این بود که آنقدر برای یک خانم حاشیه امن ایجاد می شود که بعد از چند ماه خانواده می شویم و هر بار از دفترشان با من تماس بگیرند به سرعت می روم.
** درباره سانسورها و حذفیات و خط قرمزهای کار هم بفرمائید.
صفری: حذفیات به آن معنای سانسور شده نداشتیم و هرآنچه بوده به یک اجماعی رسیدیم و اعمال شده است. هدف ما از ساخت سرجوخه بیشتر کارکرد آموزشی آن بود. موضوع بعدی ماجرایی است که شخصیت غلامرضای ما دچار آن شده است و به طور قطع پخش چنین موضوعی در تلویزیون خیلی سخت است. مگر اینکه تکلیف معلوم باشد و ببینیم چه کمکی می خواهد بکند و چه نتیجه ای می خواهد بدهد؟ چه باری می خواهد از کشور بردارد و چه هزینه ای می خواهد از جمهوری اسلامی کم کند؟ ما داریم از این محل آسیب می خوریم و آسیب هایمان هم کم نیست و خیلی می شنویم. ماجرا اینجا است که آنقدر آسیب های فضای نفوذ زیاد شده که در انتها که شهید می دهیم متوجه می شویم. درصورتیکه خسارت ها و خراب کاری ها سرسام آور است مثل ماجرای نطنز.
این سریال با مختصات پیچیده ای طراحی و با مختصات پیچیده تری تولید شده و مجوز گرفته شده و از همان ابتدا بنا بود وارد یک موضوع مگو شویم و مگوهای قصه هنوز مانده است و نشان داده نشده است.
ماجرای اصلی سریال مگو است و طبیعتا سانسوری وجود نداشته است و تلویزیون ما هم که ملی است همه هم و غمش این است که باری را از دوش کشور بردارد و هزینه ای از کشور کم کند و در این مدل هم ما تعامل داشتیم و به یک اجماعی رسیدیم که برای مثال این سکانس با این مدل برای تلویزیون قابل پخش هست و یک سکانس هم حتما نیست. بوده سکانس هایی که حذف شده اما یک اجماعی در این تصمیم چند ساعته داشتیم. باور کنید برای دو دقیقه یک سکانس دوازده ساعت بحث کردیم که این سکانس چطور و در کجا باشد؟ برای همین می گویم پیچیدگی های این سریال زیاد است. اما برخی ها فکر می کنند در تلویزیون یک سری نشستند و یک عده ای هم همینطوری کارهایی را می سازند و به راحتی هم پخش می شود نه اینطور نیست. دوستان مدیر واقعا وقت می گذارند خصوصا آقای رمضان نژاد رئیس سیما فیلم که در این حوزه تخصص دارد.
** یعنی شما از این حذفیات راضی بودید؟
صفری: من جزو بدنه سیستم تلویزیون هستم و از آن جدا نیستم. شاید برخی تهیه کننده ها بیرون باشند اما من کارمند تلویزیون هستم و در یک تصمیم جمعی و درون گروهی به این می رسیم که کجاها حذف شود.
** آقای صفاری، کیان در فضای بیرون و خیابان به اصطلاح شاخ و با قدرت است، چرا وقتی زندان رفت آنقدر مطیع و آرام شد؟
صفاری: حرف درستی زدید. اما کیان به عنوان رئیس در زندان با جمشید درگیر نمی شود در حد خودش نمی داند که بخواهد با او درگیر شود. از سویی کیان قانون خودش را دارد و ضعیف کشی نمی کند و نمی آید با نامردی جمشید را بزند. نکته مهم در این جریان برخورد کیان با سالار بود و آن آدم برایش پیچیده و جذاب بود و برایش حکم پدر را داشت. حتی در چند سکانس کوتاه این را نشان دادیم که وقتی کیان وارد خانه می شود دست پر می آید و شانه پدرش را می بوسد و با شاخه گل به سمت مادرش می رود و این نشان می دهد که خانواده چقدر برایش مهم است و همچنین پیشکسوت. مسلما این آدم اگر در زندان درگیری ایجاد می کرد این شخصیت بعد منفی برای مخاطب ایجاد می کرد.
** نه نمی گویم درگیری ایجاد کند و از لحاظ برون ریز اخلاقی او آدم مطیعی به نظر می رسد. مخصوصا در مقابله با سالار.
صفاری: برای سالار بله اما برای شخصیت های دیگر چنین موضوعی وجود نداشت. مطمئن باشید اگر قرار بود کاراکتر دیگری بیاید و با کیان درگیر شود، او هیچ وقت زیر پرچم او نمی رفت و با او درگیر می شد. خیلی هم دنبال درگیری نیامده و بیشتر منتظر این است که از زندان بیرون بیاید.
معظمی: البته این را هم در نظر بگیریم که نشان دادن سالار و کیان تفاوت دو نسل است و اینکه سالار می گوید من که جوانی ام مثل جوانی های تو بود به اینجا رسیدم.
امیرجهانی: در اصل آیینه تمام نما است.
معظمی: درباره زندان هم معمولا آدم های این تیپی که به زندان می روند جرات نطق کشیدن ندارند.
** یعنی می خواهید بگویید آدمی است که با اینکه در بحث کسی و کار سالم نیست اما به برخی موارد معتقد است و از نظر اخلاقی سالم است.
معظمی: بله. سامان به نکته خوبی اشاره کرد پسری که دست پر به خانه می آید با اینکه اختلافی بین او و پدرش هست و پدرش می گوید من بیشتر از اینکه پولت را بخواهم حضورت را در این خانه نیاز دارم. پیامی که در سریال نهفته هست همین ها است که ما در بخش های مختلفی می بینیم و خیلی از جوان ها هنوز هم رویشان نمی شود تا جلوی پدرشان پایشان را دراز کنند و کیان یکی از همین ها است که این حرمت را حفظ می کند.
امیرجهانی: شخصیت ها را همین بُعدها تشکیل می دهند. من کاری به مسئله اخلاقی و غیر اخلاقی اش ندارم. کیان سایت شرط بندی دارد اما برای خودش هم قوانینی دارد یا از این سمت غلامرضا اهل خانواده است و درباره بحث تلافی دچار تردید می شود. همین تفاوت ها است که قرار است کاراکترهایی را بسازد.
معظمی: غلامرضا آدم بلند پروازی است.
امیرجهانی: هیچ کدام از این شخصیت ها سفید مطلق یا سیاه مطلق نیستند. در تقابل سالار و کیان هم سالار حس می کند که کیان آینه تمام نمای زندگیش است. البته شخصیت سالار جا داشت که بیشتر به آن پرداخته شود. بحث بعدی اراذل و اوباش بود که یک برهه ای اینها قمه می کشیدند و در برهه ای اهل دعوا بودند و مدرن ترش شاخ های فضای مجازی هستند و ما از هر کدام از اینها حداقل یک نماینده در کار داشتیم و ته همه اینها سالار بود. اما اینکه لزوما در زندگی اینها تاثیری می گذارند مشخص نیست اما مسیرش را می رود.
صفری: این سریال یک سری حرف دارد. ماجرای نفوذ صدمه هایی به کشور می زند و ما کدهای ریزی گذاشتیم که باید بعدا باز کنیم. برای مثال شخصیت کشمیری ما تشابه اسمی با کشمیری اول انقلاب دارد و دلیل مشخصی هم دارد و ما بحث نفوذ را در اینجا یادآوری می کنیم. ما به این می پردازیم که هزینه نفوذ چقدر است؟ آنقدر می تواند خسارت بزند که قابل جبران نباشد و شبیه سازی شده که یک نفوذی چقدر می تواند برای یک کشور خطرناک باشد؟
این سریال امنیت اجتماعی را مطرح می کند و اغلب کیس های جاسوسی ما از همین سمت است و افرادی که جاسوس شدند و صدمه هایی به کشور وارد کردند از دل همین اجتماع شروع به کار کردند. شما نمی توانید ۸۰ میلیون آدم را مونیتور کنید اما فقط می توانید به این تعداد آموزش دهید. مردم باید بدانند که محل های آسیب کجا است و از کجا یک زندگی معمولی درگیر یک ماجرای امنیتی می شود. خیلی از افرادی که بازداشت می شوند اصلا نمی دانند که جاسوسی کردند. اینها برای کشور هزینه درست می کنند و برای مثال می کارید و می شود دانشمندی مثل مسعود علی محمدی و برایتان تعجب آور است که می شنوید کسی او را ترور کرده است چون او آدم عادی است و آدم سرویس نیست و شهروند عادی دارد درگیر مسائل روز می شود.
امیرجهانی: ترور و نفوذ درباره شخصیت های مطرح جامعه است اما در اینجا نگاه متفاوتی داریم که این خطر تمامی اقشار جامعه را درگیر می کند و دشمنی با همه ملت ایران وجود دارد و صرفا این دشمنی با حاکمیت نیست.
** چرا نام کار «سرجوخه» است؟
صفری: انتخاب نام سریال به جوخه های ترور و کلونی های ترور برمی گردد. یا مثل خانه امن که به آن پرداختیم. مردم ما باید بدانند چه اتفاقاتی در کشورمان می افتد و هزینه امنیت در کشور ما خیلی بالا است چون به راحتی کشور ما هم می تواند مثل افغانستان و پاکستان شود.
امیرجهانی: فیلم نامه ما از اول کامل نبود و خیلی اتفاق ها حین نگارش رخ می داد و خیلی موارد را می خواستم اضافه کنم و هزینه تولید را بالا می برد اما آقای صفری درباره افزایش هزینه های تولیدی گاردی نداشت و این به ما خیلی کمک کرد. حتی ۴۷۰ لوکیشن داشتیم و جا به جایی ها زیاد بود و از همین جا باید از آقای صفری تشکر ویژه ای داشته باشیم. همچنین از مدیران سازمان که جسارت و شجاعت لازم را برای تولید و پخش این سریال داشتند و امیدواریم این مسیر ادامه پیدا کند.